তাক্বৱা
তাক্বৱা (আৰবী: تقوى taqwā / taqwá) হৈছে আল্লাহৰ প্ৰতি সচেতন আৰু সচেতন হোৱাৰ বাবে এটা ইছলামিক শব্দ, সত্যৰ প্ৰতি সচেতন হোৱা, "ধৰ্মপৰায়ণতা, আল্লাহৰ প্ৰতি ভয়।" [1][2] ইয়াক প্ৰায়ে কোৰআনত পোৱা যায়। যিসকলে তাক্বৱা পালন কৰে — সেইসকল ইবনে আব্বাছৰ ভাষাত, "আল্লাহৰ লগত শ্বিৰ্ক পৰিহাৰ কৰা আৰু তেওঁৰ আজ্ঞা পালনত কাম কৰা মুমিন"[3] — তেওঁলোকক মুত্তাকিন বোলা হয়। (আৰবী: لْ المُتَّقِين al-muttaqin).
সংজ্ঞা
সম্পাদনা কৰক“তাক্বৱা” শব্দটো ৱাকা (আৰবী: وقى) ক্ৰিয়াৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছে, যাৰ আক্ষৰিক অৰ্থ হৈছে সংৰক্ষণ, ৰক্ষা, ঢাল আদি।[4]
ইছলামিক উৎসৰ পৰা এই শব্দটোৰ কিছুমান বৰ্ণনাৰ ভিতৰত আছে:
- "ঈশ্বৰৰ চেতনা ... ধৰ্মপৰায়ণতা, আল্লাহৰ প্ৰতি ভয়, আল্লাহৰ প্ৰতি প্ৰেম, আৰু আত্মসংযম।" [5]
- "ঈশ্বৰ-চেতনা বা ঈশ্বৰভয়কাৰী ধৰ্মপৰায়ণতা", "গুণ", "সতৰ্কতা।" [6]
- আল্লাহৰ প্ৰতি ভয়, "সাৱধান হোৱা, মহাবিশ্বত নিজৰ স্থান জনা।" তকৱাৰ "প্ৰমাণ" হৈছে ঈশ্বৰৰ "ভয়ৰ অভিজ্ঞতা", যিয়ে "মানুহক ভুল কামৰ পৰা সাৱধান হ'বলৈ প্ৰেৰণা দিয়ে" আৰু আল্লাহক সন্তুষ্ট কৰা কামবোৰ কৰিবলৈ আগ্ৰহী।[7]
- আক্ষৰিক অৰ্থত "ৰক্ষা কৰিবলৈ।" সাধাৰণতে, "আল্লাহে নিষেধ কৰা কামত লিপ্ত নহৈ" নিজকে "আল্লাহৰ ক্ৰোধৰ পৰা" ৰক্ষা কৰা।[8]
- "হৃদয়ৰ উচ্চ অৱস্থা, যিয়ে আল্লাহৰ উপস্থিতি আৰু তেওঁৰ জ্ঞানৰ প্ৰতি সচেতন কৰি ৰাখে।" তাকৱাই ইয়াৰ অধিকাৰী ব্যক্তিক "সৎ কাম কৰিবলৈ" আৰু নিষিদ্ধ কামৰ পৰা আঁতৰি থাকিবলৈ প্ৰেৰণা দিয়ে।[4]
- এৰিক অহলাণ্ডাৰৰ মতে কোৰআনৰ আৰবী ভাষাত তাকৱাই ঈশ্বৰক অসন্তুষ্ট কৰাৰ পৰা নিজকে ৰক্ষা কৰাৰ ক্ষেত্ৰত ঈশ্বৰৰ প্ৰতি ভয়ক বুজায়।[9]
ধৰ্মতত্ত্বৰ ব্যাখ্যা
সম্পাদনা কৰকতাফছিৰ ইবনে কাথিৰৰ মতে তকোৱাৰ মূল অৰ্থ হ’ল নিজৰ অপছন্দৰ পৰা আঁতৰি থকা। খবৰ আহিছিল যে উমৰ বিন খাত্তাবে উবায় ইবনে কা’বক তাকৱাৰ বিষয়ে সুধিছিল। উবায়েই ক'লে, "আপুনি কেতিয়াবা এনেকুৱা এটা বাটত খোজ কাঢ়িছেনে য'ত কাঁইট আছে?" উমৰে ক'লে, "হয়।" উবায়ে সুধিলে, "তেতিয়া কি কৰিলে?" যাৰ উত্তৰত উমৰে ক'লে, "মই হাতৰ আঁচল গুটিয়াই সংগ্ৰাম কৰিলোঁ।" উবায়েই ক’লে, “সেয়া হ’ল তাকৱা, জীৱনৰ বিপজ্জনক যাত্ৰাৰ মাজেৰে নিজকে পাপৰ পৰা ৰক্ষা কৰা যাতে পাপৰ দ্বাৰা ক্ষতিগ্ৰস্ত নোহোৱাকৈ যাত্ৰা সফলতাৰে সম্পূৰ্ণ কৰিব পৰা যায়।”[10]
