ৱিকিপিডিয়া

মনোজ দাস

ওড়িয়া আৰু ইংৰাজী ভাষাৰ ভাৰতীয় লেখক

মনোজ দাস (ইংৰাজী: Manoj Das; ২৭ ফেব্ৰুৱাৰী ১৯৩৪ – ২৭ এপ্ৰিল ২০২১) এগৰাকী ভাৰতীয় লেখক; যি ওড়িয়া আৰু ইংৰাজী ভাষাত লেখা-মেলা কৰিছিল।[1] ১৯৭১ চনত লণ্ডন আৰু এডিনবাৰ্গৰ আৰ্কাইভত কৰা তেওঁৰ গৱেষণাই শ্ৰী অৰবিন্দৰ নেতৃত্বত বিংশ শতিকাৰ প্ৰথম দশকত ভাৰতৰ স্বাধীনতা সংগ্ৰামৰ কিছুমান অতি কম পৰিচিত তথ্য পোহৰলৈ আনিছিল; যাৰ বাবে তেওঁক প্ৰথম শ্ৰী অৰবিন্দ পুৰস্কাৰ (কলকাতা) প্ৰদান কৰা হৈছিল। ১৯৬৩ চনৰপৰা তেওঁ পুডুচেৰীৰ শ্ৰী অৰবিন্দ আশ্ৰমৰ এগৰাকী বাসিন্দা আছিল আৰু ইয়াৰ শ্ৰী অৰবিন্দ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়ত ইংৰাজী সাহিত্য আৰু শ্ৰী অৰবিন্দৰ দৰ্শন পঢ়াইছিল।[2][3]

মনোজ দাস
জন্ম ২৭ ফেব্ৰুৱাৰী, ১৯৩৪
সাংখাৰি, বালাচ’ৰ জিলা, উৰিষ্যা, ভাৰত
মৃত্যু ২৭ এপ্ৰিল, ২০২১ (৮৭ বছৰ)
পুডুচেৰী (পণ্ডিচেৰী)
পেচা লেখক, স্তম্ভলেখক, সম্পাদক, অধ্যাপক
মাতৃশিক্ষায়তন সামন্ত চন্দ্ৰশেখৰ কলেজ, পুৰী
ৰেভেনশ্ব কলেজ
ধৰণ কল্প-কাহিনী, পুৰাকথা, জীৱনী
উল্লেখনীয় কৰ্মৰাজি চাইক্ল’নচ্‌
আ টাইগাৰ এট টুইলাইট
মিষ্ট্ৰি অৱ দ্য মিচিং কেপ
মিথ, লিজেণ্ডচ্‌, কনচেপ্টচ্‌ এণ্ড লিটাৰেৰী এণ্টিকুইটিছ অৱ ইণ্ডিয়া
উল্লেখযোগ্য বঁটা পদ্মশ্ৰী
পদ্মভূষন
সাহিত্য অকাডেমি ফেলোশ্বিপ
সৰস্বতী সন্মান
দাম্পত্যসংগী প্ৰতিজিনা দেৱী
স্বাক্ষৰ
ৱেবছাইট worldofmanojdas.in

২০০০ চনত তেওঁক সৰস্বতী সন্মান প্ৰদান কৰা হৈছিল। ২০০১ চনত তেওঁক ভাৰতৰ চতুৰ্থ অসামৰিক সন্মান পদ্মশ্ৰী,[4] আৰু ২০২০ চনত সাহিত্য আৰু শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত আগবঢ়োৱা অৱদানৰ বাবে ভাৰতৰ তৃতীয় সৰ্বোচ্চ অসামৰিক বঁটা পদ্মভূষণ প্ৰদান কৰা হৈছিল।[5] সাহিত্য অকাডেমিয়ে তেওঁক তেওঁলোকৰ সৰ্বোচ্চ সন্মান সাহিত্য অকাডেমি ফেলোশ্বিপ প্ৰদান কৰিছিল।[6]

