ৰামশৰণ দৰ্নাল (নেপালী: रामशरण दर्नाल; ১০ জুলাই ১৯৩৭ – ১৮ ছেপ্টেম্বৰ ২০১১) নেপালৰ বিভিন্ন জনগোষ্ঠীৰ সংগীতৰ অধ্যয়ন আৰম্ভ আৰু প্ৰচাৰৰ বাবে বেছিকৈ পৰিচিত আছিল এগৰাকী নেপালী নৃতাত্তিক সংগীতবিজ্ঞানী।[1][2][3] নেপালত কেইটামান পশ্চিমীয়া বাদ্যৰ জনপ্ৰিয়কৰণতো তেওঁ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰিছিল।[4][5]

ৰামশৰণ দৰ্নাল
এটা প’ডিয়ামৰ সন্মুখত থিয় হৈ থকা ৰামশৰণ দৰ্নাল
জন্ম ১০ জুলাই, ১৯৩৭
ধোবীচৌৰ, কাঠমাণ্ডু, নেপাল
মৃত্যু ১৮ ছেপ্টেম্বৰ, ২০১১ (৭৪ বছৰ)
ঠমেল মাৰ্গ, কাঠমাণ্ডু, নেপাল
ৰাষ্ট্ৰীয়তা নেপালী
জনা যায় নৃতাত্ত্বিক সংগীতবিজ্ঞান
উল্লেখযোগ্য কৰ্ম
  • সংগীত পৰিক্ৰমা
  • নেপালী সংগীত সাধক
  • নেপালী সংগীত-সংস্কৃতি
  • নেপালী বাজা
দাম্পত্যসঙ্গী হৰিমায়া দৰ্নাল
সন্তান 4
বঁটা, সন্মান, পুৰস্কাৰ আদি
  • জগদম্বাশ্ৰী বঁটা (২০০৯)
  • নাৰায়ণগোপাল সংগীত বঁটা (২০০৯)
  • লূনকৰণদাস গংগাদেৱী বঁটা (২০০৫)
  • নূৰগংগা বঁটা (২০০৪)
  • ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিভা বঁটা (১৯৯৬)

প্ৰাথমিক জীৱন আৰু শিক্ষা

সম্পাদনা কৰক

নোৱাৰানত দণ্ডকুমাৰ নামেৰে নামকৰণ কৰা ৰামশৰণ দৰ্নালৰ জন্ম হৈছিল ১৯৩৭ চনৰ ১০ জুলাইত কাঠমাণ্ডুৰ ধোবীচৌৰত তেতিয়াৰ ড্ৰাম মেজৰ সত্যকুমাৰ দৰ্নাল আৰু তেওঁৰ পত্নী দিলকুমাৰী দৰ্নালৰ ঘৰত।[6][7] ৰাণা শাসনকালত অস্পৃশ্য বুলি গণ্য কৰা নিম্নবৰ্ণৰ পৰিয়ালত জন্মগ্ৰহণ কৰা দৰ্নাল কষ্টৰ বাবে কোনো অচিনাকি নাছিল। মাক-দেউতাকৰ পৰা জন্ম হোৱা দ্বিতীয় সন্তান হোৱাৰ পিছতো তেওঁ প্ৰথম বাচিছিল।[1] পিতৃৰ সংগীতৰ পটভূমিৰ বাবে তেওঁ সৰুতেই সংগীতৰ সৈতে পৰিচিত হৈছিল।[2]

কাঠমাণ্ডুৰ দৰবাৰ হাইস্কুলৰ প্ৰাক্তন ছাত্ৰ দৰ্নাল মাধ্যমিক শিক্ষাৰ বাবে ভাৰতদাৰ্জিলিংস্থিত ছেইণ্ট ৰবাৰ্ট স্কুললৈ পঠিওৱা হৈছিল, য’ত তেওঁ মেণ্ডোলিন আৰু গীটাৰ বজাবলৈ শিকিছিল।[1][2]

ব্যক্তিগত জীৱন

সম্পাদনা কৰক

জন্মৰ পৰাই দৰ্নালৰ ৰোগ প্ৰতিৰোধ ক্ষমতা দুৰ্বল আছিল আৰু সময়ে সময়ে স্বাস্থ্য চিকিৎসক আৰু বিশ্বাস নিৰাময়কাৰীৰ ওচৰলৈ লৈ যোৱা হৈছিল। ১৯৪৮ চনত এজন এঘাৰ বছৰীয়া ৰামশৰণে তেওঁৰ নিৰাময়ৰ বহু আশাত কাভ্ৰেপলাঞ্চোকমহাদেৱস্থান মণ্ডনৰ ৯ বছৰীয়া হৰিমায়াৰ সৈতে বিবাহপাশত আবদ্ধ হয়। ১৯৫১ চনত তেওঁ শিক্ষা সমাপ্ত কৰিবলৈ দাৰ্জিলিঙলৈ ৰাওনা হয়। তেওঁ মুঠ ১২ বছৰ বহিঃৰাজ্যত কটায়। বন্ধুত্বপূৰ্ণ আৰু আৰ্টিকুলেট দৰ্নালে তিনিজন পুত্ৰ আৰু এগৰাকী কন্যাৰ জন্ম দিছিল।[8][9]

