উইলিয়াম শ্বেইকছপীয়েৰ

ৱিলিয়াম শ্বেক্সপীয়াৰ (ইংৰাজী: William Shakespeare; (২৬ এপ্ৰিল ১৫৬৪ – ২৩ এপ্ৰিল ১৬১৬) আছিল এজন ইংৰাজ কবি আৰু নাট্যকাৰ যাক ইংৰাজী ভাষাৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ লেখক আৰু বিশ্বৰ এজন শ্ৰেষ্ঠ নাট্যকাৰ হিচাপে আখ্যা দিয়া হয়। তেওঁক প্ৰায়ে ইংলেণ্ডৰ জাতীয় কবি আৰু "এভনৰ চাৰণকবি" বুলি উল্লেখ কৰা হয়। তেওঁৰ সাহিত্য সম্ভাৰে ৩৮খন নাটক, ১৫৪টা চনেট, দুটা আখ্যানমূলক কবিতা, জন কম্ব আৰু এলিয়াছ জেমছ নামৰ মানুহ দুজনৰ কবৰৰ সমাধিবাণী (এপিটাফ) আৰু আন বহুতো কবিতাৰ এক বহুল পৰিসৰ সামৰি লয়। তেওঁৰ নাটক সমূহ পৃথিৱীৰ প্ৰায় প্ৰতিটো সভ্য জীৱিত ভাষালৈ অনূদিত হৈছে আৰু আন কোনো নাট্যকাৰতকৈ অধিকবাৰ মঞ্চস্থ হৈছে।

ৱিলিয়াম শ্বেক্সপীয়াৰ
নেশ্বনাল প’ৰ্ট্ৰেট গেলাৰি, লণ্ডনৰ চাণ্ডচ প’ৰ্ট্ৰেট
জন্ম	২৬ এপ্ৰিল, ১৫৬৪ত খ্ৰীষ্টধৰ্মত দীক্ষিতকৰণ (জন্ম তাৰিখ অজ্ঞাত) ষ্ট্ৰেটফ’ৰ্ড-আপন-এভন, ৱাৰৱিকশ্বায়াৰ, ইংলেণ্ড
মৃত্যু	২৩ এপ্ৰিল, ১৬১৬(৫২ বছৰ) ষ্ট্ৰেটফ’ৰ্ড-আপন-এভন, ৱাৰৱিকশ্বায়াৰ, ইংলেণ্ড
পেচা	নাট্যকাৰ, কবি, অভিনেতা
ৰাষ্ট্ৰীয়তা	ইংৰাজ
সময়	ইংৰাজী নৱজাগৰণ
দাম্পত্যসংগী	এন হাথাৱে (বি. ১৫৮২–১৬১৬)
সন্তান	ছুজানা হল হেমনেট শ্বেক্সপীয়াৰ জুডিথ কুইনী
আত্মীয়-স্বজন	জন শ্বেক্সপীয়াৰ (পিতৃ) মেৰী শ্বেক্সপীয়াৰ (মাতৃ)
স্বাক্ষৰ

ষ্ট্ৰেটফ’ৰ্ড-আপন-এভনত জন্ম লাভ কৰা শ্বেক্সপিয়াৰে ওঠৰ বছৰ বয়সত এন হাথাৱেক বিয়া কৰায় আৰু ছুজানা, হেমনেট আৰু জুদিথ নামৰ তিনিটি সন্তানৰ পিতৃ হয়। ১৫৮৫ৰ পৰা ১৫৯২ লৈ তেওঁ লণ্ডনত এগৰাকী অভিনেতা, লেখক হিচাপে বিখ্যাত হৈ পৰে আৰু পিচলৈ কিংছ মেন হিচাপে জনাজাত হোৱা লৰ্ড চেম্বাৰ্লেইনছ মেন নামৰ নাট্য প্ৰতিষ্ঠানটিৰ অংশীদাৰ হয়। খুব সম্ভৱ ৪৯ বছৰ বয়সত ১৬১৩ চনত তেওঁ অৱসৰ লৈ ষ্ট্ৰেটফ’ৰ্ডত থাকিবলৈ লয় আৰু তাতেই কিছু বছৰ পিছত মৃত্যুবৰণ কৰে। শ্বেক্সপীয়াৰৰ ব্যক্তিগত জীৱনৰ বিষয়ে অতি সীমিত তথ্য উপলব্ধ হোৱাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত তেওঁৰ শাৰীৰিক অবয়ৱ, যৌনত্ত্ব, ধৰ্মীয় বিশ্বাস আৰু তেওঁৰ নাম থকা ৰচনাসমূহ সঁচাকৈয়ে তেওঁ লিখা হয় নে নহয় তাক লৈ বিতৰ্কৰ অন্ত নাই।

শ্বেক্সপীয়াৰে তেওঁৰ বেছিভাগ লিখনি ১৫৮৯ আৰু ১৬১৩ৰ মাজত ৰচনা কৰে। প্ৰথমাৱস্থাত তেওঁ মূলতঃ মিলনান্তক আৰু ইতিহাসমূলক নাট লিখি ষোল্ল শতিকাৰ শেষলৈ সেই ক্ষেত্ৰত শীৰ্ষস্থান দখল কৰে। তাৰ পিছত তেওঁ হেমলেট, কিং লীয়াৰ, অ’থেলো, মেকবেথ আদি বিয়োগান্তক নাট লিখে যাক ইংৰাজী ভাষাৰ উত্কৃষ্ট সাহিত্য কৰ্মৰ নিদৰ্শন হিচাপে গণ্য কৰা হয়। শেষৰ ফালে তেওঁ নিজাকৈ ৰোমাঞ্চ বা ট্ৰেজিকমেডী শ্ৰেণীৰ নাট লিখাৰ উপৰিও আন আন লিখকৰ লগত যুক্ত হৈয়ো বহুতো নাটক ৰচনা কৰে।

তেওঁৰ জীৱনকালতে শ্বেক্সপীয়াৰৰ ভালেকেইখন নাটক গুন তথা শুদ্ধতাৰ কোনো মানদণ্ড নোহোৱাকৈ প্ৰকাশ পায়। ১৬২৩ চনত “ফাৰ্ষ্ট ফলিঅ’” নামৰ এক সংস্কৰণত দুখনত বাদে তেওঁৰ প্ৰায় আটাইকেইখন নাট প্ৰকাশ পায়। বেন জনছনে ইয়াৰ পাতনিত এটা কবিতা লিখে আৰু শ্বেক্সপীয়াৰক “কোনো এটা যুগৰ নহয়, বৰং সৰ্বকালৰ” বুলি অভিহিত কৰে।

নিজৰ দিনতো শ্বেক্সপীয়াৰ এজন নামজ্বলা কবি আৰু নাট্যকাৰ আছিল যদিও ১৯ শতিকালৈ তেওঁৰ নামে বৰ্তমানৰ খ্যাতি পোৱা ২০ শতাব্দীত শিক্ষা আৰু অভিনয়ৰ ক্ষেত্ৰত হোৱা বিপ্লৱে শ্বেক্সপীয়াৰৰ কৰ্মৰাজিৰ পুনৰাৱিস্কাৰ আৰু নৱ অভিযোজনৰ বাট মুকলি কৰে। আজি বিশ্বৰ চাৰিওদিশে তেওঁৰ নাট সমূহৰ জনপ্ৰিয়তা আকাশলঙ্ঘী আৰু সাংস্কৃতিক বা ৰাজনৈতিক ক্ষেত্ৰত ইয়াৰ পৌনঃপৌনিক অধ্যয়ন, ৰূপায়ণ আৰু পুনৰনুবাদ হৈয়েই আছে।

