আৰ-ৰুম
আৰ-ৰুম (আৰবী: الروم) হৈছে কোৰআনৰ ৩০তম অধ্যয় (ছূৰা), য’ত ৬০টা শ্লোক (আয়াত) আছে। ৰুম শব্দটোৰ উৎপত্তি ৰোমান শব্দৰ পৰা হৈছিল আৰু ইছলামিক নবী মুহাম্মাদৰ সময়ত ই পূব ৰোমান সাম্ৰাজ্যক বুজাইছিল; শিৰোনামটোক কেতিয়াবা "গ্ৰীক" বা "বাইজেণ্টাইন" বুলিও অনুবাদ কৰা হয়।[1]
 আৰ-ৰুম | |
| শ্ৰেণী | মক্কান |
|---|---|
| নামৰ অৰ্থ | ৰোমান |
| অন্য নাম | বাইজেণ্টাইনসকল; গ্ৰীকসকল |
| পৰিসংখ্যা | |
| ছূৰাৰ ক্ৰম | ৩০ |
| আয়াতৰ সংখ্যা | ৬০ |
| পাৰাৰ ক্ৰম | ২১ |
| ৰুকৰ সংখ্যা | ৬ |
| মুকাত্তা'আত | আলিফ লাম মিম الم |
| পূৰ্বৱতী ছূৰা | কোৰআন ২৯ |
| পৰৱৰ্তী ছূৰা | কোৰআন ৩১ |
| ----
| |
৬০২–৬২৮ চনৰ বিপৰ্যয়জনক বাইজেণ্টাইন–চাছানিয়ান যুদ্ধখন মক্কাৰ আৰবসকলৰ প্ৰতি কেনেদৰে দেখা গৈছিল তাৰ তথ্য ছূৰাখনে প্ৰদান কৰিছে—আগ্ৰহী দৰ্শকসকল যিসকলে এতিয়াও অজ্ঞাত আছিল যে, এটা প্ৰজন্মৰ ভিতৰতে তেওঁলোকে সাম্ৰাজ্যবাদৰ ক্ষেত্ৰখনত প্ৰৱেশ কৰি বাইজেণ্টাইন আৰু ছাছানিড দুয়োকে পৰাস্ত কৰিব।
সাৰাংশ
সম্পাদনা কৰকঅধ্যায়টোৰ আৰম্ভণিতে মৃত সাগৰৰ ওচৰৰ জেৰুজালেমত বাইজেণ্টাইন সাম্ৰাজ্যৰ শেহতীয়াকৈ ছাছানিয়ান সাম্ৰাজ্যৰ হাতত পৰাজয়ৰ কথা লক্ষ্য কৰা হৈছে। এই পৰাজয়ে আদিম মুছলমান সম্প্ৰদায়ৰ বাবে এক উল্লেখযোগ্য ধৰ্মতত্ত্ব আৰু সমাজবিজ্ঞানসন্মত সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰিছিল কাৰণ বাইজেণ্টাইনসকল খ্ৰীষ্টান আছিল (ইছলামিক দৃষ্টিকোণৰ পৰা "কিতাপৰ মানুহ" বুলি গণ্য কৰা হয়) আনহাতে তেওঁলোকক পৰাস্ত কৰা ছাছানিডসকল জৰদস্তি আছিল। আৰ-ৰুম আংশিকভাৱে অমুছলমান আৰব মক্কানসকলৰ প্ৰতি সঁহাৰি, যিসকলে ছাছানিদ বিজয়ক এটা চিন হিচাপে লৈছিল যে পৰম্পৰাগত মুশ্বৰিক প্ৰথাই আব্ৰাহামী ধৰ্মসমূহৰ একশ্বৰবাদৰ ওপৰত জয়ী হ’ব।[2] তৃতীয় আৰু চতুৰ্থ আয়াতত মুছলমান সম্প্ৰদায়ক প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়া হৈছে যে বাইজেণ্টাইনসকলে নিজৰ পৰাজয় উলটি বিজয়ৰ ৰূপ ল'ব আৰু "কেইবছৰৰ পিছত" জেৰুজালেম পুনৰ দখল কৰিব।[3]
