তোষপ্ৰভা কলিতা
| এই প্ৰবন্ধটোত কোনো কোনো স্থানত তথ্যসূত্ৰ বা প্ৰসংগৰ উল্লেখ প্ৰয়োজন। অনুগ্ৰহ কৰি বিশ্বাসযোগ্য উৎস দেখুৱাই এই প্ৰবন্ধটো উন্নত কৰাত সহায় কৰক। বিশ্বাসযোগ্য তথ্য উৎসৰ উল্লেখ নথকা প্ৰবন্ধৰ বিশ্বাসযোগ্যতা কমে আৰু অনেক ক্ষেত্ৰত ই ইয়াক বিশ্বাস কৰি লোৱা পঢ়ুৱৈৰ ক্ষতি সাধনো কৰিব পাৰে। সেয়ে তথ্য-উৎসৰ উল্লেখ নথকা প্ৰবন্ধক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা হ'ব পাৰে। আনহাতে পঢ়ুৱৈসকলেও প্ৰবন্ধটোত য’ত প্ৰয়োজন যেন দেখে সেই বাক্যৰ পাছত {{উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন}} বুলি লিখি ৰাখিও ৱিকিপিডিয়াত উৎসৰ উল্লেখৰ ক্ষেত্ৰত ৰাইজক সজাগ কৰিব পাৰে। |
তোষপ্ৰভা কলিতা (ইংৰাজী: Toshaprobha Kalita)সাহিত্য অকাডেমি বঁটা বিজয়ী এগৰাকী অসমীয়া সাহিত্যিক আৰু সাহিত্যিক পেঞ্চন প্ৰাপ্ত প্ৰগতিশীল লেখিকা। তেওঁ শিশু-সাহিত্যিক আৰু অনুবাদক হিচাপে বিশেষ পৰিচিতি লাভ কৰিছিল। কবি, ঔপন্যাসিক আৰু ভ্ৰমণ কাহিনী লেখক হিচাপেও তোষপ্ৰভা কলিতাক জনা যায়। তেওঁৰ মুঠ প্ৰকাশিত কিতাপৰ সংখ্যা ২৯খন।[1] চাকৰিসূত্ৰে তেওঁ গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পাঠ্যপুথি প্ৰস্তুতি সমন্বয় সমিতিৰ সাহিত্য সহায়ক আছিল।[1] ২০২১ চনৰ ১ অক্টোবৰ তাৰিখে গুৱাহাটীৰ দক্ষিণ শৰণীয়াৰ নিজা বাসভৱনত কলিতাৰ মৃত্যু হয়। মৃত্যুৰ পূৰ্বে কলিতাই তেওঁৰ সাহিত্যিক পেঞ্চনৰ সঞ্চিত ধনৰাশিৰ সিংহভাগ প্ৰগতিশীল সংস্থা ‘ইলোৰা বিজ্ঞান মঞ্চ’লৈ দান কৰাৰ উপৰিও মৰোণোত্তৰ ভাৱে তেখেতৰ নেত্ৰদান আৰু দেহদান কৰে।[2]
| তোষপ্ৰভা কলিতা | |
|---|---|
 | |
| জন্ম | ২১ ফেব্ৰুৱাৰী, ১৯৩৮ পুৰণিগুদাম, নগাঁও, অসম, ভাৰত |
| মৃত্যু | ১ অক্টোবৰ, ২০২১ |
| ৰাষ্ট্ৰীয়তা | ভাৰতীয় |
| নাগৰিকত্ব | ভাৰতীয় |
| শিক্ষা | স্নাতক |
| শিক্ষানুষ্ঠান | নগাওঁ মহাবিদ্যালয় সন্দিকৈ ছোৱালী কলেজ গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয় |
| পেচা | শিশু সাহিত্যিক, অনুবাদক |
| দাম্পত্যসঙ্গী | প্ৰসন্নচন্দ্ৰ কলিতা |
| পিতৃ-মাতৃ | কমলাকান্ত বৈৰাগী (পিতৃ) সূৰ্য প্ৰভা বৈৰাগী (মাতৃ) |
| সন্তান | ঋতুৰাজ কলিতা (পুত্ৰ) পৰজ কলিতা(পুত্ৰ) পল্লৱী কলিতা(জী) পূৰৱী কলিতা (জী) |
