চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েড

চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েড (ইংৰাজী: Sigmund Freud; ৬ মে' ১৮৫৬ - ২৩ ছেপ্টেম্বৰ ১৯৩৯) হৈছে অষ্ট্ৰিয়াৰ এজন স্নায়ুচিকিৎসাবিজ্ঞানী তথা মনোবিশ্লেষণৰ উদ্ভাৱক, ই হৈছে ৰোগী আৰু মনোবিশ্লেষকৰ মাজত বাৰ্তালাপৰ জৰিয়তে মানসিক ৰোগৰ মূল্যাঙ্কন আৰু চিকিৎসা কৰাৰ এক ক্লিনিকেল পদ্ধতি। মনস্তত্ত্বক, দৰ্শনৰ পৰা এটা পৃথক বিষয় হিচাবে চিহ্নিত কৰি ইয়াক গুৰুত্বপূৰ্ণ অধ্যয়নৰ বাবে প্ৰতিষ্ঠা কৰে চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েডে। ইয়াৰ আগলৈকে অধ্যয়নৰ এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয় হিছাপে মনস্তত্ত্বৰ বিশেষ স্থান নাছিল। কিন্তু ১৯ শতিকাৰ শেষৰ ফালে চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েডে মানুহৰ মন আৰু শৰীৰৰ মাজৰ কিছুমান সূক্ষ্ম সম্পৰ্কৰ ওপৰত চলোৱা গৱেষণাৰ অন্তত মনস্তত্ত্ব এটা অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ বিষয় হিছাপে প্ৰতিষ্ঠিত হয়। ইয়াৰ পিছত কুৰি শতিকাৰ আৰম্ভণিৰে পৰা বৰ্তমান কাললৈকে এই বিষয়টোৰ ওপৰত হোৱা বহুল চিন্তা-চৰ্চা আৰু গৱেষণা আদিৰ ফলস্বৰূপে আজি আমি দেখিবলৈ পাইছো বিশ্বৰ লক্ষ্য লক্ষ্য মানসিক ৰোগী আৰু মানসিকভাৱে অক্ষম লোকৰ ক্ষেত্ৰত এই বিষয়টোৰ কাৰ্যকাৰিতা।

চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েড
চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েড, ১৯২১
জন্ম	চিগ্‌মণ্ড স্ক'ল'ম' ফ্ৰয়েড (Sigismund Schlomo Freud) ৬ মে', ১৮৫৬ মাহৰেন(Mähren)ৰ ফ্ৰেইবাৰ্গ (Freiberg), ম'ৰাভিয়া(Moravia) (এতিয়া চেক গণৰাজ্যৰ এক অংশ), অষ্ট্ৰিয়ান সাম্ৰাজ্য
মৃত্যু	২৩ ছেপ্টেম্বৰ, ১৯৩৯ লণ্ডন, ইংলেণ্ড
বাসস্থান	অষ্ট্ৰিয়া
জাতীয়তা	অষ্ট্ৰিয়ান
ক্ষেত্ৰ	স্নায়ুবিদ্যা(Neurology) মানসিক চিকিৎসা(Psychotherapy) মনঃসমীক্ষণ(Psychoanalysis)
কৰ্মস্থান	ভিয়েনা বিশ্ববিদ্যালয়
শিক্ষানুষ্ঠান	ভিয়েনা বিশ্ববিদ্যালয়
জনা যায়	মনঃসমীক্ষণ(Psychoanalysis)
প্ৰভাৱ	এৰিষ্ট'টল, ফ্ৰেঞ্জ ব্ৰেনটান'(Franz Brentano), যোচেফ ব্ৰিয়'ৰ(Josef Breuer), জিন-মাৰ্টিন চাৰ্ক'ট(Jean-Martin Charcot), চাৰ্লচ ডাৰউইন(Charles Darwin), আৰনেষ্ট হেকেল(Ernst Haeckel), এডৱাৰ্ড ভ'ন হাৰ্টমেন(Eduard von Hartmann), জন হুগলিঞ্চ জেকচন(John Hughlings Jackson), জে.পি. জেকবচেন(J.P. Jacobsen), জুলিয়াছ ৰবাৰ্ট ভ'ন মেয়াৰ(Julius Robert von Mayer), প্লেট', ৱিলিয়াম শ্বেক্সপীয়েৰ
প্ৰভাৱান্বিত কৰিছে	Eugen Bleuler, John Bowlby, Viktor Frankl, Anna Freud, Erich Fromm, Otto Gross, Karen Horney, Arthur Janov, Ernest Jones, Carl Jung, Melanie Klein, Jacques Lacan, Fritz Perls, Otto Rank, Wilhelm Reich
উল্লেখনীয় বঁটা	গ'য়েথ পুৰস্কাৰ(Goethe Prize) ফ'ৰেইন মেম্বাৰ অফ্ দা ৰয়েল চ'চাইটি(Foreign Member of the Royal Society), লণ্ডন
স্বাক্ষৰ