জীৱন

প্ৰাৰম্ভিক জীৱন

উইলিয়াম শ্বেইকছপীয়েৰ আছিল নগৰ সমিতিৰ সদস্য তথা এজন গ্লোভাৰ জন শ্বেইকছপীয়েৰ আৰু এক ধনী খেতিয়কৰ জীয়াৰি মেৰী শ্বেইকছপীয়েৰৰ সন্তান। . ষ্ট্ৰেটফ’ৰ্ড-আপন-এভনত তেওঁৰ জন্ম হয় আৰু তাত ২৬ এপ্ৰিল ১৫৬৪ তাৰিখে তেওঁক খ্ৰীষ্টধৰ্মত দীক্ষিত কৰা হয়। তেওঁৰ জন্মৰ প্ৰকৃত তাৰিখ অজ্ঞাত যদিও ইয়াক ২৩ এপ্ৰিল তাৰিখে ছেইণ্ট জৰ্জ ডে হিচাপে পালন কৰা হয়। ঘৰৰ আঠজন সন্তানৰ ভিতৰত উইলিয়াম আছিল তৃতীয় কিন্তু জ্যেষ্ঠ জীৱিত সন্তান।

কোনো নথিগত তথ্য নাথাকিলেও বেছিভাগ জীৱনীকাৰে বিশ্বাস কৰে যে তেওঁ ষ্ট্ৰেটফ’ৰ্ডৰ ঘৰৰ পৰা এমাইল দূৰত থকা কিংছ নিউ স্কুল নামৰ এখন বিনামূলীয়া শিক্ষানুষ্ঠানত শিক্ষালাভ কৰিছিল।

ট্ৰেটফ’ৰ্ড-আপন-এভনত থকা জন শ্বেইকছপীয়েৰৰ গৃহ যাক উইলিয়াম শ্বেইকছপীয়েৰৰ জন্মস্থান বুলি বিশ্বাস কৰা।

ওঠৰ বছৰ বয়সত শ্বেইকছপীয়েৰে ছাব্বিশ বছৰীয়া এন হাথাৱেক বিয়া কৰায়। ইয়াৰে ছমাহ পিছত হাথাৱেই কন্যা সন্তান ছুজানাক জন্ম দিয়ে। ইয়াৰ দুবছৰ পিছত তেওঁ হেমনেট আৰু জুদিথ নামৰ এহাল যঁমজ ভাই-ভনীৰ মাতৃ হয়। কোনো অজ্ঞাত কাৰণত হেমনেটৰ এঘাৰ বছৰত মৃত্যু হয় আৰু ১১আগষ্ট, ১৫৯৬ তাৰিখে সমাধিস্থ কৰা হয়।

লণ্ডন আৰু মঞ্চ জীৱন

"All the world's a stage,
and all the men and women merely players:
they have their exits and their entrances;
and one man in his time plays many parts..."
“এই ধৰাখন এক মঞ্চ,
নৰ-নাৰী তাৰেই কলাকাৰ:
কোনোৱে কৰে প্ৰৱেশ কোনোৱে প্ৰস্থান;
আকৌ কোনোৱে অংশীদাৰ হয় একাধিক ভূমিকাৰ...”

— এজ য়ু লাইক ইট, দ্বিতীয় খণ্ড, দৃশ্য ৭, ১৩৯–৪২

ঠিক কেতিয়াৰ পৰা শ্বেইকছপীয়েৰে লিখিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল সেয়া স্পষ্ট নহয় যদিও কিছুমান তথ্যই কয় যে তেওঁৰ অধিকাংশ নাটকে ১৫৯২ চনত লণ্ডণৰ মঞ্চত স্থান পাইছিল। ১৫৯৪ চনৰ পৰা শ্বেইকছপীয়েৰৰ নাটক সমূহ কেৱল শ্বেইকছপীয়েৰকে ধৰি কেইজনমান শিল্পীৰ মালিকানাধীন “লৰ্ড চেম্বাৰলেইনছ মেন” নামৰ দলটিয়ে মঞ্চস্থ কৰিবলৈ লয় আৰু শীঘ্ৰেই ই লণ্ডনৰ শীৰ্ষ নাট্যদল হৈ পৰে। ১৬০৩ চনত ৰাণী এলিজাবেথৰ মৃত্যুৰ পিছত নতুন ৰজা জেমচ১ম এ ইয়াক ৰাজকীয় মৰ্যাদা দি দলটিৰ নাম “কিংছ মেন”লৈ সলনি কৰে।

১৫৯৪ৰ কোৱাৰ্টো সংস্কৰণত শ্বেইকছপীয়েৰৰ কিছুমান নাটক প্ৰকাশিত হয়। ১৫৯৮ মানলৈ তেওঁৰ নামটো বিক্ৰীৰ এক আকৰ্ষণ হৈ পৰে আৰু তেওঁৰ নাম প্ৰথম পৃষ্ঠাত প্ৰকাশিত হ’বলৈ ধৰে। এজন নাট্যকাৰ হিচাপে খ্যাতি লাভ কৰাৰ পিছত শ্বেইকছপীয়েৰে নিজৰ তথা আনৰ নাটকত অভিনয় কৰিবলৈ লয়।

জীৱনৰ পাছচোৱা আৰু মৃত্যু

ষ্ট্ৰেটফ’ৰ্ড-আপন-এভনত থকা শ্বেইকছপীয়েৰৰ প্ৰতিকৃতি।

১৬০৬–১৬০৭ৰ পিছত শ্বেইকছপীয়েৰে অতি কম নাটক লিখিবলৈ লয় আৰু ১৬১৩ৰ পিছত এখনো নিলিখে। তেওঁৰ শেষৰ নাট তিনিখন হয়তো জন ফ্লেট্চাৰৰ লগত লগ হৈ লিখা আছিল যিয়ে শ্বেইকছপীয়েৰৰ পিছত কিংছ মেন দলৰ নাট্যকাৰৰ বাব লাভ কৰিছিল।

নিজ পত্নী আৰু দুই জীয়ৰীক এৰি শ্বেইকছপীয়েৰে ২৩ এপ্ৰিল, ১৬১৬ত মৃত্যুবৰণ কৰে। ১৬০৭ চনত চুজানাই জন হল নামৰ এক চিকিত্সকক বিয়া কৰায় আৰু শ্বেইকছপীয়েৰৰ মৃত্যুৰ দুমাহ পূৰ্ব্বে যুদিথে থমাছ কুইনীক বিয়া কৰায়।

মৃত্যুৰ দুদিন পিছত শ্বেইকছপীয়েৰক হ’লী ট্ৰিনিটি চাৰ্চৰ চেনচেলত সমাধিস্থ কৰা হয়। তেওঁৰ সমাধিত থকা শিলালিপিখনত এটা শাপ খোদিত কৰা আছে যাক সেই গীৰ্জাঘৰৰ ২০০৮ চনৰ স্থানান্তৰণৰ সময়ত সাৱধানে এৰাই চলা হয়:

শ্বেইকছপীয়েৰৰ কবৰস্থান।

Good frend for Iesvs sake forbeare,
To digg the dvst encloased heare.
Bleste be ye man yt spares thes stones,
And cvrst be he yt moves my bones.