কৰ্মজীৱন

সম্পাদনা কৰক

ভাৰতত স্কুলীয়া শিক্ষাৰ মাজতে দৰ্নালে কলিকতাৰ এটা ৰেকৰ্ডিং কোম্পানীত কাম কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল য’ত তেওঁ ধৰ্মৰাজ থাপা, নাতিকাজী, শিৱশংকৰ মানন্ধৰ, তাৰা দেৱীকে ধৰি সতীৰ্থ নেপালী সংগীতজ্ঞ আৰু গায়কসকলৰ সৈতে চিনাকি হৈছিল। ১৯৫৮ চনত দৰ্নালে নেপাললৈ মেণ্ডোলিন আৰু গীটাৰ আনিছিল আৰু দেশত এনে পশ্চিমীয়া বাদ্যযন্ত্ৰ প্ৰৱৰ্তন কৰা প্ৰথমজন ব্যক্তি হিচাপে গণ্য কৰা হয়। কৰ্মৰ যোগাযোগ সম্প্ৰসাৰণৰ ফলত তেওঁ ১৯৫৯ চনত নেপাল প্ৰজ্ঞা প্ৰতিষ্ঠানত মেণ্ডোলিনিষ্ট হিচাপে চাকৰি লাভ কৰে। পাঁচ বছৰৰ পাছত নেপালৰ তেতিয়াৰ ৰজা মহেন্দ্ৰই অনা তিনি বছৰীয়া পৰিকল্পনাৰ অংশ হিচাপে তেওঁ নেপাল সংগীত আৰু নৃত্য একাডেমীৰ সম্পাদক হিচাপে নিযুক্তি লাভ কৰে। ১৯৬৬ চনত কেদাৰমান ব্যথিতে তেওঁক পদৰ পৰা বৰ্খাস্ত কৰিছিল যদিও অতি সোনকালেই সূৰ্য্যবিক্ৰম জ্ঞৱালীৰ হিচাপত তেওঁক পুনৰ নিযুক্তি দিয়া হৈছিল, তাৰ পিছত তেওঁ ২০০৪ চনলৈকে প্ৰতিষ্ঠানখনত কাম কৰিছিল। নৃতাত্ত্বিক সংগীতবিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰত দৰ্নালৰ অৱদান, ক’বলৈ গ’লে, প্ৰশংসনীয়। তদুপৰি পুষ্কল বুঢ়াপৃথীৰ নিৰ্দেশনাত তেওঁ নিজৰ গৱেষণাক সম্প্ৰসাৰিত কৰি পশ্চিমীয়া পৰম্পৰা আৰু বাদ্যযন্ত্ৰকো সামৰি লৈছিল। গীতিকাৰ, সংগীত আৰু বাদ্যযন্ত্ৰৰ ক্ষেত্ৰত তেওঁৰ প্ৰশংসনীয় অৱদানে তেওঁক এক সাংস্কৃতিক আইকন কৰি তুলিছে।[2][10]

প্ৰতিষ্ঠানত থকা সময়ছোৱাত তেওঁ বুদ্ধৰ সময়ত ব্যৱহৃত ২৫০০ বছৰ পুৰণি কোৱাতাহকে ধৰি শতাধিক ধৰণৰ ১২৭টা বাদ্যযন্ত্ৰৰ ভঁৰাল থকা সংগীত সংগ্ৰহালয়ৰ দায়িত্বত থকা একমাত্ৰ সদস্য আছিল।[3] ৩৫ বছৰ নোটৰ হিচাপে কাম কৰাৰ পিছত দৰ্নালে প্ৰতিষ্ঠানৰ পৰা অৱসৰ গ্ৰহণ কৰে।[11][12]

সংগীত শিৰোমণি যজ্ঞৰাজ শৰ্মাই মাহে ১৫০ টকাত কলা বিভাগলৈ অনা দৰ্নালে প্ৰতিষ্ঠানত ৫০ বছৰ কটায়, ২০০৯ চনলৈকে। ২০০৪ চনৰ পৰা ২০০৯ চনলৈ প্ৰজ্ঞা পৰিষদৰ সদস্য আছিল অৱসৰৰ পিছত। তেওঁ পৃষ্ঠপোষক আছিল আৰু ত্ৰিভুৱন বিশ্ববিদ্যালয়ৰ সংগীত বিভাগ, নেপালৰ লোক বাদ্যযন্ত্ৰ সংগ্ৰহালয়, নেপাল দলিত সাহিত্য আৰু সাংস্কৃতিক একাডেমীকে ধৰি কেইবাটাও সাংস্কৃতিক অনুষ্ঠানৰ উপদেষ্টা হিচাপে কাম কৰিছিল।

