শ্বহীদ আব্দুৰ ৰহিম (জন্ম: অজ্ঞাত — মৃত্যু: ১৯৭১) বাংলাদেশৰ মুক্তিযুদ্ধৰ এজন মুক্তিযোদ্ধা আছিল। স্বাধীনতা যুদ্ধত তেওঁৰ বীৰত্বৰ বাবে বাংলাদেশৰ চৰকাৰে তেওঁক বীৰ বিক্ৰম উপাধি প্ৰদান কৰে। তেওঁৰ বীৰ বিক্ৰম উপাধিৰ প্ৰমাণপত্ৰ নম্বৰ ৭৭।[1]

আব্দুৰ ৰহিম
জন্ম অজ্ঞাত
খেওড়া, মেহাৰী ইউনিয়ন, কচবা, ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া
মৃত্যু ১৯৭১
ৰাষ্ট্ৰীয়তা বাংলাদেশী
বংশদ্ভূত বঙালী
নাগৰিকত্ব  পাকিস্তান (১৯৭১ চনৰ পূৰ্বে)
 বাংলাদেশ (১৯৭১ চনত)
জনা যায় বীৰ বিক্ৰম
ধৰ্ম মুছলিম

বাংলাদেশৰ ব্ৰাহ্মণবাড়িয়া জিলাৰ কচবা উপজিলাৰ মেহাৰী ইউনিয়নৰ খেওড়া গাঁৱত আব্দুৰ ৰহিমৰ জন্ম হৈছিল। [1] তেওঁৰ দেউতাকৰ নাম খোৰশ্বেদ মিঞা আৰু মাতৃৰ নাম ছুফিয়া খাতুন। তেওঁ অবিবাহিত আছিল। ছজন ভাতৃ আৰু তিনিভনীৰ ভিতৰত তেওঁ জ্যেষ্ঠ আছিল। [2]

কৰ্মজীৱন

সম্পাদনা কৰক

১৯৭১ চনত আব্দুৰ ৰহিমে পাকিস্তানী সেনাৰ ৮ম ইষ্ট বেংগল ৰেজিমেণ্টত কৰ্মৰত আছিল। মুক্তিযুদ্ধ আৰম্ভ হোৱাত তেওঁ তাত যোগদান কৰে। চট্টগ্ৰামৰ প্ৰতিৰোধ যুদ্ধত অংশ লোৱাৰ পিছত, তেওঁ দলৰ সৈতে ভাৰতলৈ যায়। প্ৰথমে তেওঁ ছেক্টৰ ১১ৰ অধীনত যুদ্ধ আৰম্ভ কৰিছিল। তাৰ পিছত জিয়াউৰ ৰহমানৰ নেতৃত্বত গঠন কৰা জেড ফ'ৰ্চৰ অধীনত যুঁজ দিছিল। অক্টোবৰৰ প্ৰথমাৰ্ধত জেড ফৰ্চে চিলেট অঞ্চললৈ যায়। কিন্তু তেওঁলোকৰ দলটো চিলমাৰীত আছিল। আব্দুৰ ৰহিমে ৰৌমাৰীত ঠাকুৰৰ চৰকে ধৰি আন কেইবাটাও স্থানত যুদ্ধ কৰিছিল।

মুক্তিযুদ্ধত ভূমিকা

সম্পাদনা কৰক

১৯৭১ চনৰ ১৭ অক্টোবৰৰ ৰাতিৰ শেষত কুড়িগ্ৰাম জিলাৰ অন্তৰ্গত চিলমাৰীত গুলীবৰ্ষণ আৰম্ভ হয়। মুক্তিবাহিনীৰ কেইবাটাও দলে একেলগে চিলমাৰীত পাকিস্তানৰ বিভিন্ন প্ৰতিৰক্ষা স্থানত আক্ৰমণ চলায়। আব্দুৰ ৰহিম এটা দলত আছিল। তেওঁ মুক্তিবাহিনীৰ নিয়মীয়া সদস্য আছিল।