তাক্বৱা আৰু কোৰআন
সম্পাদনা কৰকএৰিক অহলাণ্ডাৰৰ মতে কোৰআনত তাকৱা শব্দটো ১০০ বাৰতকৈও অধিক ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে।[9] অক্সফৰ্ড ডিকচনেৰী অৱ ইছলামৰ মতে, কোৰআনত তাকৱা শব্দ আৰু ইয়াৰ ব্যুৎপত্তি "২৫০ বাৰতকৈও অধিক" দেখা যায়।[6]
তাকৱাৰ আৱশ্যকীয় ৰূপটো ইত্তাকুল্লাহ ("ঈশ্বৰক ভয় কৰা" বা "আল্লাহৰ প্ৰতি সচেতন হোৱা") বাক্যাংশত পোৱা যায়, যিটো কেইবাটাও আয়াতত আছে।
কোৰআনত তকোৱাৰ উপকাৰ
সম্পাদনা কৰককোৰআনত বৰ্ণিত তাকোৱাৰ বহুতো সুবিধা আছে, আটাইতকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণটো ছুৰা আত-তালাক ৬৫:২-৩ ত বৰ্ণনা কৰা হৈছে যে, মুত্তাকিনক ঈশ্বৰে তেওঁলোকৰ সমস্যাৰ সমাধান দিব আৰু কল্পনা কৰিব নোৱাৰা উৎসৰ পৰা ৰিজক দিব।[11][12]
আৰু যিয়ে আল্লাহক ভয় কৰে - তেওঁ তেওঁৰ বাবে এটা বাহিৰলৈ ওলাই অহাৰ পথ বনাই দিব আৰু য’ৰ পৰা তেওঁ আশা নকৰে তাৰ পৰা তেওঁৰ ৰচনা কৰিব।—আত-তালাক ৬৫:২-৩
আন এটা লাভ হ'ল, ছূৰা আল-আনফল ৮:২৯ অনুসৰি মুত্তাকিনক ঈশ্বৰে তেওঁলোকক "ফুৰকান" বা বিবেকবান বুদ্ধি দিব যাৰ দ্বাৰা তেওঁলোকে সঠিক আৰু ভুলৰ মাজত পাৰ্থক্য কৰিব পাৰিব।[13]
হে বিশ্বাসী সকল! যদি আপুনি আল্লাহৰ আজ্ঞা পালন কৰে আৰু ভয় কৰে তেন্তে তেওঁ আপোনাক ফুৰকান (আৰবী মূল ফাৰাক, পাৰ্থক্যৰ পৰা, সঠিক আৰু অনুচিতৰ পাৰ্থক্যকাৰী) প্ৰদান কৰিব আৰু তোমালোকৰ পাপৰ কাফফাৰা দিব, আৰু তোমালোকক ক্ষমা কৰিব; আৰু আল্লাহ মহান দানৰ মালিক।—আল-আনফল, ৮:২৯
কোৰআনত তাকৱা পালন কৰা বা তাকৱাই ব্যক্তিৰ পালন কৰা কেইবাটাও গুণৰ কথা উল্লেখ কৰিছে: আল-বাক্বাৰা ২:২৮৩ আস্থা ৰখাৰ কথা উল্লেখ কৰিছে (আমানা); [14] আল-ইমৰান ৩:৭৬ বিশ্বাসযোগ্যতা (আল-ৱাফা); [15] আল-ইমৰান ৩:১৮৬ ধৈৰ্য (আল-ছবৰ).[16] আল-আৰফ ৭:৯৬,[17] ইউনুছ (ছূৰা) ১০:৬৩-৬৪,[18] আয-জুমৰ ৩৯:১০[19] আখিৰাতত পুৰস্কাৰৰ উপৰিও এই পৃথিৱীত ভাল জীৱন (হাছানাত)ৰ লগত তাকৱা সম্পৰ্কিত কৰা। আত-তালাক ৬৫:৩[20] এই জীৱনত য'ত বিশ্বাসীয়ে আশা নকৰে তাতো তকৱাক বস্তুগত সহজতাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত কৰে।[21]
তকৱা আৰু ফিকহ