(অসমীয়া অৰ্থ: হে বন্ধু, যীশুৰ শপত নিজক সম্বৰণ কৰা,। ইয়াত আবদ্ধ হৈ থকা মাটি নাখান্দিবা‌‌॥ যিয়ে ইয়াক স্পৰ্শ নকৰে তেওঁ আশীৰ্ব্বাদ পাঁওক,। আৰু যিয়ে মোৰ হাড়ত হাত লগাই তাৰ গাত শাঁওপাত লাগক। )

১৬২৩ কিছু বছৰ আগতে নৰ্থ ৱালত শ্বেইকছপীয়েৰৰ লিখি থকা অৱস্থাৰ আৱক্ষ মূৰ্তি এটা উন্মোচন কৰা হয়। আৰু ইয়াত তেওঁক নেষ্টৰ, ছক্ৰেটিছ আৰু ভাৰ্জিলৰ লগত তুলনা কৰা হৈছে।

ইয়াৰোপৰি সমগ্ৰ বিশ্বতে ভালেমান মূৰ্তি আৰু স্মৃতিচিহ্নত শ্বেইকছপীয়েৰ ৰ নাম উল্লেখ আছে।

সমালোচকৰ মতামত

"তেওঁ কোনো এক যুগৰ নহয়, বৰং সৰ্বকালৰ। "

—বেন জনছন

জীৱিতকালক শ্বেইকছপীয়েৰে পূজ্য কবিৰ সন্মান লাভ নকৰিলেও যথেষ্ট প্ৰশংসা লাভ কৰে। . ১৫৯৮ চনত সাহিত্যিক ফ্ৰান্সিছ মেৰেছে তেওঁক ইংৰাজ সাহিত্যিকৰ এটা দলৰ ভিতৰত মিলনান্তক আৰু বিয়োগাত্মক উভয় দিশতে "সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ" আখ্যা দিয়ে। . আৰু কেমব্ৰিজৰ ছেইণ্ট জৰ্জ কলেজৰ পাৰনাছাছ নাটসমূহৰ লেখকসকলে তেওঁক চ'চাৰ, গ'ৱাৰ, স্পেঞ্চাৰ আদিৰ লগত স্থান দিয়ে। ফাৰ্ষ্ট ফলিঅ'ত বেন জনচনে তেওঁক "যুগপ্ৰাণ, আমাৰ মঞ্চৰ প্ৰশংসা, আনন্দ আশ্চৰ্য্য" বুলি অভিহিত কৰে যদিও আন এক ঠাইত "শ্বেইকছপীয়েৰে কলা বিচাৰে" বুলিও কয়।

লিংকন পাৰ্ক, চিকাগোত থকা উইলিয়াম শ্বেইকছপীয়েৰৰ মূৰ্তি।

১৭ শতিকাৰ শেষৰফালে ধ্ৰুপদী সাহিত্যৰ ধাৰণা অস্পষ্ট হৈ পৰে। ফলত সেই সময়ৰ সমালোচক সকলে শ্বেইকছপীয়েৰক জন ফ্লেট্চাৰ আৰু বেন জনচনতকৈ তলতহে স্থান দিয়ে। উদাহৰণস্বৰূপে থমাছ ৰায়মাৰে কমিক আৰু ট্ৰেজেডী মিহলি কৰি পেলোৱা বাবে শ্বেইকছপীয়েৰক ভৰ্ত্‍সনা কৰে। সি যি কি নহওক কবি, সমালোচক জন ড্যাইডেনে কয় যে "মই তেওঁক(বেন জনছন) শ্ৰদ্ধা কৰো, কিন্তু শ্বেইকছপীয়েৰক ভাল পাঁও। " ৰাইমাৰৰ মতামত বহুদশকলৈ চলি থাকে কিন্তু ওঠৰ শতিকাত সমালোচকসকলে শ্বেইকছপীয়েৰৰ প্ৰাকৃতিক প্ৰতিভাক স্বীকাৰ কৰে। ১৮০০ চনলৈ তেওঁ ইংলেণ্ডৰ জাতীয় কবি হিচাপে প্ৰতিপত্তি লাভ কৰে। ১৮ আৰু ১৯ শতিকাত গোটেই বিশ্বতেই শ্বেইকছপীয়েৰৰ সাহিত্যকৰ্মই বিশেষ খ্যাতি লাভ কৰে। ৰোমাণ্টিক যুগত কবি তথা সাহাত্যিক দাৰ্শনিক ছেমুৱেল টেইলৰ কলেৰিজে তেওঁক প্ৰশংসা কৰে আৰু আগষ্ট ৱিলহেল্ম শ্বেলগেলে জাৰ্মান ৰমন্যাসবাদৰ ধাৰাত তেওঁৰ নাটকসমূহ অনুবাদ কৰে। ১৯শতিকাত শ্বেইকছপীয়েৰৰ প্ৰতিভাৰ প্ৰশংসাই সীমা চেৰাই যায়। . নাট্যকাৰ, সমালোচক জৰ্জ বাৰ্ণাড শ্ব'ই শ্বেইকছপীয়েৰৰ এই পূজনক "বাৰ্ডোলেট্ৰী" আখ্যা দিয়ে। তেওঁ কয় যে ইবছেনৰ প্ৰকৃতিবাদে শ্বেইকছপীয়েৰৰ ৰচনাক মূল্যহীন কৰি তুলিছে। কিন্তু বিংশ শতাব্দীৰ কলাৰ ক্ষেত্ৰত হোৱা আধুনিক বিপ্লৱে শ্বেইকছপীয়েৰৰ লিখনিক দলিয়াই পেলোৱাৰ সলনি দুয়োহাতে আঁকোৱালি লয়। টি এচ ইলিয়টে বাৰ্ণাড শ্ব'ৰ বিৰূদ্ধে থিয় দি কয় যে শ্বেইকছপীয়েৰৰ "পৌৰাণিকতা"ই তেওঁক আধুনিক হে কৰিহে তুলিছে। ১৯৫০ৰ দশকত সাহিত্য সমালোচনাৰ এক নৱতম ঢৌৱে আধুনিকতাবাদক পিছ পেলাই প্ৰতি-আধুনিকতাবাদৰ আলোকত শ্বেইকছপীয়েৰৰ লিখনি অধ্যয়নৰ নতুন বাট মুকলি কৰি দিয়ে। . ১৯৮০ৰ দশকত শ্বেইকছপীয়েৰৰ লিখনি গঠনবাদ, নাৰীবাদ, নতুন ইতিহাসবাদ, আফ্ৰিকান আমেৰিকান সাহিত্য আদি বিভিন্ন ধাৰাৰ সৈতে সানমিহলি হৈ পৰে।

শ্বেইকছপীয়েৰ সম্বন্ধীয় বিতৰ্ক

লিখনি

শ্বেইকছপীয়েৰৰ মৃত্যুৰ প্ৰায় ২৩০ বছৰ পিছত তেওঁৰ নামত থকা লিখনি সমূহ দৰাচলতে তেওঁ লিখিছিল নে নাই তাক লৈ বিতৰ্ক আৰম্ভ হয়। কিছুমানে ইয়াক হয়তো ফ্ৰান্সিছ বেকন বা খ্ৰিষ্টোফাৰ মাৰ্লো অথবা এডৱাৰ্ড দে ভেৰেৰ লিখনি বুলি সন্দেহ কৰে। অৱশ্যে অতি কম সংখ্যক পণ্ডিতে এই বিষয়ত সন্দেহৰ থল থকা বুলি ভাবিলেও এই বিষয়ৰ প্ৰতি একৈশ শতিকাতো আকৰ্ষণৰ অভাৱ নাই।