চিলমাৰী অভিযানত ভয়-সংকট কোনো অংশতে কম নাছিল। চিলমাৰীৰ বিপৰীত ফালে নদীৰ পূবত ৰৌমাৰী অৱস্থিত। তাৰ পৰা, বিশাল ব্ৰহ্মপুত্ৰ নদী পাৰ হৈ চিলমাৰীত আক্ৰমণ কৰাটো এটা কঠিন কাম আছিল। সেই পৰিস্থিতিত, আব্দুৰ ৰহিমৰ দলে তাত আক্ৰমণ কৰিছিল। তেওঁৰ নেতা আছিল মুক্তিযোদ্ধা আব্দুল মান্নান (বীৰ বিক্ৰম)। আব্দুৰ ৰহিম তেওঁৰ দলৰ নেতাৰ লগত আছিল। ৱাপডাক বাদ দি চিলমাৰীত থকা পাকিস্তানৰ আটাইকেইটা প্ৰতিৰক্ষা ঘাটি কেইঘণ্টামানৰ ভিতৰতে মুক্তিযোদ্ধাসকলে দখল কৰে। কিন্তু ৱাপদাৰ প্ৰতিৰক্ষা স্থানৰ পৰা পাকিস্তানীক উচ্ছেদ কৰাটো সম্ভৱ নহ’ল। ৱাপডা ঘাটিত কেইবাটাও কংক্ৰিটৰ বাংকাৰ আছিল। বেছিভাগ বাংকাৰত মেচিনগান আছিল। ইয়াৰে এটা মেচিনগান অতি সুবিধাজনক অৱস্থাত আছিল। তাৰ পৰা পাকিস্তানীসকলে অবিৰতভাৱে গুলীচালনা কৰি আছিল। এটা পৰ্যায়ত আব্দুৰ ৰহিমে নিজৰ জীৱনকো তুচ্ছ কৰি বাংকাৰটো ধ্বংস কৰিবলৈ আগবাঢ়ি আহিল। বাংকাৰত গ্ৰেনেড নিক্ষেপ কৰি থকা অৱস্থাত তেওঁ গুলীবিদ্ধ হয়। গুলীৰ আঘাতত থিতাতে তেওঁৰ মৃত্যু হয়।

মুক্তিযোদ্ধাসকলে তিনিফালৰ পৰা পাকিস্তানীসকলক ঘেৰাও কৰিছিল। যুদ্ধ কেইবাদিনো চলিছিল। পিছত, পাকিস্তানী সৈন্যসকল তাৰ পৰা পলাই যায়। মুক্তিযোদ্ধাসকলে শ্বহীদ আব্দুৰ ৰহিমক চিলমাৰীত সমাধিস্থ কৰিছিল। স্বাধীনতাৰ পিছত, তেওঁৰ মৃতদেহ তাৰ পৰা উঠাই পুনৰ কচবাৰ কুটি-চৌমুহনী অঞ্চলত সমাধিস্থ কৰা হয়।[3]

বঁটা আৰু সন্মান

সম্পাদনা কৰক

তথ্য সংগ্ৰহ

সম্পাদনা কৰক
  1. 1.0 1.1 ডেস্ক, প্ৰথম আলো. "আবদুৰ ৰহিম, বীৰ বিক্ৰম". চিৰন্তন ১৯৭১ | প্ৰথম আলো. https://1971.prothomalo.com/freedom-fighters-info/gallantry-awardees/আবদুৰ-ৰহিম-বীৰ-বিক্ৰম। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-10-08. [সংযোগবিহীন উৎস]
  2. একাত্তৰেৰ বীৰযোদ্ধাদেৰ অবিস্মৰণীয় জীবনগাঁথা, খেতাবপ্ৰাপ্ত মুক্তিযোদ্ধা সম্মাননা স্মাৰকগ্ৰহণ্থ. জনতা ব্যাংক লিমিটেড. জুন ২০১২. পৃষ্ঠা. ৪৭৭. ISBN 9789843351449. 
  3. একাত্তৰেৰ বীৰযোদ্ধা, খেতাব পাওয়া মুক্তিযোদ্ধাদেৰ বীৰত্বগাথা (প্ৰথম খণ্ড). প্ৰথমা প্ৰকাশন. এপ্ৰিল ২০১২. পৃষ্ঠা. ৩১৭. ISBN 9789843338884.