অষ্ট্ৰিয়া সাম্ৰাজ্যৰ মোৰাভিয়ান চহৰ ফ্ৰেইবাৰ্গত গালিচিয়ান ইহুদী পিতৃ-মাতৃৰ গৃহত ফ্ৰয়েডৰ জন্ম হৈছিল। ১৮৮১ চনত ভিয়েনা বিশ্ববিদ্যালয়ত চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ ডাক্তৰ হিচাপে যোগ্যতা অৰ্জন কৰে। ১৮৮৫ চনত তেওঁৰ হেবিলিটেচন সম্পূৰ্ণ কৰাৰ পিছত তেওঁ নিউৰ'পেথ'লজীৰ ডচেণ্ট নিযুক্তি লাভ কৰে আৰু ১৯০২ চনত এজন সংযুক্ত অধ্যাপক হিচাপে যোগদান কৰে। ১৮৮৬ চনত ফ্ৰয়েডে তাত নিজৰ ক্লিনিকেল প্ৰেকটিছ স্থাপন কৰি ভিয়েনাত বাস কৰে আৰু কাম কৰে নাজী নিৰ্যাতনৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ অষ্ট্ৰিয়া। ১৯৩৯ চনত যুক্তৰাজ্যত নিৰ্বাসিত অৱস্থাত তেওঁৰ মৃত্যু হয়।

মনোবিশ্লেষণ প্ৰতিষ্ঠা কৰাৰ সময়ত ফ্ৰয়েডে মুক্ত সংঘৰ ব্যৱহাৰৰ দৰে চিকিৎসা কৌশল বিকশিত কৰিছিল আৰু স্থানান্তৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছিল, বিশ্লেষণ প্ৰক্ৰিয়াত ইয়াৰ কেন্দ্ৰীয় ভূমিকা প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। যৌনতাক ইয়াৰ শিশুসুলভ ৰূপসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ ফ্ৰয়েডে পুনৰ সংজ্ঞায়িত কৰাৰ ফলত তেওঁ ইডিপাছ কমপ্লেক্সক মনোবিশ্লেষণাত্মক তত্ত্বৰ কেন্দ্ৰীয় নীতি হিচাপে প্ৰণয়ন কৰিবলৈ বাধ্য হয়। ইচ্ছা-পূৰ্ণতা হিচাপে সপোনক তেওঁৰ বিশ্লেষণে তেওঁক লক্ষণ গঠনৰ ক্লিনিকেল বিশ্লেষণ আৰু দমনৰ অন্তৰ্নিহিত ব্যৱস্থাৰ বাবে আৰ্হি প্ৰদান কৰিছিল। এই ভিত্তিত ফ্ৰয়েডে নিজৰ অচেতন তত্ত্বটো বিশদভাৱে উল্লেখ কৰি আইডি, ইগো আৰু ছুপাৰ-ইগোক সামৰি লোৱা মানসিক গঠনৰ আৰ্হি এটা প্ৰস্তুত কৰিবলৈ আগবাঢ়ি যায়। ফ্ৰয়েডে কামনাৰ অস্তিত্বৰ ধাৰণা কৰিছিল, যাৰ সহায়ত মানসিক প্ৰক্ৰিয়া আৰু গঠনসমূহ বিনিয়োগ কৰা হয় আৰু যিয়ে কামোদ্দীপক মোহৰ সৃষ্টি কৰে, আৰু মৃত্যুৰ ধাৱমান, যিটো বাধ্যতামূলক পুনৰাবৃত্তি, ঘৃণা, আক্ৰমণাত্মকতা আৰু স্নায়বিক অপৰাধবোধৰ উৎস। পিছৰ গ্ৰন্থত ফ্ৰয়েডে ধৰ্ম আৰু সংস্কৃতিৰ এক ব্যাপক ব্যাখ্যা আৰু সমালোচনা গঢ়ি তুলিছিল।