সংগীত ৰচনা

সম্পাদনা কৰক

দাৰ্জিলিঙত থকা গোটেই সময়ছোৱাত দৰ্নালে সংগীতবিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰত যথেষ্ট অগ্ৰগতি লাভ কৰিছিল আৰু লক্ষ্মীদেৱী ছুন্দাছ আৰু শিৱকুমাৰ ৰায়ৰ দৰে সাহিত্যিক হাইব্ৰ’ৰ সৈতে চিনাকি হৈছিল। পিয়ানো, ঢোল আৰু গীটাৰ বজোৱাত তেওঁ পাকৈত আছিল। কলকাতাৰ পৰা কাঠমাণ্ডুলৈ উভতি আহোঁতে তেওঁ মেণ্ডোলিন, গীটাৰকে ধৰি কেইবাটাও বাদ্যযন্ত্ৰ লৈ আহিছিল।[13]

নেপালত গীটাৰ আৰু মেণ্ডোলিনৰ প্ৰচলন কৰা প্ৰথমজন ব্যক্তি আছিল ৰামশৰণ।[14] তেওঁ সংগীতজ্ঞ প্ৰেমধ্ৱজ প্ৰধানক গীটাৰৰ পাঠদান কৰা বুলি জনা যায়।[15] ঈশ্ৱৰবল্লভৰ কেইবাটাও গীতৰ সংগীত ৰচনাৰ কৃতিত্ব তেওঁক লাভ কৰিছে। তেওঁ মাধৱপ্ৰসাদ ঘিমিৰেৰ "গাওঁছ গীত নেপালী"ৰ সংগীত ৰচনা কৰিছিল। এমবীবী শাহৰ "উচকা লাগি ৰ ফেৰি উচৈকা লাগি"ৰ বাবে নোটেচনটো তেওঁ লিখিছিল। কিন্তু "হে বীৰ হিঁড় অঘি চৰী"ত দৰ্নালৰ জন্মগত সংগীতময়তাক ব্যতিক্ৰমীভাৱে ভালদৰে ৰেণ্ডাৰ কৰা হৈছে।[10][16]

নৃতাত্ত্বিক সংগীতবিজ্ঞান আৰু লেখা

সম্পাদনা কৰক

"লোকসংগীত হৈছে এটা জাতিৰ জীৱন।"

— ৰামশৰণ দৰ্নাল[17]

"নেপালী সংগীত আৰু সংস্কৃতিৰ সম্পৰ্ক যিমান গভীৰ, নখ আৰু আঙুলিৰ সম্পৰ্কৰ দৰেই গভীৰ।"

— ৰামশৰণ দৰ্নাল[18]

নৃতাত্ত্বিক সংগীত বিজ্ঞানৰ প্ৰতি নিজকে নিয়োজিত দৰ্নালে সুদূৰপশ্চিম প্ৰদেশৰ কেইবাখনো জিলাকে ধৰি সমগ্ৰ নেপাল ভ্ৰমণ কৰি পৰম্পৰাগত বাদ্যযন্ত্ৰ আৰু লোকসংগীতৰ সন্ধান কৰিছিল। তেওঁ হুড়কাকে ধৰি ৩৬৫ বিধতকৈও অধিক বাদ্যযন্ত্ৰ সংগ্ৰহ কৰিছিল বুলি অনুমান কৰা হৈছে। [19] চৰকাৰী ৰেকৰ্ডত বাদ্যযন্ত্ৰ পঞ্জীয়নৰ সূচনা কৰা প্ৰথম ব্যক্তি হিচাপে তেওঁ জনাজাত।