প্ৰাৰম্ভিক জীৱন সম্পাদনা কৰক

উৰিষ্যাৰ সৰু উপকূলীয় গাওঁ বালাচ’ৰত দাসৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁৰ পিতৃ মধুসূদন দাসে[7] ব্ৰিটিছ চৰকাৰৰ অধীনত কাম কৰিছিল। স্কুলত পঢ়ি থাকোঁতেই দাসে লিখিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। তেওঁৰ প্ৰথমখন গ্ৰন্থ আছিল শতাব্দীৰ আৰ্তনাদ নামে এটি ওড়িয়া ভাষাৰ কাব্য সংকলন। ১৯৫০ চনত তেওঁ ‘দিগন্ত’ নামে এখন সাহিত্য আলোচনী মুকলি কৰে। তেওঁ ১৯৫১ চনত উচ্চ বিদ্যালয়ৰ শিক্ষা সাং কৰি কটক মহাবিদ্যালয়ত নাম ভৰ্তি কৰিছিল। বিদ্যালয়ত পঢ়ি থাকোঁতে তেওঁৰ প্ৰথম চুটি গল্প সংকলন সমুদ্ৰ ক্ষুধা (হাংগাৰ অৱ চি) প্ৰকাশ হৈছিল। কটকত ডিগ্ৰী পঢ়ি থাকোঁতে তেওঁ ছাত্ৰ ৰাজনীতিত যোগদান কৰিছিল। কলেজীয়া দিনত তেওঁ মৌলবাদী দৃষ্টিভংগীৰ এগৰাকী যুৱ নেতা আছিল আৰু বৈপ্লৱিক কাৰ্যকলাপৰ বাবে এবছৰ কাৰাগাৰত কটাইছিল। ১৯৫৯ চনত তেওঁ ইণ্ডোনেছিয়াৰ বাণ্ডুঙত অনুষ্ঠিত আফ্ৰো-এছিয়ান ছাত্ৰ সন্মিলনৰ প্ৰতিনিধি আছিল। তেওঁ কটকত ডিগ্ৰী সম্পূৰ্ণ কৰা নাছিল। ১৯৫৫ চনত তেওঁ পুৰীৰ সামন্ত চন্দ্ৰ শেখৰ মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা স্নাতক ডিগ্ৰী সমাপ্ত কৰিছিল। কলেজীয়া কালছোৱাত তেওঁ ‘জীৱনৰ স্বাদ’ নামৰ এখন উপন্যাস লিখি প্ৰকাশ কৰিছিল; এই সময়ত প্ৰকাশিত তেওঁৰ আন দুখন কিতাপ আছিল চুটি গল্পৰ সংকলন ‘বিশ্বকন্যাৰ কাহিনী’ আৰু কবিতা সংকলন ‘পদধ্বনি’। ইংৰাজী সাহিত্যত ডিগ্ৰী লাভ কৰাৰ পিছত তেওঁ ৰেভেনশ্ব মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা ইংৰাজী সাহিত্যত স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰে। ক্ৰিষ্ট কলেজ (কটক)ত প্ৰবক্তা হিচাপে কিছু বছৰ কাম কৰাৰ পিছত, তেওঁ পুডুচেৰীৰ শ্ৰী অৰবিন্দ আশ্ৰমত যোগদান কৰে।[8] ১৯৬৩ চনৰ পৰা তেওঁ পুডুচেৰীৰ শ্ৰী অৰবিন্দ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় শিক্ষা কেন্দ্ৰত ইংৰাজী সাহিত্যৰ অধ্যাপক ৰূপে কৰ্মৰত আছিল।[9]

তেওঁ ফকীৰ মোহন সেনাপতি, ব্যাস আৰু বাল্মিকীয়ে তেওঁক প্ৰভাৱিত কৰিছিল বুলি উল্লেখ কৰিছে।[10]

স্বীকৃতি সম্পাদনা কৰক

  1. উৰিষ্যা সাহিত্য অকাডেমি বঁটা, ১৯৬৫ আৰু ১৯৮৭
  2. কেন্দ্ৰ সাহিত্য অকাডেমি বঁটা, ১৯৭২
  3. সৰলা বঁটা, ১৯৮১
  4. বিষুৱা বঁটা, ১৯৮৬
  5. সাহিত্য ভাৰতী বঁটা, ১৯৯৫
  6. সৰস্বতী সন্মান, ২০০০[11][12]
  7. শ্ৰেষ্ঠ কাহিনীৰ বাবে উৰিষ্যা ৰাজ্যিক চলচ্চিত্ৰ বঁটা, ২০০১
  8. পদ্মশ্ৰী, ২০০১
  9. পদ্মভূষন, ২০২০
  10. সাহিত্য একাডেমী ফেলোশ্বিপ,[13] ২০০৬[14]
  11. অতিবাদী জগন্নাথ দাস এৱাৰ্ড, ২০০৭[15]
  12. এনটিআৰ লিটাৰেৰী এৱাৰ্ড, ২০১৩[16]
  13. অমৃতা কীৰ্তি পুৰস্কাৰ, ২০১৩[17][18]
  14. বেদ ব্যাস সন্মান[19]
  15. মিষ্টিক কলিংগ লিটাৰেৰী এৱাৰ্ড (২০২০)[20]