যদিও সামগ্ৰিকভাৱে নিদান আৰু ক্লিনিকেল প্ৰেকটিছ হিচাপে অৱনতি ঘটিছে, মনোবিশ্লেষণ মনোবিজ্ঞান, মনোৰোগ, মনোচিকিৎসা আৰু সমগ্ৰ মানৱীয় বিজ্ঞানৰ ভিতৰত প্ৰভাৱশালী হৈয়েই আছে। এইদৰে ইয়াৰ চিকিৎসামূলক কাৰ্যকাৰিতা, ইয়াৰ বৈজ্ঞানিক মৰ্যাদা আৰু ই নাৰীবাদী কাৰ্য্যক আগুৱাই লৈ যায় নে বাধা দিয়ে নেকি সেই সম্পৰ্কে বিস্তৃত আৰু অতি প্ৰতিদ্বন্দ্বিতামূলক বিতৰ্কৰ সৃষ্টি কৰি আহিছে। তথাপিও ফ্ৰয়েডৰ কামে সমসাময়িক পাশ্চাত্য চিন্তা আৰু জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিক আগুৰি ধৰিছে। ১৯৪০ চনত ফ্ৰয়েডৰ প্ৰতি ডব্লিউ এইচ অডেনে লিখা কাব্যিক শ্ৰদ্ধাঞ্জলিত তেওঁক "মতৰ এক গোটেই জলবায়ু / যাৰ অধীনত আমি আমাৰ বিভিন্ন জীৱন কটাওঁ" বুলি বৰ্ণনা কৰিছে।[11]

জন্ম

চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েডৰ জন্ম হয় ১৮৫৬ চনৰ মে' মাহৰ ৬ তাৰিখে অষ্ট্ৰিয়াৰ এখন সৰু চহৰ ফ্ৰেবাৰ্গত। ফ্ৰয়েডৰ দেউতাক জেকভ ফ্ৰয়েড এটা ক্ষুদ্ৰ কাপোৰৰ মিলৰ মালিক আছিল। চিগ্‌মণ্ড, জেকব ফ্ৰয়েডৰ দ্বিতীয় পক্ষৰ প্ৰথম সন্তান আছিল। জেকবৰ প্ৰথমা পত্নীৰ চাৰিটা সন্তানৰ আটাইকেইটাই চিগমণ্ডতকৈ ডাঙৰ আছিল। মাহীমাকৰ পুতেক-চিগ্‌মণ্ডৰ ডাঙৰ ককায়েকজনে ইতিমধ্যে বিয়া কৰাইছিল আৰু এটি সন্তানৰ পিতৃও হৈছিল। ডাঙৰ ককায়েকৰ এই পুত্ৰ সন্তানটি চিগ্‌মণ্ডৰ শৈশৱ আৰু কৈশোৰৰ সংগী আছিল।

শৈশৱ জীৱন আৰু শিক্ষা

বিশ্ববৰেণ্য ব্যক্তিসকলৰ বহুতৰে জীৱনৰ চৰম সাফল্যৰ আঁৰত একোগৰাকী মাতৃ বা কাৰোবাৰ ক্ষেত্ৰত নিজ পত্নীৰ অৱদানৰ অসীম গুৰুত্ব লক্ষ্য কৰা যায়। এই ক্ষেত্ৰত - Behind every successful man there is a woman বুলি কৰা উক্তিটি প্ৰণিধানযোগ্য।

চিগমণ্ড ফ্ৰয়েডৰ জীৱনৰ চৰম সাফল্যৰ পিছতো আছিল তেওঁৰ মাতৃ আমেলীয়া ফ্ৰয়েডৰ অপৰিসীম অৱদান। শিশু চিগমণ্ডৰ মাত ফুটিবলৈ লোৱাৰে পৰা তেওঁৰ কাৰ্য্যকলাপলৈ লক্ষ্য কৰি মাক আমেলীয়াই এই কথা বুজি পোৱাৰ লগতে গভীৰভাৱে বিশ্বাস কৰিছিল যে তেওঁৰ সন্তান চিগ্‌মণ্ড কোনো এক অসাধাৰণ কাৰ্য্য সাধনৰ বাবেই জন্ম হৈছে। সেয়ে বাল্যকালৰে পৰা চিগ্‌মণ্ডৰ সকলো ইচ্ছা পূৰ্ণ কৰি আহিছিল মাকে।

চিগ্‌মণ্ডে নিজে তেওঁৰ মাকৰ সম্পৰ্কে মন্তব্য কৰিছে এনেধৰণে- A man who has been the undisputed Favourite of his mother all his life has the feeling of a conquerer, and has such confidence of success that actual success is often induced by it.