"ৰোমানসকলক ওচৰৰ অঞ্চলত পৰাস্ত কৰা হৈছিল আৰু তেওঁলোকে পৰাস্ত হোৱাৰ পিছত নিৰ্দিষ্ট সংখ্যক বছৰৰ ভিতৰত জয়ী হ’ব। আল্লাহ ৰ আগত আৰু পিছৰ আজ্ঞাৰ অন্তৰ্গত। আৰু সেইদিনা বিশ্বাস কৰাসকলে ঈশ্বৰৰ সহায়ত আনন্দিত হ’ব। তেওঁ যাক ইচ্ছা কৰে তেওঁক সহায় কৰে। আৰু তেওঁ হৈছে সৰ্বশক্তিমান, দয়ালু।"[কোৰআন 30:2–5 (অনুবাদক: Laleh Bakhtiar)]
মুছলমানসকলে বিশ্বাস কৰে যে এই ভৱিষ্যদ্বাণী ৬২২ চনৰ হেৰাক্লিয়াছৰ অভিযানৰ দ্বাৰা পূৰ্ণ হৈছিল, যিটো বাইজেণ্টাইন সামৰিক প্ৰতিআক্ৰমণৰ ফলত আনাতোলিয়াত ছাছানিডসকলৰ বাবে তীব্ৰ পৰাজয় হৈছিল আৰু ইয়াক কোৰআনৰ অলৌকিক প্ৰকৃতিৰ উদাহৰণ হিচাপে উল্লেখ কৰিছে।[4][5]
আয়াত (শ্লোক)
সম্পাদনা কৰক- ১-৫ পাৰ্চীসকলৰ ওপৰত ৰোমীয়াসকলৰ চূড়ান্ত জয়ৰ বিষয়ে ভৱিষ্যদ্বাণী
- ৬-৭ আল্লাহৰ শক্তি প্ৰকৃতিত প্ৰকাশ পায়
- ৮-৯ কুৰাইশ্বসকলে আল্লাহৰ সতৰ্কবাণীক গুৰুত্ব নিদিয়ে
- ১০-১২ পুনৰুত্থানত কাফিৰসকলৰ হতাশা
- ১৩-১৫ ধাৰ্ম্মিক আৰু দুষ্ট লোক বিচাৰৰ দিনা পৃথক হ’ব
- ১৬-১৭ নিৰ্দিষ্ট সময়ত পূজা কৰা আল্লাহ
- ১৮ প্ৰকৃতিৰ পৰিৱৰ্তন পুনৰুত্থানৰ প্ৰমাণ
- ১৯-২৬ আল্লাহৰ সৰ্বশক্তিমানতাৰ বিভিন্ন চিন
- ২৭-২৮ মূৰ্তিপূজকসকলে নিজৰ আচাৰ-ব্যৱহাৰৰ দ্বাৰা মুৰ্খামিৰ বিষয়ে পতিয়ন নিয়াইছিল
- ২৯-৩১ মুহাম্মাদে গতানুগতিক বিশ্বাস অনুসৰণ কৰিবলৈ আৰু মূৰ্তিপূজাৰ পৰা আঁতৰি থাকিবলৈ উপদেশ দিছিল
- ৩২-৩৫ মূৰ্তিপূজকসকলৰ অকৃতজ্ঞতা, যিসকলে বিপদৰ সময়ত আল্লাহক আহ্বান কৰে কিন্তু সমৃদ্ধিৰ সময়ত তেওঁক পাহৰি যায়
- ৩৬-৩৮ মুছলমানক দান-বৰঙণিৰ উপদেশ
- ৩৯ জীৱন সৃষ্টি আৰু সংৰক্ষণ কৰিব নোৱাৰা মূৰ্তি
- ৪০-৪১ আল্লাহৰ বিচাৰবোৰ মানুহৰ অপৰাধৰ পিছত
- ৪২ বিচাৰৰ আগত অনুতাপ কৰিবলৈ উপদেশ দিয়া
- ৪২-৪৪ বিচাৰৰ দিনা দুষ্ট আৰু ধাৰ্মিকসকলৰ বিচ্ছেদ; পুৰস্কাৰ আৰু শাস্তি
- ৪৫ আল্লাহৰ মঙ্গল তেওঁৰ যত্নত মানুহৰ বাবে এক চিন
- ৪৬ যিসকলে পূৰ্বৰ ভাববাদীসকলক অগ্ৰাহ্য কৰিছিল, তেওঁলোকক শাস্তি দিয়া হৈছিল
- ৪৭-৪৯ আল্লাহৰ দয়া তেওঁৰ কৰ্মত প্ৰকাশ পায়
- ৫০ কাফিৰসকলৰ হৃদয় কঠিন কৰিবলৈ যথেষ্ট বিস্ফোৰণ বতাহ
- ৫১-৫২ মুহাম্মাদে মৃতক শুনিবলৈ বা অন্ধক চাবলৈ অক্ষম কৰি তুলিব নোৱাৰে
- ৫৩ সৃষ্টিকৰ্তা আল্লাহ
- ৫৪-৫৭ পুনৰুত্থানৰ দিনত মুমিন আৰু কাফিৰ
- ৫৮ কোৰআনৰ দৃষ্টান্ত নাকচ কৰা হয়
- ৫৯ কাফিৰসকলে অন্ধতাৰ ওচৰত সমৰ্পণ কৰা হৈছে