ধৰ্ম

কিছুমান পণ্ডিতৰ মতে শ্বেইকছপীয়েৰৰ পৰিয়ালৰ সদস্য সকল কেথলিক আছিল, যি সময়ত কেথলিক ধৰ্ম আইনবিৰূদ্ধ আছিল। পণ্ডিতসকলে শ্বেইকছপীয়েৰৰ নাটকত কেথলিকিজমৰসপক্ষ আৰু বিপক্ষ উভয় দিশৰে সাক্ষ্য বিচাৰি পায় কিন্তু সত্য উদ্ধাৰৰ পথ এতিয়াও অসম্ভৱ হৈ আছে।

যৌনতা

শ্বেইকছপীয়েৰৰ যৌনতাৰ কিছুমান দিশ এতিয়াও অন্ধকাৰত আছে। ওঠৰ বছৰ বয়সত তেওঁ ছাব্বিশ বছৰীয়া এন হাথাৱেক বিয়া কৰায়, যি সেই সময়ত গৰ্ভৱতী আছিল। বহুতে মতপোষণ কৰে যে শ্বেইকছপীয়েৰৰ চনেট সমূহ আত্মজীৱনীমূলক আৰু ডেকা ল’ৰাৰ প্ৰতি থকা শ্বেইকছপীয়েৰৰ আকৰ্ষণৰ প্ৰতীক। কিন্তু কিছুমানে ইয়াক শাৰীৰিক প্ৰেমৰ সলনি অন্তৰংগ বন্ধুত্বৰ প্ৰকাশ বুলিহে অভিহিত কৰে। আকৌ এক বিবাহিত মহিলাক উদ্দ্যেশ্যি তেওঁ লিখা ২৬টা ডাৰ্ক লেডী চনেট তেওঁৰ উভগামিতাৰ প্ৰতীক বুলি ধৰা হয়।

শাৰীৰিক অৱয়ব

শ্বেইকছপীয়েৰৰ শাৰীৰিক অৱয়বৰ কোনো লিখিত বিৱৰণ পোৱা নাযায় আৰু তেওঁ নিজা প্ৰতিকৃতি অংকন কৰাৰো কোনো তথ্য নাই। গতিকে ষ্ট্ৰেটফ’ৰ্ডৰ শ্বেইকছপীয়েৰৰ প্ৰতিমূৰ্ত্তিয়েই তেওঁৰ অৱয়বৰ উত্তম সাক্ষী। ওঠৰ শতিকাৰ শ্বেইকছপীয়েৰৰ প্ৰকৃত চিত্ৰৰ চাহিদাই শ্বেইকছপীয়েৰৰ সঁচা প্ৰতিকৃতি বৰ্তি থকা বুলি জনৰৱ তোলে। ইয়াৰ ফলত বহুতো নকল চিত্ৰৰ নিৰ্মাণ, বেলেগ লোকৰ চিত্ৰৰ পুনৰনামকৰণ আদি ঘটনা ঘটে।

কৰ্মৰাজি

নাটকৰ শ্ৰেণীবিভাজন

ছাৰ জন গিলবাৰ্টৰ দ্য প্লেজ অৱ উইলিয়াম শ্বেইকছপীয়েৰ, ১৮৪৯।

১৬২৩ চনত “ফাৰ্ষ্ট ফ’লিও”ত শ্বেইকছপীয়েৰৰ নাটক সমূহক মিলনান্তক(কমেডী), ইতিহাসমূলক(হিষ্ট্ৰী) আৰু বিয়োগান্তক(ট্ৰেজেডী) এই তিনিটা ভাগত ভাগ কৰা হয়। ইয়াত দ্য টু নোবল কিন্সমেন আৰু পেৰিক্লিছ, প্ৰিন্স অৱ টায়ৰা এই নাটক দুখন ধৰা হোৱা নাই। কিন্তু বিশেষজ্ঞ সকলৰ মতে যিহেতু ইয়াৰ অধিকাংশই শ্বেইকছপীয়েৰৰ দ্বাৰাৰচিত, ইয়াকো তেওঁৰ ৰচনাৱলীৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰিব পাৰি। ফাৰ্ষ্ট ফ’লিওত শ্বেইকছপীয়েৰৰ কোনো কবিতাৰ কথা উল্লেখ কৰা হোৱা নাছিল।

১৯ শতিকাৰ শেষভাগত এডৱাৰ্ড ড’ডেনে শ্বেইকছপীয়েৰৰ শেহতীয়া চাৰিখন কমেডীক “ৰোমাঞ্চ” আখ্যা দিয়ে আৰু বহুতো পণ্ডিতে ইয়াক “ট্ৰেজিকমেডী” আখ্যা দিলেও ৰোমাঞ্চ নামটিহে অধিক জনপ্ৰিয়। এইনাটক সমূহ আৰু যৌথভাৱে লিখা “টু নোবল কিংছন” নাটকখন তৰা চিহ্ন (*)ৰে সূচিত কৰা হৈছে। ১৮৯৬ চনত ফ্ৰেডেৰিক এছ বোৱাছে অল ইজ ৱেল ডেট এণ্ডছ ৱেল, মীজাৰ ফৰ মীজাৰ, ট্ৰইলাছ এণ্ড ক্ৰেছিডা আৰু হেমলেট এই কেইখন নাটকক ‘‘দুবিধাজনক নাট’’ বা ‘‘প্ৰব্লেম প্লেজ’’ আখ্যা দিয়ে কাৰণ ইয়াক একেষাৰে কমেডী বা ট্ৰেজেডী আখ্যা দিব নোৱাৰি। অৱশ্যে ইয়াৰে হেমলেটক সকলোৱে ট্ৰেজেডী বুলি মানি লৈছে। বাকী দুবিধাজনক নাটসমূহ “‡” চিহ্নৰে সূচিত কৰা হৈছে।

যিবোৰ নাট শ্বেইকছপীয়েৰৰ দ্বাৰা আংশিক ভাৱে ৰচিত বুলি বিশ্বাস কৰা হয় তাক “†” চিহ্নৰেচিহ্নিতকৰা হৈছে। তেওঁৰ বাকী লিখনি সমূহ “অপ্ৰামাণিক ৰচনা” হিচাপে তালিকাভুক্ত কৰা হৈছে।

কৰ্মৰাজি

কমেডী

• অল ইজ ৱেল ডেট এণ্ডছ ৱেল ‡
• এজ য়ু লাইক ইট
• দ্য কমেডী অৱ এৰৰ্ছ
• লাভ্ছ লেবাৰ্ছ লষ্ট
• মীজাৰ ফৰ মীজাৰ ‡
• দ্য মাৰ্ছেণ্ট অৱ ভেনিছ
• দ্য মেৰী ৱাইভছ অৱ ৱিণ্ডছ’ৰ
• এ মিডছামাৰ নাইট্স ড্ৰীম
• মাচ্চ এডো এবাউট নাথিং
• পেৰিক্লিছ, প্ৰিন্স অৱ টায়াৰ *†
• দ্য টেমিং অৱ দ্য শ্ৰিউ
• দ্য টেম্পেষ্ট *
• টুৱেলফ্থ নাইট
• দ্য টু জেণ্টলমেন অৱ ভেৰ’ণা
• দ্য টু নোবল কিন্সমেন *†
• দ্য ৱিণ্টাৰ্ছ টেল *