১৯৬৮ চনত হোৱা প্ৰচণ্ড বাৰিষাৰ বৰষুণৰ ফলত দৰ্নালৰ বাসস্থান ভাঙি পেলোৱা হয়, যাৰ ফলত তেওঁৰ মাতৃক আৰু ১৫ প্ৰকাৰৰ বাদ্যযন্ত্ৰ ধ্বংসাৱশেষৰ তলত সমাধিস্থ কৰা হয়। ইয়াক তেওঁ জীৱনৰ আটাইতকৈ নিম্ন বিন্দু বুলি গণ্য কৰিছিল। পিছলৈ সংগীতবিজ্ঞানৰ তুলনাত লিখাৰ ক্ষেত্ৰত অধিক সক্ৰিয় হৈ পৰাত তেওঁৰ জীৱনে এক চোকা ৰূপ ল’লে। ১৯৬৭ চনৰ আশে-পাশে তেওঁৰ প্ৰথম প্ৰবন্ধ "নেপালী সংস্কৃতিমা বাদ্যবাদনক' স্থান" বাৰাণসীত স্থাপিত সঁগালো নামৰ বাতৰি কাকতত প্ৰকাশ কৰে। লেখাটো সংশোধন কৰি এবছৰৰ পিছত গোৰখাপত্ৰত প্ৰকাশ কৰা হয়। তেওঁ লিখিছিল, মুঠতে, নেপালী সংগীত আৰু ৩৭৫খন বিলুপ্তপ্ৰায় পৰম্পৰাগত বাদ্যযন্ত্ৰৰ ওপৰত আবদ্ধ হৈ থকা ১১খন কিতাপ, যিবোৰ ১৯৬০ চনত নেপালত দুৰ্লভ আছিল।[10][20][21] বিসে নগৰ্চীৰ জীৱন অধ্যয়নৰ সূচনা কৰা ব্যক্তি দৰ্নালে কঠোৰ পৰিশ্ৰম আৰু অধ্যৱসায়ৰ আদৰ্শ হিচাপে পৰিচিত হৈ পৰিছে।[22]

  • সংগীত পৰিক্ৰমা (১৯৮১)
  • নেপালী সংগীত সাধক (১৯৮১)
  • বিশ্ৱবিখ্যাত সংগীতকাৰ (১৯৮৪)
  • সংগীতৰ বিস্তৃত অৱলোকন (১৯৮৪)
  • নেপালী সংগীত-সংস্কৃতি (১৯৮৮)
  • সংগীত সৌৰভ (২০০২)
  • নেপালী বাগীনা আৰু কলা (২০০৩)
  • নেপালী বাজা (২০০৪)
  • গায়নশৈলী (২০০৪)
  • কাঠমাণ্ডু উপত্যকাৰ প্ৰাচীন সমসাময়িক গীতসকল (২০১০)

বঁটা আৰু সন্মান

সম্পাদনা কৰক

নৃতাত্ত্বিক সংগীতবিজ্ঞানৰ ক্ষেত্ৰত আগবঢ়োৱা অপৰিহাৰ্য অৱদানৰ বাবে দৰ্নালে কেইবাটাও বঁটা আৰু সন্মান লাভ কৰিছে।[23][24]

দৰ্নালৰ অৱদানৰ প্ৰতি সন্মান জনাই নেপালী ডাকে দৰ্নালৰ এখন ছবিৰে টিকট প্ৰকাশ কৰিছে যাৰ মূল্য দহ টকা।[25]

নেপালৰ শিক্ষা মন্ত্ৰালয়ে প্ৰস্তুত কৰা পাঠ্যক্ৰমত নৱম শ্ৰেণীৰ বাবে নেপালী পাঠ্যপুথিৰ অংশ হিচাপে "সংগীতজ্ঞ ৰামশৰণ দৰ্নাল" শীৰ্ষক দৰ্নালৰ জীৱনী অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে।[26]