- ৬০ মুহাম্মাদে সত্য ধৰ্মত অটল থাকিবলৈ উৎসাহিত কৰিছিল[6]
কালক্ৰম
সম্পাদনা কৰকঅৱতীৰ্ণৰ সময় আৰু প্ৰসংগভিত্তিক পটভূমিৰ সন্দৰ্ভত (আছবাব আল-নুজুল) ই পূৰ্বৰ "মক্কান ছূৰা", অৰ্থাৎ ই পিছলৈ মদীনাত অৱতীৰ্ণ হোৱাৰ পৰিৱৰ্তে মক্কাত অৱতীৰ্ণ হোৱা বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। Q30:38-50 ৰ কিছু অংশ Ṣan‘ā’1 তলৰ পাঠত সংৰক্ষিত কৰা হৈছে।[7]
থিয়ডৰ নল্ডেকৰ মতে আৰ-ৰুম ছূৰাখন আছিল দ্বিতীয়ৰ পৰা শেষৰ মক্কান ছূৰা আৰু কালক্ৰমিকভাৱে ৮৪তম ছূৰা; কিন্তু তেওঁৰ মতে ইয়াৰ ১৭ সংখ্যক আয়াত মদিয়ান যুগত অৱতীৰ্ণ হৈছিল।[8] ছূৰাখনৰ প্ৰথম আয়াতত ৬১৪ চনৰ বসন্ত কালত ডামাস্কাছৰ ওচৰৰ ছাছানিয়ান সাম্ৰাজ্যৰ হাতত বাইজেণ্টাইন সাম্ৰাজ্যৰ পৰাজয়ৰ কথা কোৱা হৈছে যদিও ন’ল্ডেকে লক্ষ্য কৰিছে যে ইয়াৰ পৰা ৬১৪ চনটো ছূৰাখন অৱতীৰ্ণ হোৱা বছৰটো বুলি কোৱা নহয়।[8]
আল-তাবাৰীৰ মতে ইয়াৰ দ্বাৰা ৬১৪ চনৰ আধৰিয়াত যুদ্ধৰ কথা কোৱা হৈছে যদিও এই যুদ্ধক আন উৎসত আওকাণ কৰা হৈছে।[9]
সাহিত্যিক এককসমূহ
সম্পাদনা কৰক"কোৰআনৰ ছাঁত" শীৰ্ষক তফছিৰত ছায়িদ কুতুবে ছূৰাখনক দুটা আধাত ভাগ কৰিছে, আয়াত ১–৩২ আৰু আয়াত ৩৩-৬০।[10] প্ৰতিটো খণ্ডই আল্লাহৰ কৃপা আৰু দয়াৰ দাবীৰে আৰম্ভ হয় আৰু মুহাম্মাদ আৰু তেওঁৰ সম্প্ৰদায়ৰ বাবে উৎসাহৰ সৈতে শেষ হয়।
- প্ৰথম খণ্ড
- "চিন্তা কৰিবলগীয়া চিন"
- ৩০:১-৬ "বিশ্বাসৰ প্ৰাকৃতিক বন্ধন" বাইজেণ্টাইন পৰাজয় লক্ষ্য কৰে আৰু আল্লাহে প্ৰতিজ্ঞা কৰা আগন্তুক বিজয়ৰ ভৱিষ্যদ্বাণী কৰে
- ৩০:১-৫ "ক্ষমতা যাৰ অন্তৰ্গত" বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডৰ সত্যতা ঘোষণা কৰে
- ৩০:৮-১০ "চিন্তা কৰিবলৈ আমন্ত্ৰণ" বিশ্বাসীসকলক আন অবাধ্য সম্প্ৰদায়ৰ ভাগ্যৰ কথা সোঁৱৰাই দিয়ে
- ৩০:১১-১৬ "দুটা বিচ্ছিন্ন যুদ্ধ" শেষ বিচাৰৰ বৰ্ণনা
- ৩০:১৭-২৭ "আল্লাহৰ মহিমাৰ দৃশ্য", "জীৱন আৰু মৃত্যুৰ চক্ৰ", আৰু "মানুহ আৰু বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ড" আল্লাহ আৰু তেওঁৰ সকলো শক্তি আৰু চিনৰ বাবে প্ৰশংসা আগবঢ়ায়
- ৩০:২৮ "মানৱ জীৱনৰ পৰা আহৰণ কৰা উপমা" শ্বীৰ্কৰ পাপক নিন্দা কৰিবলৈ দাসত্ত্বৰ বিষয়ে এটা উপমা ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে
- ৩০:২৯-৩২ "নবীলৈ সামৰণি নিৰ্দেশনা" শ্ৰোতাসকলক সত্যৰ ফালে মুখ কৰি পন্থাত বিভক্ত হোৱাৰ প্ৰতিৰোধ কৰিবলৈ আহ্বান জনায়
- দ্বিতীয় খণ্ড
- "মৃতকৰ মাজৰ পৰা জীৱন উলিয়াই অনা"
- ৩০:৩৩-৩৯ "লৰচৰ কৰা" পৰিস্থিতিয়ে মুছলমান সম্প্ৰদায়ক প্ৰকৃত বিশ্বাসীসকলৰ বাবে আল্লাহৰ দয়া আৰু কৃপাৰ আশ্বস্ত কৰে আৰু আৰ্তজনক দিয়া বা সুদ এৰাই চলাৰ দৰে আচৰণৰ বাবে পৰামৰ্শ আগবঢ়ায়
- ৩০:৪০-৪৫ "দুৰ্নীতি আৰু প্ৰদূষণ" শেষ বিচাৰত পুনৰুত্থানৰ প্ৰতিশ্ৰুতি আৰু মুশ্বৰিক সম্প্ৰদায়ৰ ভাগ্যৰ কথা মানুহক সোঁৱৰাই দিয়ে
- ৩০:৪৭-৫৪ "আল্লাহৰ অনুগ্ৰহৰ দিশসমূহ" বিশ্বাসীসকলে আশা হেৰুৱালে আল্লাহৰ দয়া আৰু অনুগ্ৰহৰ অন্যতম চিন হিচাপে পুনৰুত্থানক গুৰুত্ব দিয়ে
- ৩০:৫৫-৫৭ "মানুহৰ জীৱনৰ বিভিন্ন পৰ্যায়" মানুহৰ দুৰ্বলতা আৰু মুৰ্খামি আৰু শেষ বিচাৰৰ সময়ত দুষ্টকৰ্মীৰ ভাগ্যৰ বৰ্ণনা কৰা হৈছে
- ৩০:৫৮-৫৯ "কোনো স্থিতিৰ পৰিৱৰ্তন নহয়" কাফিৰসকলক নিন্দা কৰে যিসকলে মুহাম্মাদৰ কথা শুনিবলৈ অস্বীকাৰ কৰে কিন্তু আল্লাহে যিক বিচাৰে তেওঁক বিপথে পৰিচালিত কৰে বুলি দাবী কৰে
- ৩০:৬০ মুহাম্মাদ আৰু তেওঁৰ সমাজক অধ্যৱসায় কৰিবলৈ আহ্বান জনায়
মূল বিষয়বস্তু
সম্পাদনা কৰকএই ছূৰাৰ মূল বিষয়বস্তু হৈছে একতাবাদ আৰু মশৰ্কৰ বৈপৰীত্য। আল্লাহক অংশীদাৰ বুলি কোৱাৰ বিৰুদ্ধে যুক্তিসংগত যুক্তি আগবঢ়োৱাৰ উপৰিও কেইবাটাও পদত মূৰ্তিপূজক আৰু বিশ্বাসীসকলৰ ভিন্ন ভাগ্যৰ ৰূপৰেখা দাঙি ধৰা হৈছে। আল্লাহৰ আচৰিত চিন আৰু তেওঁৰ অলৌকিক সৃষ্টিৰ দৃষ্টান্তৰ জৰিয়তে আল্লাহৰ মহিমাৰ বৰ্ণনাৰ দ্বাৰাও আল্লাহৰ ঐক্যৰ ওপৰত গুৰুত্ব আৰোপ কৰা হৈছে। অৰ্থাৎ এই ছূৰাৰ মূল পাঠ হৈছে আল্লাহৰ লগত অংশীদাৰ হোৱা নহয়, আৰু সদায় এজন মুমিনৰ ভাগ্য থকা।
নমুনা আয়াত
সম্পাদনা কৰক৩০ নং ছূৰাত আল্লাহৰ লগত অংশীদাৰৰ সংগ, যিটো শ্বীৰ্কৰ পাপ, মালিক আৰু তেওঁৰ দাসৰ সম্পৰ্কৰ সৈতে তুলনা কৰা আয়াত সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে।
"তেওঁ তোমালোকৰ বাবে নিজৰ পৰাই এটা দৃষ্টান্ত আগবঢ়াইছে। আপোনালোকে—যিসকলৰ মাজত আপোনাৰ সোঁহাতে আছিল—আমি আপোনালোকক যিখিনি যোগান ধৰিলোঁ তাত সহযোগী বুলি অভিহিত কৰিছেনে যাতে আপুনি সমান হিচাপে ভাগ কৰে আৰু আপুনি তেওঁলোকক ইজনে সিজনৰ প্ৰতি আপোনাৰ ভয়ৰ দৰে ভয় কৰে? এইদৰে আমি যুক্তিসংগত লোকক চিনবোৰ স্পষ্টভাৱে বুজাই দিওঁ।"[কোৰআন 30:28 (অনুবাদক: Laleh Bakhtiar)]