১৮৪০ চনত অষ্ট্ৰিয়াতো শিল্প বিপ্লৱৰ প্ৰভাৱ পৰে। ইয়াৰ ফলত সৰ্বাধিকভাৱে ক্ষতিগ্ৰস্ত হয় বস্ত্ৰ উদ্যোগসমূহ। কাপোৰ বোৱা অতি ক্ষুদ্ৰ মিল এটাৰ মালিক জেকব ফ্ৰয়েড এই সময়ত নতুনকৈ আৰম্ভ হোৱা ডাঙৰ মিল মালিকসকলৰ প্ৰতিযোগিতাৰ মাজত তিষ্ঠি থাকিব নোৱাৰিলে। জেকব পৰিয়াল এদিন ফ্ৰেবাৰ্গৰ পৰা স্থানান্তৰিত হ’ল ভিয়েনালৈ। তেতিয়া চিগ্‌মণ্ডৰ বয়স আছিল চাৰি বছৰ।

ফ্ৰয়েডসকল হ’ল ইহুদী জাতিৰ লোক। সেই সময়ছোৱাত জ্ঞান-বিজ্ঞানৰ প্ৰায়বোৰ ক্ষেত্ৰতে ভালে সংখ্যক ইহুদীলোকে চূড়ান্ত সফলতা অৰ্জন কৰিবলৈ সক্ষম হোৱা সত্ত্বেও অষ্ট্ৰিয়ান সকলৰ মাজত তেওঁলোকৰ সমাদৰ নাছিল। আছিল ঘৃণা আৰু ইহুদীবিৰোধী ইৰ্ষাৰ ভাব। ইহুদীসকলক প্ৰকাশ্যভাবে উপহাস কৰা হৈছিল। ৰাজহুৱা স্থানত অপমানিত কৰা হৈছিল। ডেকাকালত চিগ্‌মণ্ডৰ দেউতাক জেকবে যেনেকৈ এই ইহুদী বিৰোধী ভাবৰ চিকাৰ হৈ দুখ যাতনা ভোগ কৰিবলগীয়া হৈছিল, যুবক চিগ্‌মণ্ডো বাৰে বাৰে লাঞ্ছিত হৈছিল ইহুদী হৈ জন্ম হোৱাৰ ফলত। চিগ্‌মণ্ডক আৰ্য-ইউৰোপীয় সকলৰ এই ইহুদী বিদ্বেষ আৰু লগতে তেওঁ নিজে ভোগ কৰা লঘু লাঞ্ছনাই তেওঁৰ সংকল্পক কঠোৰ কৰি তুলিলে। ইহুদী হ’লেও-ইহুদী হৈও মানুহ হিছাপে তেওঁ আৰ্য-ইউৰোপীয় সকলৰ মাজত প্ৰমাণ কৰি দেখুৱাব তেওঁৰ শ্ৰেষ্ঠতা।

ইহুদী হিছাপে চিগ্‌মণ্ডে বাহিৰত যিমান সতৰ্কতা অৱলম্বন কৰিব লগা হৈছিল তাতকৈও অধিক সতৰ্ক হ’ব লগা হৈছিল ঘৰৰ ভিতৰত থকা সময়তহে। কিয়নো, এটা গোৰা ইহুদী পৰিয়ালৰ মুৰব্বীৰ ভূমিকাত দেউতাক জেকব ফ্ৰয়েডৰ কঠোৰ অনুশাসনৰ তলত চলিব লাগে পৰিয়ালৰ সকলো সদস্য। জেকবৰ কঠোৰ অনুশাসনে পৰিয়ালৰ সকলোৰে মনত এক ধৰণৰ সু-শৃঙ্খল নিয়মানুবৰ্তিতাৰ ভাব জগাই তুলিছিল। বিশেষকৈ সন্তানসকলৰ মাজত। সেইবাবে সৰুৰে পৰা চিগ্‌মণ্ডৰ মনত দেউতাকৰ প্ৰতি এক ভয়-মিহলি ভাল পোৱাৰ ভাবে ঠাই লৈছিল। সেইবাবে মাক আমেলীয়া ফ্ৰয়েড আৰু দেউতাক জেকব ফ্ৰয়েডৰ সৈতে থকা চিগ্‌মণ্ডৰ যি মানসিক সম্পৰ্ক সেই দুয়োটাৰে মাজত অনেক তফাত্‌ আছিল।