গ্ৰন্থপঞ্জী সম্পাদনা কৰক

উপন্যাস
  1. The Escapist, ২০০১
  2. ত্ৰন্দ্ৰালোকৰ প্ৰহৰী, ২০০০
  3. Aakashra Isara, ১৯৯৭
  4. অমৃত ফল, ১৯৯৬ (সৰস্বতী সন্মান)
  5. আ টাইগাৰ এট টুইলাইট, ১৯৯১
  6. বুলডজাৰ এণ্ড ফেবলচ্‌ এণ্ড ফেনটাচাইজ ফৰ এডাল্টচ্‌, (১৯৯০)
  7. চাইক্লনচ্‌, ১৯৮৭
  8. প্ৰভঞ্জন
  9. গধূলিৰে বাঘ
  10. কনকা উপত্যকাৰ কাহিনী
গল্প সংকলন
  1. উপকথা সতকা
  2. আবু পুৰুষ
  3. শেষ বসন্তৰ চিঠি, ১৯৬৬
  4. Manoj Dasanka Katha O Kahani, 1971
  5. Dhumabha Diganta O Anyana Kahani, 1971
  6. দ্য ক্ৰকডাইলচ্‌ লেডী:আ কালেকচন অৱ ষ্ট’ৰিজ, ১৯৭৫
  7. Manoj-pancha-bimsati, 1977
  8. The Submerged Valley and Other Stories, 1986
  9. ফেয়াৰৱেল টু আ ঘষ্ট: চৰ্ট ষ্ট’ৰিজ এণ্ড আ নভেলিটি, ১৯৯৪
  10. লিজেণ্ড অৱ দ্য গল্ডেন ভেলী, ১৯৯৬
  11. Samudra-kulara Eka Grama (Balya Smruti), 1996
  12. Aranyaka; (adapted to Aranyaka, 1994)
  13. ভিন্ন মনীষা ও অন্যান্য কাহিনী
  14. Abupurusha O Anyana Kahani
  15. Lakshmira Abhisara
  16. Abolakara Kahani
  17. অৰণ্য উল্লাশ
  18. চিলেকটেড ফিকচন
  19. চেজিং দ্য ৰেইনব’ : গ্ৰৱিং আপ ইন এন ইণ্ডIয়ান ভিলেজ, ২০০৪
ভ্ৰমণ কাহিনী
  1. Keta Diganta (Part I)
  2. Keta Diganta (Part -II)
  3. অন্তৰংগ ভাৰত (প্ৰথম খণ্ড) (মাই লিটল ইণ্ডিয়া)
  4. অন্তৰংগ ভাৰত (দ্বিতীয় খণ্ড)
  5. দূৰ-দূৰান্তৰ
  6. অদূৰ বিদেশ – ২০০৪
কবিতা
  1. তুম গান ও অন্যান্য কবিতা, ১৯৯২
  2. কবিতা উৎকলা
বুৰঞ্জী আৰু সংস্কৃতি
  1. Bharatara Aitihya: Shateka Prashnara Uttara,১৯৯৯
  2. Manoj Das Paribesita Upakatha Shataka (টেলচ্‌ টল্ড বাই মিষ্টিক), ২০০২
  3. Mahakalara Prahelika O Anyana Jijnansa, ২০০৬
  4. Jibana Jijnasa o Smaraika Stabaka
  5. Prajna Pradeepika
  6. Sesha tantrikara sandhanare