সম্পাদনা কৰকফিকহৰ অন্ততঃ এটা জনপ্ৰিয় গ্ৰন্থত (ইছলামিক ন্যায়বিজ্ঞান) "তাকৱাৰ কিতাপ", (অৰ্থাৎ তাকৱাৰ ওপৰত থকা অংশটো)ত "হাৰাম (নিষিদ্ধ), মাকৰুহ (নিৰুৎসাহিত) আৰু সন্দেহজনক কি সেই বিষয়ে জ্ঞান"ৰ বিষয়ে এটা ভিন্নতাত আলোচনা কৰা হৈছে "ইছলামৰ স্তম্ভ"ৰ বাহিৰৰ বিষয়। ইয়াৰ ভিতৰত আছে: খাদ্য, সাজ-পোছাক, যৌনতাৰ লগত জড়িত বস্তু ("ব্যক্তিগত বিষয়"), প্ৰকাৰৰ ক্ৰীড়া প্ৰতিযোগিতা, সংগীত, গুজৱ, বেয়া মুখ, বেয়া সংগ, দাড়ি ট্ৰিমিং ইত্যাদি।[22]
চুফীবাদ
সম্পাদনা কৰকচুফীবাদত তকোৱা এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ ধাৰণা।[23]
দশম শতিকাৰ চুফী পণ্ডিত আল-কুছাইৰীয়ে তেওঁৰ পত্ৰ (আল-ৰিছালা আল-কুছাইৰিয়া)ত তাকৱাৰ তিনিটা অংশৰ বিষয়ে লিখিছে: "যিটো তেওঁক দিয়া হোৱা নাই তাৰ প্ৰতি ঈশ্বৰৰ ওপৰত সম্পূৰ্ণ আস্থা; যি আছে তাৰ ওপৰত সম্পূৰ্ণ সন্তুষ্টি।" আৰু তেওঁৰ পৰা আঁতৰি যোৱা কথাৰ প্ৰতি সম্পূৰ্ণ ধৈৰ্য্য দিয়া হৈছে।" [24]
চুফীবাদত তাকোৱাৰ কেইবাটাও ডিগ্ৰী আছে। প্ৰথম ডিগ্ৰী বা পদবী সাধাৰণ মানুহৰ। এই পদবীয়ে ঈশ্বৰৰ লগত জড়িত যিকোনো বস্তুকে পৰিহাৰ কৰে। অৰ্থাৎ সাধাৰণ মানুহে কেৱল শ্বীৰ্ক এৰাই চলি তাকৱাত অংশগ্ৰহণ কৰে। তকোৱাৰ দ্বিতীয় ডিগ্ৰী বা পদবী হ’ল পাপৰ পৰা আঁতৰি থকা নিৰ্বাচিতসকল। চূড়ান্ত পদবী হৈছে সেই ভাববাদীসকলৰ যিসকলে ঈশ্বৰৰ বাহিৰে আন কাৰোবাৰ ওপৰত কাৰ্য্যৰ আৰোপ কৰাটো এৰাই চলিছে — "অৰ্থাৎ তেওঁলোকৰ ভয় তেওঁলোকৰ ওচৰলৈ তেওঁৰ পৰা আহে আৰু তেওঁৰ ওচৰলৈ [নিৰ্দেশিত] হয়।" [25] সৰ্বোচ্চ পদবী হ’ল সেইসকল যিয়ে নিজকে ঈশ্বৰৰ পৰা পৃথক কৰা সকলো বস্তুৰ পৰা আঁতৰি থাকে, কাৰণ চুফীবাদৰ এটা মূল লক্ষ্য হৈছে ঈশ্বৰৰ ওচৰলৈ যোৱা, কাৰণ চুফী চিন্তাধাৰাত ঈশ্বৰৰ পৰা পৃথক হোৱাৰ অৱস্থাটো হৈছে এক বঞ্চনাৰ সমতুল্য নৰক।
চুফী চৰ্চাৰ ভিতৰত গুৰু-শিষ্যৰ সম্পৰ্ক অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ। এই সম্পৰ্কৰ ভিতৰত তাকৱাৰ মূল্য বহুত। ঈশ্বৰভয়কাৰী ধৰ্মপৰায়ণতাক মহান ধৰ্মীয় ভক্তি হিচাপে গণ্য কৰা হয় কাৰণ ই "অৰ্ডাৰৰ উৰ্ধতন বিষয়াৰ বাবে নিৰ্দ্বিধায় আজ্ঞাবহতা"ৰ অনুমতি দিয়ে। অৰ্থাৎ যদি কোনোবাই নিজৰ মালিকক অন্ধভাৱে অনুসৰণ কৰিব পাৰে, তেন্তে তেওঁ অন্ধভাৱে ঈশ্বৰক অনুসৰণ কৰিব পাৰিব লাগে। তাৰ পিছত তাকৱাই প্ৰশ্নবোধক কৰ্তৃত্বৰ অভাৱৰ সৃষ্টি কৰে, কাৰণ শিষ্যজনে তেওঁতকৈ অধিক ক্ষমতা থকাসকলৰ বশৱৰ্তী হয়। এই বশৱৰ্তীতাই শিষ্যক ঈশ্বৰৰ শক্তিৰ কথা সোঁৱৰাই দিয়ে যিয়ে শিষ্যজনক ঈশ্বৰৰ অধিক ভক্তিময় উপাসক কৰি তুলিছে।[26]
