মুহাম্মাদৰ প্ৰথম প্ৰকাশ

মুহাম্মাদৰ প্ৰথম প্ৰকাশ আছিল ইছলামিক পৰম্পৰাত ৬১০ খ্ৰীষ্টাব্দত সংঘটিত হোৱা বুলি বৰ্ণনা কৰা এটা পৰিঘটনা, য’ত ইছলামিক নবী মুহাম্মাদক ফৰিষ্টা জিব্ৰিল (জিব্ৰাইল)য়ে তেওঁৰ ওচৰলৈ গৈছিল, যিয়ে তেওঁক পিছলৈ কোৰআনলৈ পৰিণত হোৱাৰ আৰম্ভণিৰ বিষয়ে অৱগত কৰিছিল। মক্কাৰ সমীপৰ জাবাল আন-নৌৰ পৰ্বতত অৱস্থিত হিৰা নামৰ গুহাত এই অনুষ্ঠান অনুষ্ঠিত হয়।[1]

প্ৰকাশৰ তাৰিখ

সম্পাদনা কৰক

প্ৰকাশৰ সঠিক তাৰিখ আৰু সময়ৰ কথা ক’তো উল্লেখ কৰা হোৱা নাই। ফলত সঠিক তাৰিখৰ ওপৰত বিতৰ্কৰ সৃষ্টি হয়।

প্ৰথম প্ৰকাশৰ সময়ত কেলেণ্ডাৰৰ অৱস্থা

সম্পাদনা কৰক

কেলেণ্ডাৰৰ মাহবোৰ ঋতুৰ মাজেৰে ঘূৰি থকাটো বন্ধ কৰিবলৈ ইণ্টাৰকেলেচন ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। ইয়াৰ বাবে মাজে মাজে অতিৰিক্ত এমাহ (তীৰ্থযাত্ৰাত ঘোষণা কৰা) সুমুৱাই দিয়া হৈছিল, আদৰ্শগতভাৱে ঊনৈশ বছৰত সাতবাৰ। ৪১২ খ্ৰীষ্টাব্দত আন্তঃসংযোগ প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল বুলি কোৱা হৈছিল আৰু ই ইহুদীসকলৰ পৰা ধাৰলৈ লোৱা হৈছিল। এই প্ৰথা নিয়ন্ত্ৰণ কৰা ইহুদী বিষয়াজনক Nasīʾ বুলি জনা গৈছিল।[2]

যেতিয়া আৰবসকলে এই পদ্ধতি গ্ৰহণ কৰিছিল তেতিয়া তেওঁলোকে এই শব্দটো nasīʾ ব্যৱহাৰ কৰিছিল সমগ্ৰ ব্যৱস্থাটোক বুজাবলৈ। ইহুদীসকলে ইয়াক চলোৱাৰ দৰেই ইয়াক পৰিচালনা কৰা হৈছিল – বছৰৰ আৰম্ভণি (মুহৰৰাম) বসন্তৰ বতৰৰ লগত জড়িত আছিল।[3]

প্ৰথম প্ৰকাশৰ তাৰিখ চিনাক্ত কৰা

সম্পাদনা কৰক

মুবাৰকপুৰীৰ মতে এই ঘটনাৰ সঠিক তাৰিখ আছিল সূৰ্য্য উদয়ৰ ঠিক আগৰ ৰমজান মাহৰ ২১ তাৰিখ সোমবাৰ অৰ্থাৎ ৬১০ খ্ৰীষ্টাব্দৰ ১০ আগষ্ট – যেতিয়া মুহাম্মাদৰ বয়স আছিল ৪০ চন্দ্ৰ বছৰ, ৬ মাহ আৰু ১২ দিন, অৰ্থাৎ ৩৯ সৌৰবছৰ, ৩ মাহ আৰু ২২ দিন।[4]

আন কিছুমানে নিৰ্দিষ্ট (অৰ্থাৎ অ-অন্তৰ্ভুক্ত) কেলেণ্ডাৰখন পিছলৈ প্ৰক্ষেপ কৰি দিনটো স্থাপন কৰে, দেওবাৰৰ পৰা সোমবাৰলৈকে, ১৩ৰ পৰা ১৪ ডিচেম্বৰ ৬১০লৈ নিশাৰ তাৰিখ প্ৰদান কৰে।

