টোকাৰী
টোকাৰী আঙুলিৰ মূৰেৰে আঘাত কৰি বজোৱা এবিধ গুণা লগোৱা অসমৰ থলুৱা বাদ্যযন্ত্ৰ[1]। অসমৰ বিভিন্ন অঞ্চলত প্ৰচলিত তাঁৰজাতীয় বাদ্যযন্ত্ৰ সমূহৰ ভিতৰত টোকাৰীৰ ব্যৱহাৰ আৰু জনপ্ৰিয়তাই অধিক বুলি শুনা যায়। ই অসমৰ প্ৰাচীন লোকবাদ্য৷ আম বা চাম কাঠৰ খোলা এটাত সাধাৰণতে গুঁইৰ ছালেৰে ছোৱাই এই বাদ্য তৈয়াৰ কৰা হয়৷[2] নামনি অসমত প্ৰচলিত আন এক এনেধৰণৰ লোকবাদ্য দোতাৰাৰ সৈতে ইয়াৰ বহুখিনি মিল দেখা পোৱা যায়[3]। টোকাৰীৰ আকাৰ দোতোৰাতকৈ কিছু ডাঙৰ আৰু বহল হয়। চীনৰ এক বাদ্যযন্ত্ৰ ৰুৱান (ইংৰাজী: Ruan)ৰ সৈতেও ইয়াৰ বহুখিনি সাদৃশ্য আছে[3]। অনুমান কৰা হয় যে টোকাৰী নামৰ উত্পত্তি "টোকৰ" শব্দৰ পৰা হৈছে, অৰ্থাত্ টোকৰ দিয়াৰ ফলত শব্দ সৃষ্টি হোৱা বাবেই এই বাদ্যৰ নাম টোকাৰী ৰখা হয়[3]।
| শ্ৰেণী | তত বাদ্য |
|---|---|
| আনুষঙ্গিক বাদ্য | |
| দোতাৰা, চেতাৰ, গীটাৰ | |
ব্যৱহাৰ
সম্পাদনা কৰকঅসমৰ লোকসংগীতৰ এক প্ৰকাৰ টোকাৰী গীতৰ লগতেই টোকাৰী বাদ্য সাধাৰণতে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ইয়াৰ বাহিৰেও দেহ বিচাৰ গীত, বৈৰাগী গীত, ফুল কোৱঁৰ আৰু মণি কোঁৱৰ গীত, মনিৰাম দেৱানৰ গীত, ধৰ্মমূলক গীত, জিকিৰ আৰু জাৰী ইত্যাদিত টোকাৰী ব্যৱহাৰ কৰা দেখা যায়[4]।
গঠন
সম্পাদনা কৰকএই বাদ্যটি আম, চাম বা তেনে জাতীয় কাঠৰ ৬০ ছে:মি:ৰ পৰা ৯০ ছে:মি: মান দীঘল টুকুৰা এটাৰ এপিনে খোলনি দি আৰু আনপিনে হাতৰ তলুৱাত ৰাখি বজাব পৰাকৈ মিহি আৰু ক্ৰমানয়ে লাহী কৰি নি তৈয়াৰ কৰা হয়[1]। খোলনি দি অৰ্ধবৃত্তাকাৰ ৰূপ দিয়া মূৰৰ অংশটো সাধাৰণতে গুঁইৰ ছলেৰে চোওৱা হয় আৰু আনপিনৰ মূৰটোৰ আগলৈ কেইঞ্চিমান কাঠ ৰাখি খোলা কৰা হয়। সৌন্ধৈৰ্য্য বৃদ্ধিৰ কাৰণে খোলটোৰ পৰা আগবাঢ়ি থকা কাঠৰ অংশটিত পক্ষী আদিৰ সাঁচ কাটি দিয়া হয়। সাধাৰণতে আয়তাকৃতিৰ খোলটোৰ আকাৰ অলপ ডাঙৰ, বাঁহ বা কাঠেৰে সজা চাৰিডাল শলা বা শলখা ভৰাব পৰা ব্যৱস্থা থকা। ছালেৰে চোৱাই থোৱা অৰ্ধবৃত্তাকাৰ খোলাটোৰ শেষ অংশৰ মাজ ভাগৰ পৰা চাৰিডাল মুগা সূতাৰ গুণাজৰী খোলাটোৰ চাউনি আৰু কাঠডোখৰৰ ওপৰেৰে নি খোলটোত সুমুৱাই ৰখা শলা চাৰিডালত বান্ধি ৰখা হয়। আজিকালি