| বঁটা, সন্মান, পুৰস্কাৰ আদি | সাহিত্য অকাডেমিৰ শিশু সাহিত্য বঁটা |
শিক্ষা আৰু ব্যক্তিগত জীৱন
সম্পাদনা কৰকতোষপ্ৰভা কলিতাৰ জন্ম হয় ১৯৩৮ চনত নগাঁও জিলাৰ পুৰণিগুদামত।[1] তেওঁৰ পিতৃৰ নাম কমলাকান্ত বৈৰাগী আৰু মাতৃৰ নাম সূৰ্য্যপ্ৰভা বৈৰাগী। শিক্ষা পুৰণিগুদাম ছোৱালী হাইস্কুলাৰপৰা উৰ্ত্তীণ হৈ কলিতাই নগাঁও মহাবিদ্যালয় আৰু গুৱাহাটীৰ সন্দিকৈ ছোৱালী মহাবিদ্যালয়ত অধ্যয়ন কৰিছিল। ১৯৫৮ চনত বি. এ. পাছ কৰি পুৰণিগুদাম ছোৱালী হাইস্কুলত তিনি বছৰ শিক্ষকতা কৰে। পাছত গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ত বুৰঞ্জী বিষয়ত এম. এ. পঢ়িছিল। অধ্যয়নৰত অৱস্থাতে ১৯৬২ চনত জাগীৰোডৰ ‘স্পান ছিল্ক মিল’ৰ চাকৰিয়াল প্ৰসন্ন চন্দ্ৰ কলিতাৰ লগত বিয়া হৈ শিক্ষা জীৱন তিমানতে সামৰে। সাংসাৰিক জীৱনত তেওঁ দুগৰাকী কন্যা আৰু দুটি পুত্ৰ সন্তানৰ মাতৃ। ১৯৭৩ চনত তেওঁ গুৱাহাটী বিশ্ববিদ্যালয়ৰ পাঠ্যপুথি প্ৰস্তুতি সমন্বয় সমিতিত সাহিত্য সহায়কৰ চাকৰিত সোমায়, যদিও বিদেশী বিতাড়ণ আন্দোলনৰ হিংসাশ্ৰয়ী দিশটোৰ বিৰোধিতা কৰাৰ ফলত ১৯৮০ চনৰপৰা কেইবাবছৰৰ চাকৰি জীৱনত নানান নিৰ্যাতন ভোগ কৰিবলগীয়া হৈ ১৯৮৩ চনত চাকৰিৰপৰা ইস্তফা দিয়ে।[1]
সাহিত্যচৰ্চা
সম্পাদনা কৰকতেওঁ এগৰাকী সমাজ-সচেতন আৰু মানৱতাবাদী লেখিকা —প্ৰধানকৈ কবি, শিশু-সাহিত্যিক আৰু অনুবাদক। কবিতা সঙ্কলন, শিশু সাহিত্য, অনুবাদ গ্ৰন্থ আৰু ভ্ৰমণ-কাহিনীকে ধৰি কলিতাৰ মুঠ প্ৰকাশিত কিতাপৰ সংখ্যা ২৯খন। তদুপৰি আকাশবাণীৰ গুৱাহাটী কেন্দ্ৰৰ শিশু আৰু বিদ্যাৰ্থী অনুষ্ঠানৰ বাবে তেওঁ কেইবাখনো নাটিকা ৰচনা কৰিছে। পুৰণিগুদাম ছোৱালী হাইস্কুলত নৱম আৰু দশম মানত পঢ়ি থকাৰ কালতে লগ-সমনীয়াৰ সৈতে “উষা” নামেৰে হাতে লিখা আলোচনী উলিয়াইছিল আৰু তাৰ সম্পাদনাৰ সৈতে জড়িত আছিল। তেতিয়াই তেওঁৰ প্ৰথম লেখা প্ৰকাশ পাইছিল। নগাঁও মহাবিদ্যালয় আৰু সন্দিকৈ ছোৱালী মহাবিদ্যালয়ত পঢ়ি থকাৰ কালতো মহাবিদ্যালয়ৰ আলোচনীত কবিতা প্ৰকাশ পাইছিল। ভাৰতৰ অনেক ঠাই ভ্ৰমণ কৰাৰ উপৰিও ২০০০ চনত আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্ৰৰ বহুতো ঠাই ভ্ৰমণ কৰে আৰু ২০০১ চনত জাপানৰ ফুকুঅ'কা, কিঅ’ট’, হিৰোশ্বিমা আদি কেইবাখনো নগৰ ভ্ৰমণ কৰে। জাপান ভ্ৰমণৰ অভিজ্ঞতাৰ বিষয়ে তেওঁ ‘জাপানত এভূমুকি’ নামৰ এখন ভ্ৰমণ কাহিনীও লিখিছে। তেওঁ এগৰাকী আবৃত্তিকাৰো। কলিতাই অসমীয়া আৰু বঙালী কবিতা আবৃত্তি কৰে।
