বাঁকে বিহাৰী মন্দিৰ

ভাৰতবৰ্ষৰ বৃন্দাবনত অৱস্থিত এটি‍ হিন্দু মন্দিৰ

বাঁকে বিহাৰী মন্দিৰ (ইংৰাজী: Banke Bihari Temple) হৈছে ভাৰতউত্তৰ প্ৰদেশৰ মথুৰা জিলাৰ বৃন্দাবন চহৰত অৱস্থিত এটি হিন্দু মন্দিৰ। এই মন্দিৰটো বাঁকে বিহাৰীৰ নামত উৎসৰ্গিত, যাক ৰাধা আৰু কৃষ্ণৰ সংযুক্ত ৰূপ বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। মূলতঃ বৃন্দাবনৰ নিধিবনত বাঁকে বিহাৰীৰ পূজা কৰা হৈছিল। পিছলৈ ১৮৬৪ চনৰ আশে-পাশে যেতিয়া বাঁকে বিহাৰী মন্দিৰ নিৰ্মাণ কৰা হয়, তেতিয়া বাঁকে বিহাৰীৰ প্ৰতিমূৰ্তিটো বৰ্তমানৰ মন্দিৰটোলৈ স্থানান্তৰিত কৰা হয়।[1][2]

বাঁকে বিহাৰী মন্দিৰ

বাঁকে বিহাৰী, বৃন্দাবনৰ বাঁকে-বিহাৰী মন্দিৰত ৰাধা কৃষ্ণৰ সংযুক্ত ৰূপ
স্থান
দেশ ভাৰত
ৰাজ্য উত্তৰ প্ৰদেশ
জিলা মথুৰা
স্থান বৃন্দাবন
উচ্চতা 169.77 মিটাৰ (557 ফুট)
স্থানাংক 27°34′47″N 77°41′26″E / 27.57976°N 77.69051°E / 27.57976; 77.69051স্থানাংক: 27°34′47″N 77°41′26″E / 27.57976°N 77.69051°E / 27.57976; 77.69051
স্থাপত্য আৰু সংস্কৃতি
স্থাপত্য শৈলী ৰাজস্থানী
ৱেবছাইট bankeybihari.info
bihariji.org

বাঁকে বিহাৰী মন্দিৰত ৰাধা কৃষ্ণৰ ঐক্যবদ্ধ ৰূপৰ প্ৰতিমূৰ্তিটো ত্ৰিভংগ ভংগিমাত স্থাপিত কৰা হৈছে। স্বামী হৰিদাসে প্ৰথমে কুঞ্জ বিহাৰী নামেৰে এই মূৰ্তিটোৰ পূজা কৰিছিল। কুঞ্জ বিহাৰীৰ অৰ্থ হৈছে বৃন্দাবনৰ বাগিচা বা কুঞ্জত ভোগ-বিলাস কৰা ব্যক্তি।[3]

 
বৃন্দাবনৰ বাঁকে বিহাৰী মন্দিৰত ভক্তবৃন্দ

প্ৰথমে স্বামী হৰিদাসে কুঞ্জবিহাৰী নামেৰে বাঁকে বিহাৰীৰ প্ৰতিমূৰ্তিটোৰ পূজা কৰিছিল। প্ৰতিমূৰ্তিটোৰ ত্ৰিভংগ ভংগিমাৰ বাবে তেওঁৰ শিষ্যসকলে বাঁকে বিহাৰী নাম প্ৰদান কৰে। বিহাৰ পঞ্চমীত এই প্ৰতিমূৰ্তিটোৰ আবিৰ্ভাৱ তিথি উদযাপন কৰা হয়। পূৰ্বতে বাঁকে বিহাৰীক নিধিবনত পূজা কৰা হৈছিল যদিও ১৯ শতিকাত হৰিদাসৰ সাধু আৰু গোস্বামী অনুগামীসকলৰ মাজত হোৱা বিবাদৰ বাবে বৰ্তমানৰ স্থানলৈ স্থানান্তৰিত কৰা হয়। গোস্বামীসকলেই বৰ্তমানৰ মন্দিৰটো নিৰ্মাণ কৰিছিল। বৰ্তমান তেওঁলোকে মন্দিৰটোৰ পিছফালে বসবাস কৰে।[4]