মুহাম্মাদৰ জীৱনী অনুসৰি মক্কাৰ ওচৰৰ পাহাৰীয়া গুহাত (হিৰাৰ গুহা) ৰিট্ৰিটত থকাৰ সময়ত, য’ত মুহাম্মাদে গৈ নিজৰ সম্প্ৰদায়ৰ কুকৰ্মৰ ওপৰত চিন্তা কৰিছিল। জিব্ৰাইলে তেওঁৰ সন্মুখত উপস্থিত হৈ তেওঁক "পঢ়ক!" তেওঁ উত্তৰ দিলে, "কিন্তু মই পঢ়িব নোৱাৰো! ।" তাৰ পাছত জিব্ৰাইল ফৰিষ্টাই তেওঁক টানকৈ সাৱটি ধৰিলে আৰু তাৰ পিছত তেওঁক কোৰআন৯৬ নং অধ্যায়ৰ প্ৰথম শাৰীবোৰ অৱতীৰ্ণ কৰিলে, "পঢ়ক: আল্লাহৰ নামত যিজনে সৃষ্টি কৰিলে, (১) মানুহক এটা থোকৰ পৰা সৃষ্টি কৰিলে। (২) পঢ়ক: আৰু।" আল্লাহ পৰম উদাৰ, (৩) যিয়ে কলমৰ দ্বাৰা শিকাইছিল, (৪) মানুহক সেই কথা শিকাইছিল যিটো তেওঁ নাজানিছিল। (৫)" (বুখাৰী ৪৯৫৩)।

প্ৰকাশৰ আগতে

সম্পাদনা কৰক

মুহাম্মাদৰ জন্ম আৰু ডাঙৰ-দীঘল হৈছিল মক্কাত। প্ৰায় ৪০ বছৰ বয়সত তেওঁ বহু ঘণ্টা অকলে প্ৰাৰ্থনা আৰু সৃষ্টিৰ দিশবোৰৰ ওপৰত জল্পনা-কল্পনা কৰি কটায়।[5][পৃষ্ঠা নং প্ৰয়োজন] তেওঁ চিন্তিত আছিল ঐশ্বৰিক পথ প্ৰদৰ্শন (জাহিলিয়াহ), সামাজিক অশান্তি, অন্যায়, ব্যাপক বৈষম্য (বিশেষকৈ নাৰীৰ বিৰুদ্ধে)ৰ অজ্ঞানতা।[উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন], প্ৰাক-ইছলামিক আৰবত প্ৰচলিত জনজাতিৰ মাজত যুদ্ধ আৰু জনজাতীয় কৰ্তৃপক্ষৰ অপব্যৱহাৰ।[6] সহযোগী মানুহৰ নৈতিক অৱক্ষয়, আৰু তেওঁৰ নিজৰ প্ৰকৃত ধৰ্মৰ সন্ধানে ইয়াক আৰু অধিক ইন্ধন যোগাইছিল, যাৰ ফলত এতিয়া তেওঁ সময়ে সময়ে মক্কাৰ পৰা তিনি মাইল উত্তৰত অৱস্থিত হিৰা পৰ্বত নামৰ গুহা এটালৈ চিন্তা আৰু চিন্তাৰ বাবে আঁতৰি যাবলৈ ধৰিলে।[7] ইছলামিক পৰম্পৰা অনুসৰি এই সময়ছোৱাত মুহাম্মাদে আধ্যাত্মিক তাৎপৰ্য্যৰে ভৰা সপোন দেখিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল যিবোৰ প্ৰকৃত আমদানি অনুসৰি পূৰণ হৈছিল; আৰু এইটোৱেই আছিল তেওঁৰ ঐশ্বৰিক প্ৰকাশৰ আৰম্ভণি।[5][পৃষ্ঠা নং প্ৰয়োজন]

প্ৰথম প্ৰকাশ

সম্পাদনা কৰক
 
হীৰা গুহাৰ প্ৰৱেশদ্বাৰ

মুছলমান পৰম্পৰা অনুসৰি এনে এটা অনুষ্ঠানত তেওঁ চিন্তা কৰি থকাৰ সময়তে ৬১০ খ্ৰীষ্টাব্দত জিব্ৰাইল ফৰিষ্টা তেওঁৰ সন্মুখত উপস্থিত হৈ ক'লে, "পঢ়ক", তাৰ পিছত তেওঁ উত্তৰ দিলে, "মই পঢ়িব নোৱাৰো।" তেতিয়া স্বৰ্গদূতে তেওঁক ধৰি জোৰেৰে আলিংগন কৰিলে। এইটো আৰু দুবাৰ ঘটিল তাৰ পিছত ফৰিষ্টাই মুহাম্মাদক তলত দিয়া আয়াতবোৰ পাঠ কৰিবলৈ আদেশ দিলে:[8][9][10][11][12][13][14]

"পঢ়া! সৃষ্টি কৰা তোমাৰ প্ৰভুৰ নামত
এটা আঁকোৱালি লোৱা পদাৰ্থৰ পৰা মানুহ।
পঢ়ক: তোমাৰ প্ৰভু অতি উদাৰ,–
কলমেৰে যি শিকাইছিল–
মানুহক সেই কথা শিকাইছিল যিটো তেওঁ নাজানিছিল।"[কোৰআন ৯৬:১–৫][উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন]