মুগা সূতাৰ উপৰি আন সূতা বা ধাতু আদিৰে তৈয়াৰী তাঁৰো তন্ত্ৰী হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এই সূতা বা তাঁৰ চাৰিডালক ইংগলা, পিংগলা,চিত্ৰা আৰু সুষুম্না নামেৰে জনা যায়[4][3]। টোকাৰীৰ ছাউনিখন আৰু কাঠডোখৰত লিপিট খাই ধৰি নথকা কৰিবৰ বাবে এই তাঁৰকেইডালক এটা কাঠৰ দুঠেঙীয়া ঘোঁৰাৰে দাঙি ৰখা হয়। শলাকেইডাল পকাই সূতা বা তাঁৰকেইডাল টান-ঢিলা কৰি আৱশ্যকমতে টোকাৰীৰ সুৰ বন্ধা হয়। পহু, ছাগলী আদি জন্তুৰ শিং অথবা খুব মিহিকৈ চাঁচি কলডিল এটাৰ গঢ়ৰ কৰি লোৱা বাঁহ বা কাঠৰ টুকুৰা এটাৰ সহায়ত এখন হাতেৰে তাঁৰকেইডালত টোকৰ দি আৰু একে সময়তে আনটো হাতৰ আঙুলিৰে কাঠচটাৰ ওপৰেৰে বৈ যোৱা সূতা কেইডালত বুলনি দি ধ্বনিৰ সৃষ্টি কৰা হয়[1]।
লগতে চাওক
সম্পাদনা কৰক- টোকাৰী গীত বা টোকাৰী নাম
তথ্য সংগ্ৰহ
সম্পাদনা কৰক- ↑ 1.0 1.1 1.2 সাদিন, লোকবাদ্য তুমি নাথাকিলে বসন্তক আদৰিম কিদৰে, তাৰিখ: ৬ এপ্ৰিল, ২০১২, আহৰণ: ১০ এপ্ৰিল, ২০১২, পৃষ্ঠা: ৯
- ↑ ধৰ্মেশ্বৰ বৰুৱা (২০০৫). [অসমৰ বাদ্যযন্ত্ৰ টোকাৰী]. বীণা মন্দিৰ. পৃষ্ঠা. ৪৪. অসমৰ বাদ্যযন্ত্ৰ.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 Dilip Ranjan Barthakur (2003). The Music And Musical Instruments Of North Eastern India. Mittal Publications. পৃষ্ঠা. 131–. ISBN 978-81-7099-881-5. http://books.google.co.in/books?id=oP4vH-4oSEcC&lpg=PA131&ots=PMUr_T5yqd&dq=tokari%20instrument&pg=PA131#v=onepage&q=tokari%20instrument&f=false.
- ↑ 4.0 4.1 "Tokari". Anvesha.co.in. Archived from the original on 2017-10-12. https://web.archive.org/web/20171012042045/http://www.anvesha.co.in/tokari_en.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-02-21.
বাহ্যিক সংযোগ
সম্পাদনা কৰক| ৱিকিমিডিয়া কমন্সত টোকাৰী সম্পৰ্কীয় মিডিয়া ফাইল আছে। |
- সংজ্ঞা আৰু চমু বিৱৰণ Archived 2017-03-31 at the Wayback Machine, শব্দ ডট অৰ্গত চাওক।
- Sankardeva Tokari Geet Archived 2013-07-03 at the Wayback Machine, at folkways.si.edu.