  • জগদম্বাশ্ৰী বঁটা (২০০৯)
  • নাৰায়ণগোপাল সংগীত বঁটা (২০০৯)
  • লূনকৰণদাস গংগাদেৱী চৌধুৰী বঁটা (২০০৫)
  • ইন্দ্ৰ ৰাজ্যলক্ষ্মী বঁটা (২০০৫)
  • নূৰগংগা বঁটা (২০০৪)
  • ঝপট বঁটা (২০০৩)
  • ৰাষ্ট্ৰীয় প্ৰতিভা বঁটা (১৯৯৬)
তাৰিখ সন্মান কাৰণ উপস্থাপক
৪ অক্টোবৰ ২০১০ সন্মানপত্ৰ নেপালী সংগীতৰ বিলক্ষণ প্ৰতিভা শ্ৰী লূনকৰণদাস গংগাদেৱী সাহিত্য কলা মন্দিৰ, কাঠমাণ্ডু
১৫ আগষ্ট ২০১০ প্ৰথম সাধাৰণ সভা আৰু প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰীয় অধিৱেশন নেপালৰ শিল্প, সংস্কৃতি, পৰম্পৰা আৰু ৰীতি-নীতি ৰক্ষাৰ সংগ্ৰাম নেপাল বেণ্ড বাজা ব্যৱসায়ী সংঘ
৭ আগষ্ট ২০১০ ৰাজহুৱা অভিনন্দন সংগীত ধাৰাটোৰ লিখা, অন্বেষণ আৰু অন্বেষণ পৰিয়াৰ সেৱা সমিতি
১৮ জুলাই ২০১০ সন্মানপত্ৰ লোকসংগীত, ভাষা আৰু বাদ্যযন্ত্ৰৰ গৱেষণা আৰু সংৰক্ষণত অৱদান নেপাল কমিউনিষ্ট পাৰ্টী, ৱাৰ্ড ১৭
২১ মাৰ্চ ২০১০ সন্মানপত্ৰ মহাকবি দেৱকোটাৰ শতবাৰ্ষিকী উৎসৱ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় নেপালী ভাষা সাহিত্য সন্মিলন
১১ ডিচেম্বৰ ২০০৯ মহাকবি লক্ষ্মীপ্ৰসাদ দেৱকোটা শতবাৰ্ষিকী নেপালী ভাষাৰ বৃদ্ধি ত্ৰিমূৰ্তি নিকেতন
৭ নৱেম্বৰ ২০০৯ সন্মানপত্ৰ গণতান্ত্ৰিক সমাজ গঢ়াত অৱদান নেপাল সাংস্কৃতিক সংঘ
১০ আগষ্ট ২০০৮ শোধসন্মান নেপালী সংগীত, কলা-সংস্কৃতিৰ ক্ষেত্ৰত গৱেষণামূলক কাম আৰু বিশিষ্ট অৱদান জ্ঞানগুণ প্ৰকাশন
১৪ জুলাই ২০০৮ সন্মানপত্ৰ নেপালী সংগীতৰ গৱেষণাৰ লগত জড়িত ডাঞ্চ কালচাৰ ছেণ্টাৰ অফ নেপাল
১৩ জুলাই ২০০৮ সন্মানপত্ৰ গৱেষণা আৰু সংকলনৰ জৰিয়তে নেপালী লোকসংগীত আৰু বাদ্যযন্ত্ৰৰ উত্থানত অৱদান ভানু প্ৰতিষ্ঠান
১৮ অক্টোবৰ ২০০৭ সন্মানপত্ৰ সামাজিক আৰু ৰাষ্ট্ৰীয় উন্নয়নত আইনগত অৱদান
২২ জুন ২০০৭ আৱাজ সাংস্কৃতিক সন্ধিয়া ২০৬৪ নেপালী সংগীত ক্ষেত্ৰৰ জ্যেষ্ঠ বাজা বিশেষজ্ঞ আৰু গৱেষণামূলক কামৰ লেখক আৱাজ কলাকাৰ
৪ এপ্ৰিল ২০০৬ সন্মানপত্ৰ স্ৰষ্টা সন্মানৰ গৌৰৱান্বিত ১০ বছৰ শ্ৰী লূনকৰণদাস গংগাদেৱী সাহিত্য কলা মন্দিৰ, কাঠমাণ্ডু
১৭ এপ্ৰিল ২০০৫ ৪৩-তম ৰাষ্ট্ৰীয় মুক্তি দিৱস উদযাপন ৰাষ্ট্ৰীয় সমৃদ্ধি আৰু আধুনিক উন্নয়ন উপেক্ষিত উৎপীড়িত দলিত ৱৰ্গ উত্থান ৱিকাস সমিতি
১৪ জুলাই ২০০৫ ৰূপালী জয়ন্তী বৰ্ষ আৰু ১৯২-তম ভানু জয়ন্তী লোকসংগীতৰ গৱেষণাত বিশেষ অৱদান লিটিল এঞ্জলজ স্কুল
৯ এপ্ৰিল ২০০৫ শক্তি আৰু সৃষ্টিৰ বাবে শিক্ষা নেপালৰ আধুনিক বাদ্যযন্ত্ৰ অঞ্চলৰ জাজৱল্য নক্ষত্ৰ ওম এজুকেছন একাডেমী
৪ মাৰ্চ ২০০৫ সমগ্ৰ দলিত জনগোষ্ঠীৰ প্ৰতিপত্তি বৃদ্ধি নেপালী লোকসংগীত আৰু বাদ্যযন্ত্ৰৰ আৱিষ্কাৰ আৰু গৱেষণাত বিশিষ্ট অৱদান নেপাল ৰাষ্ট্ৰীয় দলিত সমাজ কল্যাণ সংঘ
২৬ আগষ্ট ২০০৪ সন্মানপত্ৰ দলিত সমাজৰ সহায় টীআৰ বিশ্ৱকৰ্মা স্মৃতি প্ৰতিষ্ঠান
২০ জুন ২০০৪ সন্মানপত্ৰ সংস্কৃতি লেখাৰ ক্ষেত্ৰত অৱদান নূৰগংগা প্ৰতিভা বঁটা গোষ্ঠী
২০০৪ প্ৰেমোপহাৰ কান্তিপুৰ টেলিভিছন