প্ৰকাশৰ পিছত

সম্পাদনা কৰক

এই নতুন অভিজ্ঞতাত বিমোৰত পৰি মুহাম্মাদে ঘৰলৈ ৰাওনা হ’ল য’ত তেওঁক সান্ত্বনা দিলে তেওঁৰ পত্নী খাদিজাই, যিয়ে তেওঁক তেওঁৰ নেষ্ট’ৰিয়ান খ্ৰীষ্টান খুলশালীয়েক ৱাৰাকা ইবনে নাউফালৰ ওচৰলৈও লৈ গ’ল। ইছলামিক পৰম্পৰা অনুসৰি ৱাৰাকাহে বৰ্ণনা শুনি মুহাম্মাদৰ নবীত্বৰ সাক্ষ্য দিছিল,[5][পৃষ্ঠা নং প্ৰয়োজন][15] আৰু মুহাম্মাদক পতিয়ন নিয়াইছিল যে ওহী আল্লাহৰ পৰা আহিছে।[16] ৱাৰাকাহে ক'লে: "হে মোৰ ভতিজা! কি দেখিলা?" যেতিয়া মুহাম্মাদে তেওঁৰ লগত কি হৈছে সেই কথা ক’লে, ৱাৰাকাহে উত্তৰ দিলে, "এয়া হৈছে আল্লাহে মুছাৰ ওচৰলৈ পঠোৱা নামুছ (অৰ্থাৎ জিব্ৰিয়েল)। মই যদি সৰু হ'লোহেঁতেন। মই যদি সেই সময়লৈকে জীয়াই থাকিব পাৰিলোহেঁতেন যেতিয়া তোমাৰ লোকসকলে তোমাক বাহিৰ কৰি দিব।" মুহাম্মাদে সুধিলে: "তেওঁলোকে মোক খেদি পঠিয়াবনে?" ৱাৰাকাহে সঁহাৰি জনাই ক'লে: "আপুনি অনাৰ দৰে কিবা এটা লৈ অহা যিকোনো ব্যক্তিক শত্ৰুতাৰে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল; আৰু যদি মই সেইদিনালৈকে জীয়াই থাকিব লাগে, তেন্তে মই আপোনাক দৃঢ়ভাৱে সমৰ্থন কৰিম।" কিছুদিন পিছত ৱাৰাকাহৰ মৃত্যু হয়।[17]

প্ৰাৰম্ভিক প্ৰকাশৰ পিছত থমকি ৰ'ল আৰু জিব্ৰাইলৰ সৈতে দ্বিতীয়বাৰৰ বাবে মুখামুখি হ'ল যেতিয়া মুহাম্মাদে আকাশৰ পৰা এটা মাত শুনিলে আৰু একেজন ফৰিষ্টাকে "আকাশ আৰু পৃথিৱীৰ মাজত বহি থকা" দেখিলে আৰু ৭৪ অধ্যায়ৰ প্ৰথম আয়াতৰ সৈতে প্ৰকাশ পুনৰ আৰম্ভ হ'ল।

আল-তাবাৰী আৰু ইবনে হিছামে ৰিপৰ্ট কৰিছে যে মুহাম্মাদে এই প্ৰকাশত আচৰিত হোৱাৰ পিছত হিৰাৰ গুহা এৰি যায়, কিন্তু পিছলৈ, গুহালৈ উভতি আহি নিজৰ নিসংগতা অব্যাহত ৰাখিলে, যদিও পৰৱৰ্তী সময়ত তেওঁ মক্কালৈ উভতি যায়। তাবাৰী আৰু ইবনে ইছহাকে লিখিছে যে মুহাম্মাদে জুবাইৰক কৈছিল:[17]

"যেতিয়া মই পাহাৰৰ মাজভাগত আছিলো, তেতিয়া স্বৰ্গৰ পৰা এটা মাত শুনিলোঁ যে "হে মুহাম্মাদ! তুমি আল্লাহৰাছুল আৰু মই জিব্ৰাইল।" মই স্বৰ্গৰ ফালে মূৰ তুলি চালোঁ কোনে কথা পাতিছে, আৰু দিগন্তত ভৰিৰে ভৰি থকা মানুহৰ ৰূপত জিব্ৰাইলে ক'লোঁ, "হে মুহাম্মাদ! তুমি আল্লাহৰ ৰাছুল আৰু মই জিব্ৰাইল।"