ইতিহাসমূলক

• কিং জন
• ৰিচাৰ্ড দ্বিতীয়
• হেনৰী চতুৰ্থ, প্ৰথম খণ্ড
• হেনৰী চতুৰ্থ, দ্বিতীয় খণ্ড
• হেনৰী পঞ্চম
• হেনৰী ষষ্ঠ, প্ৰথম খণ্ড †
• হেনৰী ষষ্ঠ, দ্বিতীয় খণ্ড
• হেনৰী ষষ্ঠ, তৃতীয় খণ্ড
• ৰিচাৰ্ড তৃতীয়
• হেনৰী অষ্টম †

ট্ৰেজেডী

• ৰোমিও এণ্ড জুলিয়েট
• কোৰিঅ’লেনাছ
• টাইটাছ এণ্ড্ৰোনিকাচ †
• টিমন অৱ এথেন্স †
• জুলিয়াছ ছিজাৰ
• মেকবেথ †
• হেমলেট
• ট্ৰলিয়াছ এন্দ ক্ৰেছিডা ‡
• কিং লীয়েৰ
• অ’থেলো
• এণ্টনী এণ্ড ক্লিওপেট্ৰা
• ছিম্বেলিন *

কবিতা

• শ্বেইকছপীয়েৰৰ চনেট'
• ভেনাছ এণ্ড এডোনিছ
• দ্য ৰেপ অৱ লুক্ৰীছ
• দ্য পেশ্যনেট পিলগ্ৰিম
• দ্য ফিনিক্স এণ্ড দ্য টাৰ্টল
• এ লাভাৰ্ছ কমপ্লেইণ্ট

হেৰাই যোৱা নাটক

• লাভছ লেবাৰ্ছ ৱোন
• দ্য হিষ্ট্ৰী অৱ কাৰ্ডেনিও †

অপ্ৰামাণিক ৰচনা

• আৰ্ডেন অৱ ফেভাৰ্শ্বেম
• দ্য বাৰ্থ অৱ মাৰ্লিন
• এডৱাৰ্ড তৃতীয়
• লোক্ৰিন
• দ্য লণ্ডন প্ৰোডিগেল
• দ্য প্যুৰিটান
• দ্য চেকেণ্ড মেইডেন্স ট্ৰেজেডী
• চাৰ জন ওল্ডকেছল
• থমাছ লৰ্ড ক্ৰমৱেল
• এ য়ৰ্কশ্বায়াৰ ট্ৰেজেডী
• ছৰ থমাছ ম’ৰে