৬ জানুৱাৰী ২০০৪ সন্মানপত্ৰ ৬-সংখ্যক ৰাষ্ট্ৰীয় লোকনৃত্য প্ৰতিযোগিতা সাধনা কলা কেন্দ্ৰ
৬ ডিচেম্বৰ ২০০৩ ১৯-সংখ্যক দলিত সাহিত্য সন্মিলন সমাজসেৱা ভাৰতীয় দলিত সাহিত্য একাডেমী
১৬ নৱেম্বৰ ২০০৩ সন্মান বঁটা নেপালী ভাষাৰ বৃদ্ধি ঝপট বঁটা ব্যৱস্থা সমিতি
২২ আগষ্ট ২০০৩ সন্মানপত্ৰ ৫ম ৰাষ্ট্ৰীয় বিদ্যালয় পিয়ানো বজোৱা প্ৰতিযোগিতাত অৱদান শিক্ষা মন্ত্ৰালয়
১৭ আগষ্ট ২০০৩ সন্মানপত্ৰ নেপালী সংগীতৰ ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য অৱদান মধুৰিমা
১১ এপ্ৰিল ২০০৩ ২০-সংখ্যক বিদ্যালয়ৰ ৰাষ্ট্ৰীয় সাংস্কৃতিক প্ৰতিযোগিতা নেপালী সংস্কৃতিৰ সমৃদ্ধিৰ বাবে পাঠ্যক্ৰম উন্নয়ন কেন্দ্ৰৰ দ্বাৰা পৰিচালিত বিদ্যালয়ৰ ৰাষ্ট্ৰীয় সাংস্কৃতিক কাৰ্যসূচী "ঐশ্বৰ্য সাংস্কৃতিক ছীল্ড"লৈ অৱদান পাঠ্যক্ৰম উন্নয়ন কেন্দ্ৰ
২৫ আগষ্ট ২০০২ সন্মানপত্ৰ শিল্প, সংগীত আৰু সংস্কৃতিৰ গৱেষণা আৰু অনুসন্ধান দলিত সেৱা সংঘ
৭ মে ২০০২ সন্মানপত্ৰ সংগীতলৈ অৱদান ললিত কলা কেম্পাছ
২৫ এপ্ৰিল ২০০২ সন্মানপত্ৰ নেপালী সাংস্কৃতিক ক্ষেত্ৰত অন্বেষণ আৰু গৱেষণা লালীগুৰাঁছ কলা মন্দিৰ
১৫ এপ্ৰিল ২০০২ অভিনন্দন নেপালী সাংস্কৃতিক ক্ষেত্ৰত অন্বেষণ আৰু গৱেষণা কাঠমাণ্ডু নৃত্য তথা সাংস্কৃতিক কেন্দ্ৰ
১৯ আগষ্ট ২০০০ সন্মানপত্ৰ শতিকাৰ ব্যক্তিত্ব কাঠমাণ্ডু পৌৰ নিগম
১৯৯৯ ধৰ্মোৰক্ষতিৰক্ষিত অনুষ্ঠান ধৰ্ম, নেপালী ভাষা, সাহিত্য, সংস্কৃতি, শিল্প আৰু সংগীতলৈ অৱদান ওম পশুপতি সেনা, নেপাল
১১ মাৰ্চ ১৯৯৯ ৩৫-সংখ্যক বাৰ্ষিক অনুষ্ঠান নেপালী পৰম্পৰাগত সংগীতৰ ক্ষেত্ৰত উল্লেখযোগ্য অৱদান কলানিধি ইন্দিৰা সংগীত মহাবিদ্যালয়
১৯৯৮ নেপাল ভ্ৰমণ বছৰ ১৯৯৮ বিপন্ন নেপালী লোকসংস্কৃতিৰ অন্বেষণ আৰু বিজ্ঞাপন সাধনা কলা কেন্দ্ৰ
১৯৯৮ কদৰপত্ৰ ৰাষ্ট্ৰীয় লোকনৃত্য প্ৰতিযোগিতা সাধনা কলা কেন্দ্ৰ
১২ এপ্ৰিল ১৯৯৭ ১৭ টোলা বিশেষ অনুষ্ঠান শিশু লোকনৃত্য প্ৰতিযোগিতাৰ বিচাৰক কাঠমাণ্ডু পৌৰ নিগম
২১ জানুৱাৰী ১৯৯৭ শ্ৰী ৫ মহাৰাজৰ সিংহাসনত আৰোহণৰ ৰূপালী জয়ন্তী বিপন্ন নেপালী লোকসংস্কৃতিৰ অন্বেষণ আৰু বিজ্ঞাপন সাধনা কলা কেন্দ্ৰ
সন্মানপত্ৰ নেপালী সংগীত, সংস্কৃতি আৰু শিল্পৰ বিকাশৰ বাবে গৱেষণা আৰু গৱেষণাত উল্লেখযোগ্য অৱদান বিসে নগৰ্চী স্মৃতি প্ৰতিষ্ঠান
২৩ জানুৱাৰী ১৯৯৬ সাধনা সন্মান নেপালী সংগীত অন্বেষণত অবিৰত অৱদান সাধনা কলা কেন্দ্ৰ
১৩ ফেব্ৰুৱাৰী ১৯৯৫ সন্মানপত্ৰ নিপীড়িতসকলৰ উত্থানত অৰিহণা যোগাওক নেপাল উৎপীড়িত জাতীয় মুক্তি সমাজ, বুটৱল
২১ আগষ্ট ১৯৯৪ সন্মানপত্ৰ কলা আৰু সংস্কৃতি আৰু গৱেষণা এলেকাৰ বাবে কিৰাতেশ্ৱৰ সংগীতাশ্ৰম, গৌৰীঘাট
২৯ ডিচেম্বৰ ১৯৯২ গোৰখা দক্ষিণ বাহু প্ৰশংসনীয় কামৰ বাবে নাৰায়ণহিতী দৰবাৰ সংগ্ৰহালয়
১৪ ডিচেম্বৰ ১৯৮৮ প্ৰশস্তিপত্ৰ দলিত সম্প্ৰদায়ৰ উন্নতি ভাৰতীয় দলিত সাহিত্য একাডেমী
১০/১১ এপ্ৰিল ১৯৮৮ লিখিত সন্মান দলিত সম্প্ৰদায়ৰ উন্নতি পূৰ্ৱাঞ্চল ক্ষেত্ৰীয় দলিত সন্মিলন প্ৰস্তুতি সমিতি, ধৰান