আঠ বছৰমান বয়সলৈকে চিগ্‌মণ্ডক দেউতাকে ঘৰতে পঢ়া-শুনা শিকাইছিল। খোজ কঢ়াৰ বাহিৰে চিগমণ্ডৰ আন কোনো খেলা-ধূলাৰ প্ৰতি আগ্ৰহ নাছিল। সৰুৰে পৰা কেৱল পঢ়া-শুনাতে অত্যন্ত আগ্ৰহী আছিল চিগ্‌মণ্ড। সকলো বিষয়ৰ পঢ়াতে তেওঁ প্ৰখৰ বুদ্ধি মত্তাৰ পৰিচয় দিব পাৰিছিল। সেই বয়সতে, পঢ়িবলৈ হাতত তুলি লোৱা যিকোনো ধৰণৰ এখন কিতাপৰ মাজত তেওঁ হেৰাই গৈছিল সম্পূৰ্ণভাৱে। আঠ বছৰ বয়সত তেওঁক ভিয়েনাৰ পাৰ্ল হাইস্কুলত ভৰ্তি কৰোৱা হয়। স্কুলৰ প্ৰথম পৰীক্ষাতে চিগ্‌মণ্ডে নিজ শ্ৰেষ্ঠতা প্ৰমাণ কৰি শ্ৰেণীৰ ভিতৰত প্ৰথম স্থান অধিকাৰ কৰে আৰু ইয়াৰ পিছৰ আঠোটা বছৰে সেই স্কুলত সকলোবোৰ পৰীক্ষাতে তেওঁ সেই স্থান অটুট ৰাখে।

মাত্ৰ তেৰ বছৰ বয়সতে চিগ্‌মণ্ড আকৃষ্ট হয় জাৰ্মান সাহিত্য আৰু চেক্সপীয়েৰৰ ৰচনা সমূহৰ প্ৰতি। ১৪ বছৰ বয়সতেই পঢ়িবলৈ লয় হেগেল, চ’ফেনিয়াৰ, ফিক্টে, কাণ্ট আদিৰ দাৰ্শনিক ৰচনা সমূহ।

স্কুলীয়া শিক্ষা শেষ হোৱাৰ আগে আগে চিগ্‌মণ্ডে ভাবিছিল তেওঁ এজন দাৰ্শনিক হ’ব। কিন্তু স্কুলীয়া শিক্ষা সাং কৰি তেওঁ পঢ়িবলৈ ল’লে ডাক্তৰী।

ডাক্তৰী পঢ়িবৰ বাবে ভিয়েনা বিশ্ববিদ্যালয়ত ভৰ্তি হোৱাৰ লগে লগেই ফ্ৰয়েড পুনৰবাৰ জাতি বিদ্বেষৰ লক্ষ্য হৈ পৰে। অন্যান্য ইউৰোপীয় জাতিৰ শিক্ষক ছাত্ৰ সকলোৱেই ইহুদী চিগ্‌মণ্ডক নিকৃষ্ট জাতিৰ লোক বুলি গণ্য কৰি চিগ্‌মণ্ডৰ পৰা বিশেষ সন্মান দাবী কৰে। কিন্তু তেওঁলোকৰ এই অন্যায়পূৰ্ণ দাবী ফ্ৰয়েডে মানি নলয়। তেওঁ নিজকে ইহুদী বুলি আনতকৈ কোনো ক্ষেত্ৰতে নিকৃষ্ট বুলি ভাবিব নোৱাৰে।

কৰ্ম জীৱন

ভিয়েনা বিশ্ববিদ্যালয়ত তেওঁ সেইকালৰ বিখ্যাত শৰীৰ বিজ্ঞানী আনৰ্ষ্ট ব্ৰুকৰ সান্নিধ্য লাভ কৰে। আনৰ্ষ্ট ব্ৰুকে সেই সময়ত ভিয়েনা বিশ্ববিদ্যলয়ত শৰীৰ বিজ্ঞান বিষয়ত অধ্যাপনা কৰি থকাৰ লগতে বিষয়টোৰ ওপৰত গৱেষণাও চলাই আছিল। চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েডে ব্ৰুকৰ এই গৱেষণাৰ কামত সহায় কৰি দিছিল। কিন্তু বিজ্ঞানী ব্ৰুকৰ গৱেষণাৰ প্ৰতি ফ্ৰয়েডৰ মনোযোগ অধিক হৈ পৰাত তেওঁৰ বাকীবোৰ বিষয়ৰ পঢ়াত যথেষ্ট ব্যাঘাত জন্মে আৰু ইয়াৰ পৰিণতি হিছাপে ৫ বছৰৰ ভিতৰত শেষ কৰিবলগীয়া তেওঁ ডাক্তৰী শিক্ষা শেষ কৰোঁতে ৮ বছৰ সময় লাগে। বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পৰা ডাক্তৰ হৈ ওলোৱাৰ পিছত ফ্ৰয়েডে ’ভিয়েনা জেনেৰেল হস্পিতেল’ত ’জুনিয়ৰ ৰেচিডেণ্ট ফিজিচিয়ান’ৰ চাকৰিত যোগদান কৰে। এই চিকিৎসালয়ত চাকৰি কৰি থকা অৱস্থাত তেওঁ প্ৰভাৱাম্বিত হয় আন এজন বিশ্ববিখ্যাত চিকিৎসা বিজ্ঞানী, মনস্তত্ত্ববিদ থিয়ড’ৰ মে’নাৰ্টৰ দ্বাৰা। এই প্ৰখ্যাত বিজ্ঞানীজনৰ তলত ফ্ৰয়েডে মানৱ শৰীৰৰ চেণ্ট্ৰেল নাৰ্ভাচ চিষ্টেম সম্পৰ্কে অধ্যয়ন কৰিবলৈ লয়।