টোকা

তথ্য সংগ্ৰহ

• Ackroyd, Peter (2006), Shakespeare: The Biography, প্ৰকাশক London: Vintage, ISBN 978-0-7493-8655-9 .
• Adams, Joseph Quincy (1923), A Life of William Shakespeare, প্ৰকাশক Boston: Houghton Mifflin, OCLC 1935264 .
• Baer, Daniel (2007), The Unquenchable Fire, Xulon Press, ISBN 978-1-60477-327-9 .
• Baldwin, T. W. (1944), William Shakspere's Small Latine & Lesse Greek, 1, প্ৰকাশক Urbana, Ill: University of Illinois Press, OCLC 359037, archived from the original on 2013-07-27, https://web.archive.org/web/20130727214220/http://durer.press.illinois.edu/baldwin/vol.1/html/index.html, আহৰণ কৰা হৈছে: 2013-04-28 .
• Barber, C. L. (1964), Shakespearian Comedy in the Comedy of Errors, প্ৰকাশক England: College English 25.7 .
• Bate, Jonathan (2008), The Soul of the Age, প্ৰকাশক London: Penguin, ISBN 978-0-670-91482-1 .
• BBC News (28 May 2008). "Bard's 'cursed' tomb is revamped". British Broadcasting Corporation. http://news.bbc.co.uk/2/hi/uk_news/england/coventry_warwickshire/7422986.stm। আহৰণ কৰা হৈছে: 23 April 2010. 
• Bentley, G. E. (1961), Shakespeare: A Biographical Handbook, প্ৰকাশক New Haven: Yale University Press, ISBN 0-313-25042-1, OCLC 356416 .
• Berry, Ralph (2005), Changing Styles in Shakespeare, প্ৰকাশক London: Routledge, ISBN 0-415-35316-5 .
• Bertolini, John Anthony (1993), Shaw and Other Playwrights, প্ৰকাশক Pennsylvania: Pennsylvania State University Press, ISBN 0-271-00908-X .
• Bevington, David (2002), Shakespeare, প্ৰকাশক Oxford: Blackwell, ISBN 0-631-22719-9 .
• Bloom, Harold (1999), Shakespeare: The Invention of the Human, প্ৰকাশক New York: Riverhead Books, ISBN 1-57322-751-X .
• Boas, F. S. (1896), Shakspere and His Predecessors, প্ৰকাশক New York: Charles Scribner's Sons .
• Bowers, Fredson (1955), On Editing Shakespeare and the Elizabethan Dramatists, প্ৰকাশক Philadelphia: University of Pennsylvania Press, OCLC 2993883 .
• Boyce, Charles (1996), Dictionary of Shakespeare, প্ৰকাশক Ware, Herts, UK: Wordsworth, ISBN 1-85326-372-9 .
• Bradbrook, M. C. (2004), "Shakespeare's Recollection of Marlowe", in Edwards, Philip; Ewbank, Inga-Stina; Hunter, G. K., Shakespeare's Styles: Essays in Honour of Kenneth Muir, Cambridge University Press, pp. 191–204, ISBN 0-521-61694-8 
• Bradford, Gamaliel Jr. (February 1910), "The History of Cardenio by Mr. Fletcher and Shakespeare", Modern Language Notes খণ্ড 25 (2) .
• Bradley, A. C. (1991), Shakespearean Tragedy: Lectures on Hamlet, Othello, King Lear and Macbeth, প্ৰকাশক London: Penguin, ISBN 0-14-053019-3 .
• Brooke, Nicholas (1998), "Introduction", in Shakespeare, William; Brooke, Nicholas (ed.), The Tragedy of Macbeth, প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-283417-7 .
• Brooke, Nicholas (2004), "Language and Speaker in Macbeth", in Edwards, Philip; Ewbank, Inga-Stina; Hunter, G. K., Shakespeare's Styles: Essays in Honour of Kenneth Muir, Cambridge University Press, pp. 67–78, ISBN 0-521-61694-8 
• Bryant, John (1998), "Moby Dick as Revolution", in Levine, Robert Steven, The Cambridge Companion to Herman Melville, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-55571-X .
• Bryson, Bill (2007), Shakespeare: The World as a Stage, Harper Collins, ISBN 0-06-074022-1 .
• Burns, Edward (2000), "Introduction", in Shakespeare, William; Burns, Edward (ed.), King Henry VI, Part 1, প্ৰকাশক London: Arden Shakespeare, Thomson, ISBN 1-903436-43-5 .
• Carlyle, Thomas (1907), Adams, John Chester, ed., On Heroes, Hero-worship, and the Heroic in History, প্ৰকাশক Boston: Houghton, Mifflin and Company, ISBN 1-4069-4419-X, OCLC 643782 .
• Casey, Charles (Fall 1998), "Was Shakespeare gay? Sonnet 20 and the politics of pedagogy", College Literature খণ্ড 25 (3), archived from the original on 16 May 2007, https://web.archive.org/web/20070516062509/http://findarticles.com/p/articles/mi_qa3709/is_199810/ai_n8827074, আহৰণ কৰা হৈছে: 2 May 2007 .
• Cercignani, Fausto (1981), Shakespeare's Works and Elizabethan Pronunciation, প্ৰকাশক Oxford: University Press (Clarendon Press) .
• Chambers, E. K. (1923), The Elizabethan Stage, 2, প্ৰকাশক Oxford: Clarendon Press, ISBN 0-19-811511-3, OCLC 336379 .
• Chambers, E. K. (1944), Shakespearean Gleanings, প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-8492-0506-9, OCLC 2364570 .
• Chambers, E. K. (1930), William Shakespeare: A Study of Facts and Problems, 2 vols., প্ৰকাশক Oxford: Clarendon Press, ISBN 0-19-811774-4, OCLC 353406 .
• Cheney, Patrick Gerard (2004), The Cambridge Companion to Christopher Marlowe, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-52734-1 .
• Clemen, Wolfgang (2005a), Shakespeare's Dramatic Art: Collected Essays, প্ৰকাশক New York: Routledge, ISBN 0-415-35278-9 .
• Clemen, Wolfgang (2005b), Shakespeare's Imagery, প্ৰকাশক London: Routledge, ISBN 0-415-35280-0 .
• Clemen, Wolfgang (1987), Shakespeare's Soliloquies, প্ৰকাশক London: Routledge, ISBN 0-415-35277-0 .
• Cooper, Tarnya (2006), Searching for Shakespeare, প্ৰকাশক National Portrait Gallery and Yale Center for British Art: Yale University Press, ISBN 978-0-300-11611-3 .
• Craig, Leon Harold (2003), Of Philosophers and Kings: Political Philosophy in Shakespeare's "Macbeth" and "King Lear", প্ৰকাশক Toronto: University of Toronto Press, ISBN 0-8020-8605-5 .
• Cressy, David (1975), Education in Tudor and Stuart England, প্ৰকাশক New York: St Martin's Press, ISBN 0-7131-5817-4, OCLC 2148260 .
• Crystal, David (2001), The Cambridge Encyclopedia of the English Language, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-40179-8 .
• Dillon, Janette (2007), The Cambridge Introduction to Shakespeare's Tragedies, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-85817-8 .
• Dobson, Michael (1992), The making of the national poet, প্ৰকাশক Oxford, England: Oxford University Press, ISBN 978-0-19-818323-5 .
• Dominik, Mark (1988), Shakespeare–Middleton Collaborations, প্ৰকাশক Beaverton, OR: Alioth Press, ISBN 0-945088-01-9 .
• Dowden, Edward (1881), Shakspere, প্ৰকাশক New York: Appleton & Co., OCLC 8164385 .
• Drakakis, John (1985), Drakakis, John, ed., Alternative Shakespeares, প্ৰকাশক New York: Meuthen, ISBN 0-416-36860-3 .
• Dryden, John (1889), Arnold, Thomas, ed., An Essay of Dramatic Poesy, প্ৰকাশক Oxford: Clarendon Press, ISBN 81-7156-323-6, OCLC 7847292 .
• Dutton, Richard; Howard, Jean (2003), A Companion to Shakespeare's Works: The Histories, প্ৰকাশক Oxford: Blackwell, ISBN 0-631-22633-8 .
• Edwards, Phillip (1958), "Shakespeare's Romances: 1900–1957", in Nicoll, Allardyce, Shakespeare Survey, 11, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-21500-5, OCLC 15880120 .
• Edwards, Philip; Ewbank, Inga-Stina; Hunter, G. K., eds. (2004), Shakespeare's Styles: Essays in Honour of Kenneth Muir, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-61694-8 .
• Eliot, T. S. (1934), Elizabethan Essays, প্ৰকাশক London: Faber & Faber, ISBN 0-15-629051-0, OCLC 9738219 .
• Evans, G. Blakemore (1996), "Commentary", in Shakespeare, William; Evans, G. Blakemore (ed.), The Sonnets, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-22225-7 .
• Farley-Hills, David (1990), Shakespeare and the Rival Playwrights, 1600–06, প্ৰকাশক London: Routledge, ISBN 0-415-04050-7 .
• Foakes, R. A. (1990), "Playhouses and Players", in Braunmuller, A.; Hattaway, Michael, The Cambridge Companion to English Renaissance Drama, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-38662-4 .
• Fort, J. A. (October 1927), "The Story Contained in the Second Series of Shakespeare's Sonnets", The Review of English Studies খণ্ড 3 (12) .
• Freehafer, John (May 1969), "'Cardenio', by Shakespeare and Fletcher", PMLA খণ্ড 84 (3) .
• Friedman, Michael D. (2006), "'I'm not a feminist director but...': Recent Feminist Productions of The Taming of the Shrew", in Nelsen, Paul; Schlueter, June, Acts of Criticism: Performance Matters in Shakespeare and his Contemporaries: Essays in Honor of James P. Lusardi, প্ৰকাশক New Jersey: Fairleigh Dickinson University Press, ISBN 0-8386-4059-1 .
• Frye, Roland Mushat (2005), The Art of the Dramatist, প্ৰকাশক London; New York: Routledge, ISBN 0-415-35289-4 .
• Gager, Valerie L. (1996), Shakespeare and Dickens: The Dynamics of Influence, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-45526-X .
• Gibbons, Brian (1980), Romeo and Juliet. The Arden Shakespeare Second Series, প্ৰকাশক London: Thomson Learning, ISBN 978-1-903436-41-7 .
• Gibbons, Brian (1993), Shakespeare and Multiplicity, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-44406-3 .
• Gibson, H. N. (2005), The Shakespeare Claimants: A Critical Survey of the Four Principal Theories Concerning the Authorship of the Shakespearean Plays, প্ৰকাশক London: Routledge, ISBN 0-415-35290-8 .
• Grady, Hugh (2001a), "Modernity, Modernism and Postmodernism in the Twentieth Century's Shakespeare", in Bristol, Michael; McLuskie, Kathleen, Shakespeare and Modern Theatre: The Performance of Modernity, প্ৰকাশক New York: Routledge, ISBN 0-415-21984-1 .
• Grady, Hugh (2001b), "Shakespeare Criticism 1600–1900", in deGrazia, Margreta; Wells, Stanley, The Cambridge Companion to Shakespeare, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-65094-1 .
• Gray, Arthur (1926), A Chapter in the Early Life of Shakespeare, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press. Reissued by Cambridge University Press, 2009;, ISBN 978-1-108-00557-9 .
• Greenblatt, Stephen (2005), Will in the World: How Shakespeare Became Shakespeare, প্ৰকাশক London: Pimlico, ISBN 0-7126-0098-1 .
• Greer, Germaine (1986), William Shakespeare, প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-287538-8 .
• Halio, Jay (1998), Romeo and Juliet: A Guide to the Play, প্ৰকাশক Westport: Greenwood Press, ISBN 0-313-30089-5 
• Hansen, William (1983), Saxo Grammaticus & the Life of Hamlet, প্ৰকাশক Lincoln: University of Nebraska Press, ISBN 0-8032-2318-8 .
• Hattaway, Michael (1990), "Introduction", in Shakespeare, William; Hattaway, Michael (ed.), The First Part of King Henry VI, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-29634-X .
• Hoeniger, F. D. (1963), "Introduction", in Shakespeare, William; Hoeniger, F. D. (ed.), Pericles, প্ৰকাশক London: Arden Shakespeare, ISBN 0-17-443588-6l .
• Holland, Peter (2000), "Introduction", in Shakespeare, William; Holland, Peter (ed.), Cymbeline, প্ৰকাশক London: Penguin, ISBN 0-14-071472-3 .