তথ্যসূত্ৰ সম্পাদনা কৰক

  1. ↑ "Noted Odia and English writer Manoj Das passes away at 87 in Puducherry". New Indian Express. 27 April 2021. https://www.newindianexpress.com/states/tamil-nadu/2021/apr/27/noted-odia-and-english-writer-manoj-das-passes-away-at-87-in-puducherry-2295612.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 27 April 2021. 
  2. ↑ "Famous eminent persons poets freedom fighters of Orissa.". insideorissa.co.in. 2012. Archived from the original on 2009-06-29. https://web.archive.org/web/20090629112916/http://www.insideorissa.co.in/eminent_persons.php। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 July 2012. "he has been teaching English at the Sri Aurobindo International Centre of Education there ever since" 
  3. ↑ "Odisha: Writer Manoj Das dies, leaves behind a void in Odia literature". Minati Singha. The Times of India. 28 April 2021. https://timesofindia.indiatimes.com/city/bhubaneswar/odisha-writer-manoj-das-dies-leaves-behind-a-void-in-odia-literature/articleshow/82286508.cms। আহৰণ কৰা হৈছে: 28 April 2021. 
  4. ↑ "পদ্মশ্ৰী ২০১০". চৰকাৰী বিজ্ঞপ্তি. https://www.padmaawards.gov.in/content/notifications/PadmaAwards/2010.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 10 December 2023. 
  5. ↑ "Padma Awards List 2020". Govt. of India. https://padmaawards.gov.in/PDFS/2020AwardeesList.pdf. 
  6. ↑ "Akademi Awards". Sahitya Akademi. http://sahitya-akademi.gov.in/sahitya-akademi/awards/akademi_awards.jsp। আহৰণ কৰা হৈছে: 22 December 2012. 
  7. ↑ Padhi, S.C. (2007). Historians and historiography: twentieth-century Orissa. Sundeep Prakashan. পৃষ্ঠা. 10. ISBN 978-81-7574-177-5. https://books.google.com/books?id=HzluAAAAMAAJ। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-07-09. 
  8. ↑ Benson, E.; Conolly, L.W. (2004). Encyclopedia of Post-Colonial Literatures in English. Taylor & Francis. পৃষ্ঠা. 338. ISBN 978-1-134-46848-5. https://books.google.com/books?id=nGfMAgAAQBAJ&pg=PA338। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-07-10. 
  9. ↑ "Manoj Das – Odia Writer: The South Asian Literary Recordings Project (Library of Congress New Delhi Office)". loc.gov. 2012. https://www.loc.gov/acq/ovop/delhi/salrp/manojdas.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 July 2012. "He is settled as an ashramite of Sri Aurobindo Ashram, Pondicherry since 1963" 
  10. ↑ Kumar, Ramendra (2012). "Tete-A-Tete with A Wizard of the Words by Ramendra Kumar". boloji.com. http://www.boloji.com/index.cfm?md=Content&sd=Articles&ArticleID=6388। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 July 2012. "Senapati, undoubtedly, was a consciously felt influence" 
  11. ↑ "K.K. Birla Foundation". kkbirlafoundation.org. 2009. Archived from the original on 4 March 2016. https://web.archive.org/web/20160304052937/http://www.kkbirlafoundation.org/saraswati-r.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 July 2012. "Year : 2000 Recipient : Shri Manoj Das Name of Book : Amruta Phala (Oriya : Novel)" 
  12. ↑ "Archived copy". Archived from the original on 27 August 2014. https://web.archive.org/web/20140827094656/http://www.kkbirlafoundation.org/downloads/pdf/saraswati-2000.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 July 2012. 
  13. ↑ "Other States / Orissa News : Highest literary honour for Manoj Das". The Hindu. 2007. Archived from the original on 10 February 2008. https://web.archive.org/web/20080210042844/http://www.hindu.com/2007/01/26/stories/2007012615980300.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 July 2012. "Mr. Das was at his humble best when he received the country's highest literary honour – Sahitya Akademi Fellowship" 
  14. ↑ "..:: SAHITYA : Fellows and Honorary Fellows ::..". sahitya-akademi.gov.in. 2012. http://sahitya-akademi.gov.in/sahitya-akademi/fellows/fellows_and_honorary_fellows.jsp। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 July 2012. "2006: Sri Manoj Das (1934)" 
  15. ↑ "Atibadi Jagannath Das Award for 4- Orissa- IBNLive". ibnlive.in.com. 2011. Archived from the original on 4 May 2014. https://web.archive.org/web/20140504224210/http://ibnlive.in.com/news/atibadi-jagannath-das-award-for-4/180205-60-117.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 January 2013. "The luminaries are Manoj Das" 
  16. ↑ "NTR literary award for Oriya writer – The Hindu". thehindu.com. 2013. http://www.thehindu.com/news/national/andhra-pradesh/ntr-literary-award-for-oriya-writer/article4686069.ece। আহৰণ কৰা হৈছে: 6 May 2013. "Oriya writer Manoj Das has been selected for the NTR National Literary Award for 2013." 
  17. ↑ Dominique, Bosco (18 September 2013). "Writer Manoj Das selected for Amrita Keerti Puraskar instituted by Mata Amritanandamayi Math". The Times of India. http://timesofindia.indiatimes.com/india/Writer-Manoj-Das-selected-for-Amrita-Keerti-Puraskar-instituted-by-Mata-Amritanandamayi-Math/articleshow/22711487.cms. 
  18. ↑ "Amritakeerti Puraskar for litterateur Manoj Das | Business Standard". business-standard.com. 2013. http://www.business-standard.com/article/news-ians/amritakeerti-puraskar-for-litterateur-manoj-das-113091701013_1.html. "Manoj Das, a towering figure of English and Oriya literature, will be conferred with the 2013 Amritakeerti Puraskar" 
  19. ↑ "Manoj Das conferred with Vedvyas Samman Puraskar". Odisha Sun Times. http://odishasuntimes.com/47875/. 
  20. ↑ "Odisha writer Manoj Das receives Mystic Kalinga Literary Award – The Hindu". thehindu.com. 2020. https://www.thehindu.com/books/books-authors/odisha-writer-manoj-das-receives-mystic-kalinga-literary-award/article30775418.ece। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 February 2020. "Odisha writer Manoj Das receives Mystic Kalinga Literary Award" 
"https://as.wikipedia.org/w/index.php?title=মনোজ_দাস&oldid=398210"ৰ পৰা অনা হৈছে