শাস্ত্ৰত

সম্পাদনা কৰক
 
ত্ৰিভংগ ভংগিমাত গোবৰ্ধন পৰ্বত ধাৰণ কৰি থকা ভগৱান শ্ৰীকৃষ্ণ

‘বাঁকে’ মানে ‘বেঁকা’, আৰু বিহাৰী’ মানে ‘ভোগকাৰী’। এইদৰেই 'ত্ৰিভংগ' মূৰ্তি কৃষ্ণৰ নাম "বাঁকে বিহাৰী" হ'ল। শ্ৰীব্ৰহ্ম-সহিতা (শ্লোক ৫/৩১) অনুসৰি ব্ৰহ্মাই কৃষ্ণৰ বিষয়ে তলত দিয়া কথাষাৰ কৈছে,

"যাৰ ডিঙিত চন্দ্ৰ-হাৰৰে সুশোভিত ফুলৰ মালাই দোলা দিয়ে, যাৰ দুখন হাত বাঁহী আৰু ৰত্নখচিত অলংকাৰেৰে সুসজ্জিত, যিয়ে সদায় প্ৰেম লীলাত আমোদিত হয়, যি কৰুণাময় ত্ৰিভংগ ভংগিমাত বিৰাজমান আৰু যাৰ শ্যামসুন্দৰৰ ৰূপ চিৰন্তনভাৱে প্ৰকাশিত মই আদি পুৰুষ ভগৱান গোবিন্দৰ উপাসনা কৰোঁ।" [5][6]

আচাৰ-অনুষ্ঠান

সম্পাদনা কৰক
 
ৰাধা কৃষ্ণৰ পূজা

বাঁকে বিহাৰী মন্দিৰত বাঁকে বিহাৰীক শিশু ৰূপত পূজা কৰা হয়। এইদৰে পুৱাৰ ভাগত কোনো আৰতি কৰা নহয় আৰু মন্দিৰ চৌহদৰ ভিতৰত ক’তো ঘণ্টা ওলোমাই দিয়া নহয় কাৰণ ইয়াৰ ফলত বাঁকে বিহাৰীয়ে অশান্তি পাব পাৰে। কেৱল কৃষ্ণ জন্মাষ্টমী উপলক্ষে মঙ্গল আৰতি (পুৱতিনিশাৰ আৰতি) কৰা হয়। বাঁকে বিহাৰীৰ নীৰৱচ্ছিন্ন দৰ্শনৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ প্ৰতি পাঁচ মিনিটৰ মূৰে মূৰে বাৰে বাৰে পৰ্দা বন্ধ কৰি দিয়া হয় কাৰণ জনবিশ্বাস অনুসৰি যদি দৰ্শনত দিয়া নহয় তেন্তে বাঁকে বিহাৰীয়ে মন্দিৰ শূন্য ৰাখি ভক্তসকলৰ লগত তেওঁলোকৰ ঘৰলৈ যাব পাৰে। শাৰদ পূৰ্ণিমা উপলক্ষে, প্ৰতি বছৰত মাত্ৰ এবাৰ বাঁকে বিহাৰীয়ে বাঁহীখন তেওঁৰ হাতত লৈ থাকে। আৰু বছৰত এবাৰ শাওন মাহতহে বাঁকে বিহাৰীক দোলনাত ৰখা হয়।[7][4]

চিত্ৰ বীথিকা

সম্পাদনা কৰক

লগতে চাওঁক

সম্পাদনা কৰক
  1. "Visit Banke Bihari Temple". https://www.goibibo.com/destinations/vrindavan/places-to-visit-in-vrindavan/bankey-bihari-temple-7352795747623735679/. 
  2. Rājaśekhara Dāsa (2000). The Color Guide to Vṛndāvana: India's Most Holy City of Over 5,000 Temples. Vedanta Vision Publication. https://books.google.com/books?id=Q1cvAAAAYAAJ. 
  3. "Shri Banke Bihari | District Mathura, Government of Uttar Pradesh | India" (en-US ভাষাত). https://mathura.nic.in/tourist-place/shri-banke-bihari/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-06-22. 
  4. 4.0 4.1 Entwistle, A.W. (1987). Braj: Centre of Krishna Pilgrimage. Egbert Forsten. পৃষ্ঠা. 403. 
  5. pnd (2012-01-01). "Bs 5.31" (en ভাষাত). www.vedabase.com. http://www.vedabase.com/en/bs/5/31। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-06-09. 
  6. (Sanskrit ভাষাত) Brahma Samhita. http://archive.org/details/Brahma-Samhita. 
  7. Bansal, Sunita Pant (2008) (en ভাষাত). Hindu Pilgrimage. Pustak Mahal. ISBN 978-81-223-0997-3. https://books.google.com/books?id=lzPCOVQGP3wC&q=Banke+Bihari&pg=PT9. 

বাহ্যিক সংযোগ

সম্পাদনা কৰক