নিজৰ অধিকাৰত এজন বিপ্লৱী দৰ্নালে ২০১১ চনৰ ১৮ ছেপ্টেম্বৰত ৭৪ বছৰ বয়সত মৃত্যু হোৱালৈকে দীৰ্ঘদিন ধৰি পাৰ্কিনছন ৰোগত আক্ৰান্ত হৈছিল।[4][6][27]

তথ্যসূত্ৰ

সম্পাদনা কৰক
  1. 1.0 1.1 1.2 মহৰ্জন, ৰাজেন্দ্ৰ; ছুন্দাছ, পদম, eds. (২০১৫), "आत्मवृत्तान्त", सङ्गीतमय जीवन: सङ्गीत अन्वेषक रामशरण दर्नालको जीवन र कर्म, দলিত সাহিত্য তথা সংস্কৃতি প্ৰতিষ্ঠান, ৰত্নমায়া দলিত সাহিত্য সংৰক্ষণ সমিতি, pp. ২১–২৭, ISBN 9789937284578 
  2. 2.0 2.1 2.2 2.3 লুইটে'ল, কৃষ্ণকুমাৰী (১৯ জানুৱাৰী ১৯৯৫), सङ्गीतका विशिष्ट अनुसन्धाता, প্ৰজাতন্ত্ৰ সাপ্তাহিক 
  3. 3.0 3.1 পৌড্যাল, বৰী (ছেপ্টেম্বৰ ১৯৯৪), "प्राज्ञिक धरातलको निर्माण", বিমোচন খণ্ড ১৩ (৭) 
  4. 4.0 4.1 পাহাড়ী, ডম্বৰ (অক্টোবৰ ২০১১), "लोकसङ्गीत सम्राट्: एक स्मृति", নেপালী মঞ্চ খণ্ড ২১ (৬) 
  5. পাৰাজুলী, গোপাল (১৬ জুন ২০১২), आजीवन सङ्गीत अनुसन्धाता, গোৰখাপত্ৰ 
  6. 6.0 6.1 ভট্টৰায়, জয়দেৱ (১৭ ছেপ্টেম্বৰ ২০১১), सङ्गीतमय जीवनको अवसान, গোৰখাপত্ৰ 
  7. দৰ্নাল, প্ৰকাশ (২০১৫), "बुबालाई सम्झदा", in মহৰ্জন, ৰাজেন্দ্ৰ; ছুন্দাছ, পদম, सङ्गीतमय जीवन: सङ्गीत अन्वेषक रामशरण दर्नालको जीवन र कर्म, দলিত সাহিত্য তথা সংস্কৃতি প্ৰতিষ্ঠান, ৰত্নমায়া দলিত সাহিত্য সংৰক্ষণ সমিতি, pp. ২১–২৭, ISBN 9789937284578 
  8. দৰ্নাল, হৰিমায়া (২০১১), "साथमा बिताएका ती ६५ वर्ष", in মহৰ্জন, ৰাজেন্দ্ৰ; ছুন্দাছ, পদম, सङ्गीतमय जीवन: सङ्गीत अन्वेषक रामशरण दर्नालको जीवन र कर्म, দলিত সাহিত্য তথা সংস্কৃতি প্ৰতিষ্ঠান, ৰত্নমায়া দলিত সাহিত্য সংৰক্ষণ সমিতি, pp. ১৬০–১৬২, ISBN 9789937284578 
  9. ভাদগাওঁলে, অমৃত (২৫ জানুৱাৰী ২০০২), साताकी गृहणी, সাপ্তাহিক 
  10. 10.0 10.1 10.2 খাতী, ৰমেশ. "सङ्गीतका शिखर पुरुष रामशरण". য়লম্বৰ টাইমস. http://yalambartimes.com/?p=448। আহৰণ কৰা হৈছে: ১৬ মাৰ্চ ২০১৯. 
  11. ভট্টৰায়, দেৱেন্দ্ৰ (১৩ এপ্ৰিল ২০০২), मुर्चुङ्गाजस्तो जिन्दगी, কান্তিপুৰ 
  12. খড়কা, ৰামকলা (১৭ জানুৱাৰী ২০০৪), अर्कै लोकको आभास, অন্নপূৰ্ণ প'ষ্ট 
  13. ৱাগ্লে, অনন্তপ্ৰসাদ (১৩ ডিচেম্বৰ ১৯৯৪), "तिलौरी किन्दा हर्जाना तिर्नुपर्यो", কোপিলা (কান্তিপুৰ) 