• Honan, Park (1998), Shakespeare: A Life, প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-811792-2 .
• Honigmann, E. A. J. (1999), Shakespeare: The Lost Years (Revised সম্পাদনা), প্ৰকাশক Manchester: Manchester University Press, ISBN 0-7190-5425-7 .
• Hunter, Robert E. (1864), Shakespeare and Stratford-upon-Avon: A ‘Chronicle of the Time’, Whittaker. Reissued by Cambridge University Press, 2009;, ISBN 978-1-108-00162-5 .
• Jackson, MacDonald P. (2004), "A Lover's Complaint Revisited", in Zimmerman, Susan, Shakespeare Studies, প্ৰকাশক Cranbury, NJ: Associated University Press, ISBN 0-8386-4120-2 .
• Jackson, MacDonald P. (2003), Defining Shakespeare: Pericles as Test Case, প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-926050-8 .
• Johnson, Samuel (2002), Lynch, Jack, ed., Samuel Johnson's Dictionary: Selections from the 1755 Work that Defined the English Language, প্ৰকাশক Delray Beach, FL: Levenger Press, ISBN 1-84354-296-X .
• Jonson, Ben (1996), "To the memory of my beloued, The AVTHOR MR. WILLIAM SHAKESPEARE: AND what he hath left vs", in Shakespeare, William; Hinman, Charlton (ed.); Blayney, The First Folio of Shakespeare (2nd সম্পাদনা), প্ৰকাশক New York: W. W. Norton & Company, ISBN 0-393-03985-4 .
• Kastan, David Scott (1999), Shakespeare After Theory, প্ৰকাশক London: Routledge, ISBN 0-415-90112-X .
• Kathman, David (2003), "The Question of Authorship", in Wells, Stanley; Orlin, Lena Cowen, Shakespeare: an Oxford Guide, Oxford Guides, Oxford University Press, pp. 620–32, ISBN 978-0-19-924522-2 
• Keeble, N.H. (1980), Romeo and Juliet: Study Notes, প্ৰকাশক Longman: York Notes, ISBN 0-582-78101-9 .
• Kermode, Frank (2004), The Age of Shakespeare, প্ৰকাশক London: Weidenfeld & Nicholson, ISBN 0-297-84881-X .
• Kolin, Philip C. (1985), Shakespeare and Southern Writers: A Study in Influence, প্ৰকাশক Jackson: University Press of Mississippi, ISBN 0-87805-255-0 .
• Knutson, Roslyn (2001), Playing Companies and Commerce in Shakespeare's Time, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-77242-7 .
• Lambourne, Lionel (1999), Victorian Painting, প্ৰকাশক London: Phaidon, ISBN 0-7148-3776-8 .
• Lee, Sidney (1900), Shakespeare's Life and Work, প্ৰকাশক London: Smith Elder & Co. .
• Levenson, Jill L. (2000), "Introduction", in Shakespeare, William; Levenson, Jill L. (ed.), Romeo and Juliet, প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-281496-6 .
• Levin, Harry (1986), "Critical Approaches to Shakespeare from 1660 to 1904", in Wells, Stanley, The Cambridge Companion to Shakespeare Studies, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-31841-6 .
• Love, Harold (2002), Attributing Authorship: An Introduction, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-78948-6 .
• Maguire, Laurie E. (1996), Shakespearean Suspect Texts: The "Bad" Quartos and Their Contexts, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-47364-0 .
• McAfee, Cleland Boyd (1912), The Greatest English Classic: A Study of the King James Version of the Bible and Its Influence on Life and Literature, প্ৰকাশক New York .
• McDonald, Russ (2006), Shakespeare's Late Style, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-82068-5 .
• McIntyre, Ian (1999), Garrick, প্ৰকাশক Harmondsworth, England: Allen Lane, ISBN 0-7139-9328-6 .
• McMichael, George; Glenn, Edgar M. (1962), Shakespeare and his Rivals: A Casebook on the Authorship Controversy, প্ৰকাশক New York: Odyssey Press, OCLC 2113359 .
• McMullan, Gordon (2000), "Introduction", in Shakespeare, William; McMullan, Gordon (ed.), King Henry VIII, প্ৰকাশক London: Arden Shakespeare, Thomson, ISBN 1-903436-25-7 .
• Meagher, John C. (2003), Pursuing Shakespeare's Dramaturgy: Some Contexts, Resources, and Strategies in his Playmaking, প্ৰকাশক New Jersey: Fairleigh Dickinson University Press, ISBN 0-8386-3993-3 .
• Milward, Peter (1973), Shakespeare's Religious Background, প্ৰকাশক Chicago: Loyola University Press, ISBN 0-8294-0508-9 .
• Morris, Brian Robert (1968), Christopher Marlowe, প্ৰকাশক New York: Hill and Wang, ISBN 0-8090-6780-3 .
• Muir, Kenneth (2005), Shakespeare's Tragic Sequence, প্ৰকাশক London: Routledge, ISBN 0-415-35325-4 .
• Nagler, A. M. (1958), Shakespeare's Stage, প্ৰকাশক New Haven, CT: Yale University Press, ISBN 0-300-02689-7 .
• Nolen, Stephanie (2002), Shakespeare's Face, প্ৰকাশক Canada: Vintage Canada, ISBN 978-0-676-97484-3 .
• Nuttall, Anthony (2007), Shakespeare the Thinker, Yale University Press, ISBN 978-0-300-11928-2 .
• Paraisz, Júlia (2006), "The Nature of a Romantic Edition", in Holland, Peter, Shakespeare Survey, 59, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-86838-6 .
• Pequigney, Joseph (1985), Such Is My Love: A Study of Shakespeare's Sonnets, প্ৰকাশক Chicago: University of Chicago Press, ISBN 0-226-65563-6 .
• Pollard, Alfred W. (1909), Shakespeare Quartos and Folios: A Study in the Bibliography of Shakespeare's Plays, 1594–1685, প্ৰকাশক London: Methuen, OCLC 46308204 .
• Porter, Roy; Teich, Mikuláš (1988), Romanticism in National Context, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-33913-8 .
• Potter, Lois (1997), "Introduction", in Shakespeare, William; Potter, Lois (ed.), The Two Noble Kinsmen, প্ৰকাশক London: Arden Shakespeare, Thomson, ISBN 1-904271-18-9 .
• Pritchard, Arnold (1979), Catholic Loyalism in Elizabethan England, প্ৰকাশক Chapel Hill: University of North Carolina Press, ISBN 0-8078-1345-1 .
• Ramos, Péricles Eugênio da Silva (1976), Hamlet (translate to portuguese), প্ৰকাশক São Paulo: Editora Abril .
• Ribner, Irving (2005), The English History Play in the Age of Shakespeare, প্ৰকাশক London: Routledge, ISBN 0-415-35314-9 .
• Ringler, William, Jr. (1997), "Shakespeare and His Actors: Some Remarks on King Lear", in Ogden, James; Scouten, In Lear from Study to Stage: Essays in Criticism, প্ৰকাশক New Jersey: Fairleigh Dickinson University Press, ISBN 0-8386-3690-X .
• Rowe, John (2006), "Introduction", in Shakespeare, William; Rowe, John (ed.), The Poems: Venus and Adonis, The Rape of Lucrece, The Phoenix and the Turtle, The Passionate Pilgrim, A Lover's Complaint, by William Shakespeare (2nd revised সম্পাদনা), প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-85551-9 .
• Rowe, Nicholas (1709), Gray, Terry A., ed., Some Acount of the Life &c. of Mr. William Shakespear, প্ৰকাশক Online at Mr. William Shakespeare and the Internet, 1997, http://shakespeare.palomar.edu/rowe.htm, আহৰণ কৰা হৈছে: 30 July 2007 .
• Royle, Nicholas (2000), "To Be Announced", in Morra, Joanne; Robson, Mark; Smith, Marquard, The Limits of Death: Between Philosophy and Psychoanalysis, প্ৰকাশক Manchester: Manchester University Press, ISBN 0-7190-5751-5 .
• Sawyer, Robert (2003), Victorian Appropriations of Shakespeare, প্ৰকাশক New Jersey: Fairleigh Dickinson University Press, ISBN 0-8386-3970-4 .
• Schanzer, Ernest (1963), The Problem Plays of Shakespeare, প্ৰকাশক London: Routledge and Kegan Paul, ISBN 0-415-35305-X, OCLC 2378165 .
• Schoch, Richard (2002), "Pictorial Shakespeare", in Wells, Stanley; Stanton, Sarah, The Cambridge Companion to Shakespeare on Stage, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-79711-X .
• Schoenbaum, S. (1981), William Shakespeare: Records and Images, Oxford University Press, ISBN 978-0-19-520234-2 
• Schoenbaum, Samuel (1991), Shakespeare's Lives, প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-818618-5 .
• Schoenbaum, Samuel (1987), William Shakespeare: A Compact Documentary Life (Revised সম্পাদনা), প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-505161-0 .
• Schopenhauer, Arthur (1958), The World as Will and Representation (Volume I. E.F.J. সম্পাদনা), প্ৰকাশক Payne: Falcon Wing's Press .
• Shakespeare, William (1914), "Sonnet 18", in Craig, W. J., The Oxford Shakespeare: the Complete Works of William Shakespeare (Bartleby.com (2000) সম্পাদনা), প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, http://www.bartleby.com/70/50018.html, আহৰণ কৰা হৈছে: 22 June 2007 .
• Shapiro, James (2005), 1599: A Year in the Life of William Shakespeare, প্ৰকাশক London: Faber and Faber, ISBN 0-571-21480-0 .
• Shapiro, James (2010), Contested Will: Who Wrote Shakespeare?, প্ৰকাশক New York: Simon & Schuster, ISBN 9781416541622 .
• Snyder, Susan; Curren-Aquino, Deborah (2007), "Introduction", in Shakespeare, William; Snyder, Susan (ed.); Curren-Aquino, Deborah (ed.), The Winter's Tale, প্ৰকাশক Cambridge: Cambridge University Press, ISBN 0-521-22158-7 .
• Steiner, George (1996), The Death of Tragedy, প্ৰকাশক New Haven: Yale University Press, ISBN 0-300-06916-2 .
• Taylor, Dennis (2006), "Hardy and Hamlet", in Wilson, Keith, Thomas Hardy Reappraised: Essays in Honour of Michael Millgate, প্ৰকাশক Toronto: University of Toronto Press, ISBN 0-8020-3955-3 .
• Taylor, Gary (1990), Reinventing Shakespeare: A Cultural History from the Restoration to the Present, প্ৰকাশক London: Hogarth Press, ISBN 0-7012-0888-0 .
• Taylor, Gary (1987), William Shakespeare: A Textual Companion, প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-812914-9 .
• Vickers, Brian (2002), Shakespeare, Co-Author: A Historical Study of Five Collaborative Plays, প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-925653-5 .
• Wain, John (1975), Samuel Johnson, প্ৰকাশক New York: Viking, ISBN 0-670-61671-0 .
• Wells, Stanley; Taylor, Gary; Jowett, John et al., eds. (2005), The Oxford Shakespeare: The Complete Works (2nd সম্পাদনা), প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-926717-0 .
• Wells, Stanley (1997), Shakespeare: A Life in Drama, প্ৰকাশক New York: W. W. Norton, ISBN 0-393-31562-2 .
• Wells, Stanley (2006), Shakespeare & Co, প্ৰকাশক New York: Pantheon, ISBN 0-375-42494-6 .
• Wells, Stanley; Orlin, Lena Cowen, eds. (2003), Shakespeare: An Oxford Guide, প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press, ISBN 0-19-924522-3 .
• Werner, Sarah (2001), Shakespeare and Feminist Performance, প্ৰকাশক London: Routledge, ISBN 0-415-22729-1 .
• Wilson, Richard (2004), Secret Shakespeare: Studies in Theatre, Religion and Resistance, প্ৰকাশক Manchester: Manchester University Press, ISBN 0-7190-7024-4 .
• Wood, Michael (2003), Shakespeare, প্ৰকাশক New York: Basic Books, ISBN 0-465-09264-0 .
• Wright, George T. (2004), "The Play of Phrase and Line", in McDonald, Russ, Shakespeare: An Anthology of Criticism and Theory, 1945–2000, প্ৰকাশক Oxford: Blackwell, ISBN 0-631-23488-8 .