ডাক্তৰী এটা পেচা হিছাপে লৈ জন-সেৱাৰ লগতে টকা উপাৰ্জন কৰিবৰ বাবে ফ্ৰয়েডে তেতিয়ালৈকে লাভ কৰা চিকিৎসা শাস্ত্ৰৰ জ্ঞানেই নিশ্চিতভাবে যথেষ্ট আছিল। পিছে তেওঁৰ জ্ঞানপিপাসা ইমানেই বেছি আছিল যে তেওঁ সেইখিনি শিক্ষা আহৰণতে সন্তুষ্ট নাথাকি স্নায়বিক ৰোগৰ ওপৰত অধিকতৰ জ্ঞান লভাৰ আশাৰে পেৰিচত বাস কৰা এই বিষয়ৰ বিশেষজ্ঞ জিন্‌ চাৰকতৰ ওচৰলৈ যায় ১৮৮৫ চনত।

স্নায়বিক ৰোগৰ বিশেষজ্ঞ আৰু গৱেষক জিন চাৰকতৰ লগত এবছৰ কাল কটাই ফ্ৰয়েডে ১৮৮৬ চনত ভিয়েনালৈ ঘূৰি আহে আৰু নিজাববীয়াকৈ অনুশীলন চলাবলৈ লোৱাৰ লগতে গৱেষণাৰ কামো আৰম্ভ কৰে।

চিকিৎসক হিচাপে কাম আৰম্ভ কৰাৰ লগে লগেই চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েড পুনৰ তীব্ৰ সমালোচনাৰ পাত্ৰ হৈ পৰে। ফ্ৰয়েডৰ চিকিৎসা পদ্ধতিত প্ৰয়োগ কৰা, তেওঁৰ শিক্ষক চাৰকত আৰু মেনাৰ্টৰ পৰা ইতিপূৰ্বে আহৰণ কৰা সন্মোহণী শক্তিৰ প্ৰয়োগৰ বাবে তেওঁক ভিয়েনা মেডিকেল চচাইটিয়ে ইনষ্টিটিউট অৱ চেৰিব্ৰেল এনাটমীৰ পৰা বহিৰ্ভূত কৰে। লগতে নিষিদ্ধ কৰে ফ্ৰ্য়েডৰ অনুশীলন। অৱশ্যে তৎসত্ত্বেও ফ্ৰয়েডৰ ওচৰলৈ ৰোগীৰ আহ-যাহ থাকে। ফ্ৰয়েডে এইসকল ৰোগীৰ চিকিৎসা চলাই থকাৰ লগতে তেওঁৰ গৱেষণাও বাহাল ৰাখে। এনেকৈ ১৮৯৫ চনত ফ্ৰয়েডে তেওঁৰ গৱেষণাৰ প্ৰথম ফলাফল প্ৰকাশ কৰে Studies in Hysteria নামৰ গ্ৰন্থত। এইগ্ৰন্থৰ বিষয়বস্তুৰে চিকিৎসা বিজ্ঞানৰ বুৰঞ্জীত সংযোজিত কৰে এক নতুন অধ্যায় মেডিকেল চাইক’লজি (Medical Psychology)।

চিকিৎসাশাস্ত্ৰত ফ্ৰয়েডে উন্মোচন কৰা নতুন দিশটোৱে দেখুৱালে যে সকলোধৰণৰ স্নায়বিক অসুখৰ জন্মস্থান হ’ল মানুহৰ অৰ্দ্ধচেতন মন। সেয়ে এই ধৰণৰ অসুখৰ চিকিৎসা আৰু নিৰাময় কেৱল মনস্তাত্বিক বিশ্লেষণেৰেহে সম্ভৱ হ’ব পাৰে। এনেকৈয়ে চিকিৎসাশাস্ত্ৰত Psychoanalysis বা মনস্তাত্বিক বিশ্লেষণ পদ্ধতিয়ে স্থান লাভ কৰিলে।

চিগ্‌মণ্ড ফ্ৰয়েড আবিস্কৃত পৰৱৰ্তী কালৰ সূত্ৰসমূহ হ’ল - The Psychopathology of everyday life (1904). Wit and its relation to the unconscious আৰু Three contributions to the Theory of Sexuality (1905).