মুহাম্মাদৰ প্ৰথম আৰু দ্বিতীয় প্ৰকাশৰ অভিজ্ঞতাৰ মাজৰ সময়ৰ বিষয়ে জীৱনীকাৰসকলৰ মতানৈক্য আছে। ইবনে ইছহাকে লিখিছে যে মুহাম্মাদে প্ৰথম ওহী পোৱাৰ পৰা ৰাজহুৱাভাৱে প্ৰচাৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ নকৰালৈকে তিনি বছৰ পাৰ হৈ গ’ল। বুখাৰীয়ে ৭৪ নং অধ্যায়ক দ্বিতীয় প্ৰকাশ হিচাপে লয় যদিও ৬৮ নং অধ্যায়ক দ্বিতীয় প্ৰকাশ বুলি দৃঢ় দাবী কৰা হৈছে।[18]

তথ্যসূত্ৰ

সম্পাদনা কৰক
  1. Weir, T.H.; Watt, W. Montgomery (2012-04-24). "Ḥirāʾ". In Bearman, P.; Bianquis, Th.; Bosworth, C.E.; van Donzel, E.; Heinrichs, W.P. Encyclopaedia of Islam (2nd ed.). Brill Online. Archived from the original on 2013-10-17. Retrieved 7 October 2013.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  2. Bab. Talmud, Sanhedrin, p. 11a: "the intercalation of the year may only be done with the approval of the nasī."
  3. Peters, F E (1994). Muhammad and the origins of Islam. প্ৰকাশক New York. পৃষ্ঠা. 252. ISBN 0-7914-1875-8. https://books.google.com/books?id=0OrCo4VyvGkC&pg=PA252। আহৰণ কৰা হৈছে: 2020-09-12. "The Hajj fell on March 10, in the intercalated year 632 A.D., the vernal equinox in the Julian calendar then in use, and if the traditionalists were correct, in that year it coincided with the Passover and Easter tides. With intercalation, which annually tied the Hajj to the spring season, that must not have been a rare occurrence, but Muhammad's abolition of the practice ensured that that coincidence would not soon happen again: henceforward the Hajj would occur according to the lunar cycle and thus annually retrogress, along with all other Muslim festivals, eleven days against the solar calendar."  Having ordered intercalations in 630 and 631 (proved by reports of the interval between the birth and death of Ibrahim and a solar eclipse on the morning of his death) the Nasīʾ did not order another one in 632. At that time the vernal equinox was occurring about 19 March.
  4. Mubārakpūrī, Ṣafī R. (1998). When the Moon Split (A Biography of the Prophet Muhammad). প্ৰকাশক Riyadh: Darussalam. পৃষ্ঠা. 32. https://archive.org/details/when-the-moon-split-a-biography-of-proph. 
  5. 5.0 5.1 5.2 Shibli Nomani. Sirat-un-Nabi. Vol 1 Lahore
  6. Husayn Haykal, Muhammad (2008). The Life of Muhammad. প্ৰকাশক Selangor: Islamic Book Trust. পৃষ্ঠা. 79–80. ISBN 978-983-9154-17-7. https://books.google.com/books?id=fOyO-TSo5nEC&pg=PA79. 
  7. Bogle, Emory C. (1998). Islam: Origin and Belief. Texas University Press. পৃষ্ঠা. 6. ISBN 0-292-70862-9. https://archive.org/details/islam00emor/page/6. 
  8. Muhammad Mustafa Al-A'zami (2003), The History of The Qur'anic Text: From Revelation to Compilation: A Comparative Study with the Old and New Testaments, pp. 25, 47–8. UK Islamic Academy. আই.এচ.বি.এন. 978-1872531656.
  9. Brown (2003), pp. 72–3.
  10. Sell (1913), p. 29.
  11. "Bukhari volume 1, book 1, number 3". http://www.sahih-bukhari.com/Pages/Bukhari_1_01.php। আহৰণ কৰা হৈছে: 2013-08-25. 
  12. Sahih al-Bukhari 3392; In-book reference: Book 60, Hadith 66l USC-MSA web (English) reference: Vol. 4, Book 55, Hadith 605.
  13. Sahih Muslim 160 a; In-book reference: Book 1, Hadith 310; USC-MSA web (English) reference: Book 1, Hadith 301.
  14. Ibn Ishaq, Sirat Rasul Allah, p. 106.
  15. Sell (1913), p. 30.
  16. Juan E. Campo (2009). "Muhammad". Encyclopedia of Islam. New York. p. 492. ISBN 978-0-8160-5454-1. Archived from the original on 2023-04-14. Retrieved 2020-12-01.  Unknown parameter |url-status= ignored (help)
  17. 17.0 17.1 *Translated by Alfred Guillaume (1967). The life of Muhammad (sira of ibn ishaq). Oxford University Press. ISBN 0196360331. 
  18. Bennett, Clinton (1998). In Search of Muhammad. Cassell. পৃষ্ঠা. 41. ISBN 0826435769. https://archive.org/details/insearchofmuhamm00benn.