লগতে চাওক
সম্পাদনা কৰকতথ্যসমূহ
সম্পাদনা কৰক- ↑ "Taḳwā",Encyclopaedia of Islam (2012).
- ↑ Nanji, Azim. "Islamic Ethics," in A Companion to Ethics, Peter Singer. Oxford: Blackwells (1991), pp. 106– 118.
- ↑ "The Meaning of Al-Muttaqin". Quran Tafsir Ibn Kathir. http://www.qtafsir.com/index.php?option=com_content&task=view&id=453&Itemid=36। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-08-04.
- ↑ 4.0 4.1 "TAQWA: Fearing Allah". AHYA.ORG - Authentic Islamic Resources and Information. Archived from the original on 2016-03-04. https://web.archive.org/web/20160304131052/http://www.ahya.org/amm/modules.php?name=Sections&op=viewarticle&artid=154। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-08-03.
- ↑ "Taqwa". Islamic-Dictionary.com. Archived from the original on 2007-09-17. https://web.archive.org/web/20070917211253/http://www.islamic-dictionary.com/index.php?word=Taqwa। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-07-15.
- ↑ 6.0 6.1 John L. Esposito, ed (2003). The Oxford Dictionary of Islam. Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 314. ISBN 978-0-19-975726-8. https://books.google.com/books?id=E324pQEEQQcC&pg=PA314। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-07-15.
- ↑ Anwer Mahmoud Zanaty. Glossary Of Islamic Terms. IslamKotob. পৃষ্ঠা. 221. https://books.google.com/books?id=dIuuyj9lpXoC&pg=PA221। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-07-15.
- ↑ "Taqwa". November 13, 2012. https://haqislam.org/taqwa/.
- ↑ 9.0 9.1 Erik S. Ohlander. "Fear of God (taqwa) in the Qur'an: Some Notes on Semantic Shift and Thematic Context." Journal of Semitic Studies 50.1 (2005): 137-52. Print.
- ↑ Muhammad Saed Abdul-Rahman (2009). The Meaning and Explanation of the Glorious Quran. MSA Publication Limited. পৃষ্ঠা. 63. ISBN 9781861797636. https://books.google.com/books?id=yLKkvUGFP34C&pg=PA63। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-07-13.