তথ্যসূত্ৰ
সম্পাদনা কৰক- ↑ The Qur'an. OUP Oxford. 2008. ISBN 978-0-19-157407-8. https://books.google.com/books?id=2LmsCiv8waEC.
- ↑ Maḥallī, Jalāl al-Dīn Muḥammad ibn Aḥmad, Suyūṭī, and Ṣafī al-Raḥmān Mubārakfūrī. 2002. Tafsīr al-Jalālayn. Riyāḍ: Dār al-Salām.
- ↑ Abdel Haleem, M. A. 2004. The Qurʼan. Oxford: Oxford University Press, 257.
- ↑ Norman Geisler; Abdul Saleeb (2002). Answering Islam: The Crescent in Light of the Cross (revised সম্পাদনা). Baker Books. পৃষ্ঠা. 107. ISBN 9780801064302.
- ↑ Uday Shanker (1992). Internal Unity Of All Religions. Enkay Publishers. পৃষ্ঠা. 129. ISBN 9788185148441.
- ↑ Wherry, Elwood Morris (1896). A Complete Index to Sale's Text, Preliminary Discourse, and Notes. প্ৰকাশক London: Kegan Paul, Trench, Trubner, and Co.
এই প্ৰবন্ধত এই উৎসৰ পৰা পাঠ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে, যি ৰাজহুৱা ক্ষেত্ৰত আছে।
- ↑ Behnam Sadeghi & Mohsen Goudarzi, "Sana'a and the Origins of the Qu'ran", Der Islam, 87 (2012), 37.
- ↑ 8.0 8.1 Theodor Nöldeke (1892). Sketches from Eastern History. A. and C. Black. https://books.google.com/books?id=0TZtAAAAMAAJ.
- ↑ Bakhīt, Muḥammad ʻAdnān; ʻAbbās, Iḥsān (1987) (en ভাষাত). Bilād al-Shām fī ṣadr al-Islām: 24-30 Jumādá al-Ākhirah 1405 H/16-22 Ādhār 1985 : al-nadwah al-thānīyah min aʻmāl al-Muʼtamar al-Dawlī al-Rābiʻ li-Tārīkh Bilād al-Shām. al-Jāmiʻah al-Urdunīyah. পৃষ্ঠা. 109.
- ↑ Qutb, Sayyid. In the shade of the Quran. Vol. 13. Alexandria, Va.: Al Saadawi Publications, 1997.
বাহ্যিক সংযোগসমূহ
সম্পাদনা কৰক- Q30:2, 50+ translations, islamawakened.com
ৱিকিউৎসত The Holy Qur'an (Maulana Muhammad Ali)/30. The Romans সম্পৰ্কীয় কৰ্ম পঢ়ক।- Quran 30 Clear Quran translation