ইয়াৰ বাহিৰেও ১৯১৩ চনত ফ্ৰয়েডে ধৰ্মীয় অনুসন্ধানমূলক তেওঁৰ সৰ্বোৎকৃষ্ট ৰচনা টটেম এণ্ড টেবু(Totem and Tabu) প্ৰকাশ কৰে।

বিবাহ

১৮৮৬ চনৰ শেষৰ ফালে ফ্ৰয়েডে তেওঁৰেই চিকিৎসাধীন এগৰাকী মহিলা মাৰ্থা বাৰনেইজক বিয়া কৰায়।

সাহিত্যকৰ্ম

• ১৮৯১ On Aphasia
• ১৮৯৫ Studies on Hysteria (co-authored with Josef Breuer)
• ১৮৯৯ The Interpretation of Dreams
• ১৯০১ On Dreams (abridged version of The Interpretation of Dreams)
• ১৯০৪ The Psychopathology of Everyday Life
• ১৯০৫Jokes and Their Relation to the Unconscious
• ১৯০৫ Three Essays on the Theory of Sexuality
• ১৯০৭ Delusion and Dream in Jensen's Gradiva
• ১৯১০ Five Lectures on Psycho-Analysis
• ১৯১০ Leonardo da Vinci, A Memory of His Childhood
• ১৯১৩ Totem and Taboo: Resemblances between the Psychic Lives of Savages and Neurotics
• ১৯১৫ – 17 Introductory Lectures on Psycho-Analysis
• ১৯২০ Beyond the Pleasure Principle
• ১৯২১ Group Psychology and the Analysis of the Ego
• ১৯২৩ The Ego and the Id
• ১৯২৬ Inhibitions, Symptoms and Anxiety
• ১৯২৬ The Question of Lay Analysis
• ১৯২৭ The Future of an Illusion
• ১৯৩০ Civilization and Its Discontents
• ১৯৩৩ New Introductory Lectures on Psycho-Analysis
• ১৯৩৯ Moses and Monotheism
• ১৯৪০ An Outline of Psychoanalysis
• ১৯৬৭ Thomas Woodrow Wilson: A Psychological Study, with William C. Bullit

Case histories

• ১৯০৫ Fragment of an Analysis of a Case of Hysteria (the Dora case history)
• ১৯০৯ Analysis of a Phobia in a Five-Year-Old Boy (the Little Hans case history)
• ১৯০৯ Notes upon a Case of Obsessional Neurosis (the Rat Man case history)
• ১৯১১ Psycho-Analytic Notes on an Autobiographical Account of a Case of Paranoia (the Schreber case)
• ১৯১১ From the History of an Infantile Neurosis (the Wolfman case history)
• ১৯২০ The Psychogenesis of a Case of Homosexuality in a Woman
• ১৯২৩ A Seventeenth-Century Demonological Neurosis (the Haizmann case)

Papers on sexuality

• ১৯০৬ My Views on the Part Played by Sexuality in the Aetiology of the Neuroses
• ১৯০৮ "Civilized" Sexual Morality and Modern Nervous Illness
• ১৯১০ A Special Type of Choice of Object made by Men
• ১৯১২ Types of Onset of Neurosis
• ১৯১২ The Most Prevalent Form of Degradation in Erotic Life
• ১৯১২ The Disposition to Obsessional Neurosis
• ১৯১৫ A Case of Paranoia Running Counter to the Psycho-Analytic Theory of the Disease
• ১৯১৯ A Child is Being Beaten: A Contribution to the Origin of Sexual Perversions
• ১৯২২ Medusa's Head
• ১৯২২ Some Neurotic Mechanisms in Jealousy, Paranoia and Homosexuality
• ১৯২৩ Infantile Genital Organisation
• ১৯২৪ The Dissolution of the Oedipus Complex
• ১৯২৫ Some Psychical Consequences of the Anatomical Distinction between the Sexes
• ১৯২৭ Fetishism
• ১৯৩১ Female Sexuality
• ১৯৩৩ Femininity
• ১৯২৮ The Splitting of the Ego in the Process of Defence

Autobiographical papers

• ১৮৯৯ An Autobiographical Note
• ১৯১৪ On the History of the Psychoanalytic Movement
• ১৯২৫ An Autobiographical Study (1935 Revised edition with Postscript).