- ↑ Baig, Mirza Yawar (2 October 2012) (en ভাষাত). Understanding Islam - 52 Friday Lectures: Keys to Leveraging the Power of Allah in Your Life. Standard Bearers Academy. ISBN 978-1-4793-0418-9. https://books.google.nl/books?id=zy7Sn3ZsF6oC&pg=PA384&dq=taqwa+way+imagine&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&sa=X&ved=2ahUKEwjs8-nh0MuDAxVth_0HHUmoCkYQ6AF6BAgHEAM#v=onepage&q=taqwa%20way%20imagine&f=false। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 January 2024.
- ↑ Rahman, Afzalur (1 January 1989) (en ভাষাত). Muhammad ﷺ Encyclopædia of Seerah: Volume 7. Seerah Foundation. ISBN 978-0-907052-85-2. https://books.google.com.bd/books?id=kvPpEAAAQBAJ&pg=PT339&dq=taqwa+way+imagine&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&sa=X&ved=2ahUKEwjkrOT_0suDAxVL2DgGHZHTAO0Q6AF6BAgFEAM। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 January 2024.
- ↑ Azzam, Dr Abdullah (en ভাষাত). DEFENSE OF THE MUSLIM LANDS The first Obligation After Iman. Islamic Books. https://books.google.com.bd/books?id=EDoeN1r3PjQC&pg=PT50&dq=taqwa+furqan&hl=en&newbks=1&newbks_redir=0&source=gb_mobile_search&sa=X&ved=2ahUKEwjQk-3y08uDAxU4nmMGHXrACds4KBDoAXoECAIQAw। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 January 2024.
- ↑ কোৰআন 2:283
- ↑ কোৰআন 3:76
- ↑ কোৰআন 3:186
- ↑ কোৰআন 7:96
- ↑ কোৰআন 10:63-4
- ↑ কোৰআন 39:10
- ↑ কোৰআন 65:3
- ↑ Muhammad Akram Khan (2013). What Is Wrong with Islamic Economics?: Analysing the Present State and Future Agenda. Edward Elgar Publishing. পৃষ্ঠা. 96. ISBN 9781782544159. https://books.google.com/books?id=Fr36Gd1X_rcC&pg=PA178। আহৰণ কৰা হৈছে: 2015-03-26.
- ↑ Essential Hanafi Handbook of Fiqh, A Translation of Qazi Thanaa Ullah's Ma La Budda Minhu, by Maulana Yusuf Talal Ali al-Amriki, (Kazi Publications, Lahore, Pakistan), p.150-168
- ↑ Berger, Lutz. "Fear of God and Hope (for God's mercy) (in Sufism) Archived 2016-03-03 at the Wayback Machine." Encyclopaedia of Islam, THREE. Edited by: Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson. Brill Online, 2013. Reference. Augustana. 26 April 2013
- ↑ 126. Qušairī, ʻAbd-al-Karīm Ibn-H̲awāzin Al-. Al-Qushayri's Epistle on Sufism: Al-Risala Al-qushayriyya Fi 'ilm Al-tasawwuf. Reading: Garnet Publ., 2007. Print.
- ↑ 128. Qušairī, ʻAbd-al-Karīm Ibn-H̲awāzin Al-. Al-Qushayri's Epistle on Sufism: Al-Risala Al-qushayriyya Fi 'ilm Al-tasawwuf. Reading: Garnet Publ., 2007. Print.
- ↑ "Taḳwā." Encyclopaedia of Islam, Second Edition. Brill Online, 2013. Reference. Augustana. 26 April 2013
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "AHYA" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "Al-Muttaqin" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "Berger" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "EOI" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "EOI2" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "GIT" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "Haq" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "IslamicDict" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "Khan2013" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "maeotgq-63" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "Minhu" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "Ohlander" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "ODI" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "Qusairi-126" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <references>ত দিয়া "Qusairi-128" নামৰ <ref> টেগৰ কোনো সমল নাই।
- Ames Ambros; Stephan Procházka (2004). A Concise Dictionary of Koranic Arabic. Reichert Verlag. পৃষ্ঠা. 294. ISBN 3-89500-400-6.