আৰু চাওক

• তৰুণ চন্দ্ৰ পামেগাম

বাহ্যিক সংযোগ

শ্ৰব্য সংযোগ শুনক প্ৰবন্ধ (তথ্য/ডাউনল'ড)

noicon

Spoken Wikipedia

এই শ্ৰব্য ফাইল 2008-04-11 "উইলিয়াম শ্বেইকছপীয়েৰ" তাৰিখৰ প্ৰবন্ধৰ 2008-04-11 সংস্কৰণটোৰ, আৰু সেয়ে প্ৰবন্ধৰ সাম্প্ৰতিক পৰিৱৰ্তনসমূহ প্ৰতিফলিত নকৰিবও পাৰে, অধিক তথ্যৰ বাবে (শ্ৰৱণ সাহায্য চাওক)

অধিক শ্ৰৱণ সংযোগী প্ৰবন্ধ

• Internet Shakespeare Editions
• Folger Digital Texts
• Open Source Shakespeare complete works, with search engine and concordance
• First Four Folios Archived 2009-12-15 at the Wayback Machine at Miami University Library, digital collection
• The Shakespeare Quartos Archive
• Shakespeare's Words the online version of the best-selling glossary and language companion
• Shakespeare's Will from The National Archives
• Works by or about উইলিয়াম শ্বেইকছপীয়েৰ in libraries (WorldCat catalog)
• উইলিয়াম শ্বেইকছপীয়েৰ বিষয়ে Curlie (DMOZ)-ত থকা তথ্য
• উইলিয়াম শ্বেইকছপীয়েৰ সম্পৰ্কে ইণ্টাৰনেট মুভি ডাটাবেছত থকা তথ্য।
• William Shakespeare at Project Gutenberg
• William Shakespeare at SB