  14. মল্ল, অশেষ (১১ জুলাই ১৯৯১), गितार र मेन्डोलिन भित्र्याउने सर्जक, সাপ্তাহিক জনমঞ্চ 
  15. দিক্পাল, ৰাজকুমাৰ (১ অক্টোবৰ ২০১১), दुःखद दशैँ (श्रद्धाञ्जली), অন্নপূৰ্ণ প'ষ্ট 
  16. বল, ৰায় (১১ ছেপ্টেম্বৰ ২০০৯), लोकबाजा अन्वेषक र जगदम्बाश्री पुरस्कार, অন্নপূৰ্ণ প'ষ্ট 
  17. শ্ৰেষ্ঠ, ইন্দ্ৰকুমাৰ (১৯ এপ্ৰিল ১৯৮৮), ""लोकसङ्गीत नै राष्ट्रको प्राण हो," रामशरण दर्नाल", বিবেক খণ্ড (৪) 
  18. ধমলা, চেতনাথ (২০০২), ""सङ्गीत र संस्कृतिः नङ र मासुजस्तो," रामशरण दर्नाल", নেপাল জাগৰণ সাপ্তাহিক খণ্ড ১১ (৫) 
  19. সাপকোটা, দীপক (৩০ অক্টোবৰ ২০০৯), बाजा-संवाद: रामशरण दर्नालसँग, গোৰখাপত্ৰ 
  20. খপাংগী মগৰ, নৰেশ (২৪ আগষ্ট ২০০৩), बाजाबारे सोधखोज नहुँदा, গোৰখাপত্ৰ 
  21. ভট্টৰায়, জয়দেৱ (১৯ ছেপ্টেম্বৰ ২০০৯), छाप्रोमै बसेर लेखेँ, গোৰখাপত্ৰ 
  22. ঢুংগানা, গোপীকৃষ্ণ (২১ জানুৱাৰী ২০০৯), आ-आफ्नै पङ्ख उचाली, অন্নপূৰ্ণ প'ষ্ট 
  23. नेपाली सङ्गीतका मूर्धन्य धरोहरः रामशरण दर्नाल, ১৫, নেপালী মঞ্চ, ১৮ ছেপ্টেম্বৰ ২০০৫, p. মধ্যপৃষ্ঠ 
  24. দৰ্নাল, কিৰণ (২০১৫), "पत्राचारमा बाबु र छोरा", in মহৰ্জন, ৰাজেন্দ্ৰ; ছুন্দাছ, পদম, सङ्गीतमय जीवनः सङ्गीत अन्वेषक रामशरण दर्नालको जीवन र कर्म, দলিত সাহিত্য তথা সংস্কৃতি প্ৰতিষ্ঠান, ৰত্নমায়া দলিত সাহিত্য সংৰক্ষণ সমিতি, pp. ১৬৫–১৬৭, ISBN 9789937284578 
  25. "सङ्गीत अन्वेषक रामशरण दर्नालको नाममा हुलाक टिकट जारी". অল দলিত. https://alldalit.blogspot.com/2013/10/blog-post_31.html। আহৰণ কৰা হৈছে: ১৬ এপ্ৰিল ২০১৯. 
  26. "कक्षा ९ उत्तरहरू: सङ्गीतज्ञ रामशरण दर्नाल". খুলা কিতাব. Archived from the original on 2021-05-20. https://web.archive.org/web/20210520122946/http://www.khullakitab.com/%E0%A4%B8%E0%A4%99%E0%A5%8D%E0%A4%97%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%9C%E0%A5%8D%E0%A4%9E-%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%B6%E0%A4%B0%E0%A4%A3-%E0%A4%A6%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B2/solution/class-9/nepali/1222/solutions। আহৰণ কৰা হৈছে: ১৬ এপ্ৰিল ২০১৯. 
  27. মুকাৰুং, বুলু (৩০ ছেপ্টেম্বৰ ২০১১), विस्मृतिमा रामशरण दर्नाल र लोकबाजा, ৰাজধানী