বঁটা-সন্মান[1]
সম্পাদনা কৰক- অসমীয়া শিশু-সাহিত্যলৈ আগবঢ়োৱা জীৱনজোৰা অৱদানৰ বাবে সাহিত্য অকাডেমিৰ শিশু সাহিত্য বঁটা, ২০১৩[3]
- অসম সাহিত্য সভাৰ গোলাঘাট শাখাৰপৰা লক্ষ্মীপ্ৰিয়া কাকতি শিশু সাহিত্য বঁটা, ২০১২
- নীলিমা দত্ত সোঁৱৰণী অনুবাদ সাহিত্য বঁটা, ২০১২
- কবি গিৰিবালা চৌধুৰী স্মাৰক সাহিত্য বঁটা, ২০১১
- 'পইঠা' নামৰ বঙালী সাহিত্য আলোচনীৰ তৰফৰপৰা ৰসময় দাশ পুৰস্কাৰ, ২০০৪
সম্বৰ্ধনা[1]
সম্পাদনা কৰক- কবি নৱকান্ত বৰুৱাৰ জন্মদিন উপলক্ষে অনুষ্ঠিত 'কবিতাৰ দিন'ত সম্বৰ্ধনা, ২১ ডিচেম্বৰ, ২০১২
- নন্দিনী আলোচনীৰ তৰফৰপৰা সম্বৰ্ধনা আৰু মানপত্ৰ প্ৰদান, ২০১১
- সদৌ অসম লেখিকা সমাৰোহ সমিতিৰ তেজপুৰ শাখাৰপৰা সম্বৰ্ধনা আৰু 'জ্ঞানশ্ৰী' উপাধি প্ৰদান, ২০০৯
- পূব গুৱাহাটী লেখিকা সংস্থাৰপৰা সম্বৰ্ধনা আৰু মানপত্ৰ প্ৰদান, ২০০৮
- অসম লেখিকা সংস্থাৰ দ্বাদশ দ্বিবাৰ্ষিক অধিবেশনত সম্বৰ্ধনা আৰু মানপত্ৰ প্ৰদান, ২০০৭
- 'সংগ্ৰাম সংবিধা তোষপ্ৰভা কলিতা সাহিত্য আৰু জীৱন' শীৰ্ষক সম্বৰ্দ্ধনা গ্ৰন্থ প্ৰকাশ, অৰিন্দম বৰকটকী আৰু জুনু বৰা সম্পাদিত, ছেপ্টেম্বৰ, ২০২০
গ্ৰন্থপঞ্জী
সম্পাদনা কৰক
|
|
তথ্য সংগ্ৰহ
সম্পাদনা কৰক- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 সম্পাদনা: অৰিন্দম বৰকটকী, জুনু বৰা (আগষ্ট, ২০২০). সংগ্ৰাম-সংবিধা. প্ৰকাশক গুৱাহাটী: পাঞ্চজন্য বুক্ছ. পৃষ্ঠা. ৩৭৯-৩৮২. ISBN ৯৭৮-৯৩-৮৮৬৪৫-৯৫-৯.
- ↑ https://dainikasam.assamtribune.com/full-page-pdf/epaper/pdf/2021/10/02/dainik-asam/2896
- ↑ "বাল সাহিত্য পুৰস্কাৰ". সাহিত্য অকাডেমি. http://sahitya-akademi.gov.in/awards/bal%20sahitya%20samman_suchi.jsp। আহৰণ কৰা হৈছে: ৩১ জানুৱাৰী ২০১৯.
- ↑ কথা বৰেণ্য ১০০, সম্পাদনা: মুনীন বায়ন, শোণিত বিজয় দাস, কথা পাব্লিকেশ্যন, গুৱাহাটী, প্ৰথম প্ৰকাশ ২০০৬
- ↑ শিশু সাহিত্য সমগ্ৰ তোষপ্ৰভা কলিতা, বনফুল প্ৰকাশন, গুৱাহাটী, প্ৰথম প্ৰকাশ, আগষ্ট ২০১৩
- ↑ "সাহিত্যিক, অনুবাদক তোষপ্ৰভা কলিতাৰ মৃত্যু". দৈনিক অসম. দৈনিক অসম. ২০২১-১০-০২. https://dainikasam.assamtribune.com/full-page-pdf/epaper/pdf/2021/10/02/dainik-asam/2896.