The Standard Edition

চিগমাণ্ড ফ্ৰয়েডৰ সম্পূৰ্ণ মানসিক ৰচনাৰ মানক সংস্কৰণ খন হৈছে The Standard Edition । জেমছ ষ্ট্ৰেচিৰ সাধাৰণ সম্পাদনাত জাৰ্মান ভাষাৰ পৰা অনুবাদ কৰা, আন্না ফ্ৰয়েডৰ সহযোগত, এলিক্স ষ্ট্ৰেচি, এলান টাইছন আৰু এঞ্জেলা ৰিচাৰ্ডছৰ সহায়ত। ২৪ খণ্ড, লণ্ডন: হোগাৰ্থ প্ৰেছ এণ্ড দ্য ইনষ্টিটিউট অৱ চাইকো-এনালাইছিছ। ১৯৫৩-৭৪.

• Vol. I Pre-Psycho-Analytic Publications and Unpublished Drafts (১৮৮৬-৯৯).
• Vol. II Studies in Hysteria (১৮৯৩-৯৫). By Josef Breuer and S. Freud.
• Vol. III Early Psycho-Analytic Publications (১৮৯৩-৯৯)
• Vol. IV The Interpretation of Dreams (I) (১৯০০)
• Vol. V The Interpretation of Dreams (II) and On Dreams (১৯০০-০১)
• Vol. VI The Psychopathology of Everyday Life (১৯০১)
• Vol. VII A Case of Hysteria, Three Essays on Sexuality and Other Works (১৯০১-০৫)
• Vol. VIII Jokes and their Relation to the Unconscious (১৯০৫)
• Vol. IX Jensen's 'Gradiva,' and Other Works (১৯০৬-০৯)
• Vol. X The Cases of 'Little Hans' and the Rat Man' (১৯০৯)
• Vol. XI Five Lectures on Psycho-Analysis, Leonardo and Other Works (১৯১০)
• Vol. XII The Case of Schreber, Papers on Technique and Other Works (১৯১১-১২)
• Vol. XIII Totem and Taboo and Other Works (১৯১৩-১৪)
• Vol. XIV On the History of the Psycho-Analytic Movement, Papers on Meta-psychology and Other Works (১৯১৪-১৬)
• Vol. XV Introductory Lectures on Psycho-Analysis (Parts I and II) (১৯১৫-১৬)
• Vol. XVI Introductory Lectures on Psycho-Analysis (Part III) (১৯১৬-১৭)
• Vol. XVII An Infantile Neurosis and Other Works (১৯১৭-১৯)
• Vol. XVIII Beyond the Pleasure Principle, Group Psychology and Other Works (১৯২০-১৯২২)
• Vol. XIX The Ego and the Id and Other Works (১৯২৩-১৯২৫)
• Vol. XX An Autobiographical Study, Inhibitions, Symptoms and Anxiety, Lay Analysis and Other Works (১৯১৫-১৬)
• Vol. XXI The Future of an Illusion, Civilization and its Discontents and Other Works (১৯২৬-১৯৩১)
• Vol. XXII New Introductory Lectures on Psycho-Analysis and Other Works (১৯৩২-১৯৩৬)
• Vol. XXIII Moses and Monotheism, An Outline of Psycho-Analysis and Other Works (১৯৩৭-৩৯)
• Vol. XXIV Indexes and Bibliographies (Compiled by Angela Richards,১৯৭৪)

স্বীকৃৃতি

গ্যাথে বঁটা (১৯৩০)

মৃত্যু

ইতিমধ্যে জাৰ্মানীত নাজি শাসন আৰম্ভ হয় আৰু ইহুদী ফ্ৰয়েডৰ সকলোবোৰ ৰচনা জুইত পুৰি ভস্মীভূত কৰাৰ লগতে তেওঁৰ সকলোবোৰ সম্পত্তিও বাজেয়াপ্ত কৰা হয়। অকল ইয়াতেই ক্ষান্ত নাথাকি নাজি প্ৰশাসনে ফ্ৰয়েডৰ পৰা কুৰি হাজাৰ পাউণ্ডৰ জৰিমনা দাবী কৰে। ফ্ৰয়েডৰ প্ৰশংসক গ্ৰীচৰ যুৱৰাজ জৰ্জে ফ্ৰয়েডৰ হৈ নাজি শাসকক এই টকা দিয়ে।

১৯৩৮ চনৰ ৪ জুনত ফ্ৰয়েডে লণ্ডনত উপস্থিত হয়। ইয়াৰ পোন্ধৰ মাহৰ পিছত ১৯৩৯ চনৰ ২৩ ছেপ্তেম্বৰ তাৰিখে ৮৩ বছৰ বয়সত তেখেতৰ মৃত্যু হয়।

গ্ৰন্থপঞ্জী

আধুনিক বিশ্বৰ এশগৰাকী মহান ব্যক্তি: সম্পাদনা-কনকসেন ডেকা।