অনিল কাপুৰ

ভাৰতীয় অভিনেতা

অনিল কাপুৰ (ইংৰাজী: Anil Kapoor; জন্ম: ২৪ ডিচেম্বৰ ১৯৫৬) হৈছে এগৰাকী ভাৰতীয় অভিনেতা আৰু প্ৰযোজক, যিয়ে প্ৰায় শতাধিক হিন্দী ভাষাচলচ্চিত্ৰৰ লগতে আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ আৰু টেলিভিচন ছিৰিজতো অভিনয় কৰিছে।[1] তেওঁ পেচাত অভিনয়শিল্পী হিচাপে আৰু ২০০৫ চনৰ পৰা প্ৰযোজক হিচাপে ৪০ বছৰ ব্যয় কৰিছে। তেখেত তেওঁৰ কেৰিয়াৰত বিভিন্ন ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা আৰু বিভিন্ন অভিনয়ৰ বিভাগত ছয়খন ফিল্মফেয়াৰ বঁটা সহ অসংখ্য বঁটা লাভ কৰিছে।

অনিল কাপুৰ

২০১৮ চনৰ ৰেচ থ্ৰিৰ অনুষ্ঠানত অনিল কাপুৰ
জন্ম ২৪ ডিচেম্বৰ, ১৯৫৬ (৬৭ বছৰ)[1][2]
বোম্বাই, বোম্বাই ৰাজ্য, ভাৰত
ৰাষ্ট্ৰীয়তা ভাৰতীয়
শিক্ষানুষ্ঠান ছেণ্ট. জাভিয়াৰ্চ মহাবিদ্যালয়, মুম্বাই
পেচা
  • অভিনেতা
  • চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাতা
সক্ৰিয় হৈ থকা সময় ১৯৭৭ – বৰ্তমান
দাম্পত্যসঙ্গী সুনিতা কাপুৰ (বি. ১৯৮৪)
সন্তান ৩ (সোণাম, ৰেহা আৰু হৰ্ষ)
আত্মীয়-স্বজন চাওক সুৰিন্দাৰ কাপুৰ পৰিয়াল আৰু কাপুৰ পৰিয়াল
বঁটা, সন্মান, পুৰস্কাৰ আদি সম্পূৰ্ণ তালিকা

১৯৭৯ চনৰ উমেশ মেহৰাৰ ৰোমেঞ্চ চলচ্চিত্ৰ 'হমাৰে তুমহাৰে' ছবিত এটা সৰু চৰিত্ৰত প্ৰথম অভিনয় কৰে। তেখেত প্ৰথম আত্মপ্ৰকাশৰ চলচ্চিত্ৰটো আৰম্ভ কৰে আৰু তাৰ পিছত 'বাপু' পৰিচালিত ১৯৮০ চনৰ তেলেগু ছবিত প্ৰধান অভিনেতা হিচাপে অভিনয় কৰিছিল। ইয়াৰ পাছত তেখেত মণি ৰত্নমৰ 'পল্লবী আনু পল্লবী' (১৯৮৩) ৰে কন্নড় চলচ্চিত্ৰৰ সূচনা কৰিছিল। য়শ চোপ্ৰাৰ 'মশাল' (১৯৮৪) চৰিত্ৰত অভিনয়ৰ বাবে তেখেত শ্ৰেষ্ঠ সহ-অভিনেতা বিভাগত প্ৰথম ফিল্মফেয়াৰ বঁটা পাইছিল। এন চন্দ্ৰৰ 'তেজাব' (১৯৮৮)-ত অভিনয়ৰ বাবে কাপুৰে তেওঁৰ প্ৰথম ফিল্মফেয়াৰ শ্ৰেষ্ঠ অভিনেতা বঁটা অৰ্জন কৰিছিল আৰু অইন এটা ইন্দ্ৰ কুমাৰৰ 'বিটাত' (১৯৯২) অভিনয়ৰ বাবে। কাপুৰৰ পৰবৰ্তীকালত 'মেৰি জং' (১৯৮৫), 'যুদ্ধ' (১৯৮৫), 'কৰ্ম' (১৯৮৬), 'জানবাজ' (১৯৮৬), 'আপ কে চাথ' (১৯৮৬), 'মিঃ ভাৰত' (১৯৮৭), 'ঘৰ হো তো এইচা' (১৯৯০), 'আৱাৰগি' (১৯৯০), 'বেনাম বাদশা' (১৯৯১) আৰু 'বিৰচাত' (১৯৯৭), সহ আৰু বহু সমালোচক আৰু বাণিজ্যিকভাৱে সফল ছবিত অভিনয় কৰিছিল আৰু ইয়াৰ বাবে তেখেত শ্ৰেষ্ঠ অভিনেতা হিচাপে ফিল্মফেয়াৰ সমালোচক বঁটা জিকিছিল; 'তাল' (১৯৯৯), ইয়াৰ বাবে তেখেত তেওঁৰ দ্বিতীয় ফিল্মফেয়াৰ শ্ৰেষ্ঠ সহ-অভিনেতাৰ বঁটা লাভ কৰে; 'পুকৰ' (২০০০), যি তেওঁক শ্ৰেষ্ঠ অভিনেতাৰ বাবে ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাৰে ভূষিত কৰিছে; 'নো এণ্ট্ৰি' (২০০৫) আৰু 'দিল ধাড়কনে দো' (২০১৫) যাৰ বাবে তেখেতে তেওঁৰ তৃতীয় ফিল্মফেয়াৰ শ্ৰেষ্ঠ সহ-অভিনেতাৰ বঁটা অৰ্জন কৰিছিল।

আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰত কাপুৰৰ প্ৰথম ভূমিকা আছিল ডেনি বয়েলৰ একাডেমি বঁটা বিজয়ী চলচ্চিত্ৰ 'স্লামডগ মিলিয়নেয়াৰ', যাৰ বাবে তেখেত এটা মোচন পিকচাৰৰ এগৰাকী কাষ্টৰ দ্বাৰা আউটষ্টাণ্ডিং পাৰফৰ্মেঞ্চৰ বাবে 'স্ক্ৰীন এক্টেৰচ্ গিল্ড বঁটা' লাভ কৰিছিল।[3] একচন ধাৰাবাহিক ২৪-ৰ অষ্টম ছিজনত তেওঁ কৰা অভিনয়ৰ বাবে আমেৰিকান প্ৰচাৰ মাধ্যমৰ পৰা প্ৰশংসা লাভ কৰিব সক্ষম হৈছিল।[4][5] বিশ্বব্যাপী, কাপুৰ অন্যতম ভাৰতীয় চলচ্চিত্ৰ অভিনেতা[6]

পৰিয়াল পটভূমি আৰু বিবাহ

সম্পাদনা কৰক

১৯৫৫ চনৰ ২৪ ডিচেম্বৰত ভাৰতমুম্বাইৰ চেম্বুৰত নিৰ্মল কাপুৰ আৰু চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাতা সুৰিন্দৰ কাপুৰৰ এখন পঞ্জাবী হিন্দু পৰিয়ালত অনিল কাপুৰৰ জন্ম হৈছিল।[7][8][1][2] তেওঁ চাৰিগৰাকী সন্তাৰ মাজত দ্বিতীয় সন্তান। তেওঁৰ ডাঙৰ ভায়েক বনী কাপুৰ এগৰাকী চলচ্চিত্ৰ প্ৰযোজক আৰু সৰু ভাই সঞ্জয় কাপুৰ এগৰাকী অভিনেতা। প্ৰয়াত অভিনেত্ৰী শ্ৰীদেৱী আৰু মোনা ছৌৰি কাপুৰ (দুয়োগৰাকী বনী কাপুৰৰ পত্নী) তেওঁৰ বৌৱেক,[9] নোইডা ফিল্ম চিটিৰ প্ৰতিষ্ঠাতা আৰু মাৰৱাহ ষ্টুডিঅ’ৰ মালিক সন্দীপ মাৰৱাহ তেওঁৰ ভনী জোঁৱাই। চলচ্চিত্ৰ অভিনেতা অৰ্জুন কাপুৰ আৰু মোহিত মাৰৱাহ তেওঁৰ ভতিজা।

কাপুৰ মুম্বাইৰ 'আৱাৰ লেডি অফ পাৰ্পেচুৱেল সুকোৰ উচ্চ মাধ্যমিক বিদ্যালয়' আৰু 'মুম্বাইৰ ছেণ্ট. জাভেয়াৰ্চ মহাবিদ্যালত' পঢ়া-শুনা কৰিছিল। ১৯৮৪ চনত, কাপুৰ এগৰাকী পোচাক ডিজাইনাৰ সুনিতা ভাবনানিক বিয়া কৰাইছিল, তেওঁলকৰ দুজন জীয়েক আৰু এজন পুতেক আছে। তেওঁলকৰ ডাঙৰ জীয়েক সোণম কাপুৰ (জন্ম ১৯৮৬) এগৰাকী অভিনেত্ৰী আৰু তেওঁলকৰ সৰু জীয়েক ৰিয়া কাপুৰ (জন্ম ১৯৮৭) এগৰাকী চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাতা আৰু তেওঁলোকৰ পুতেক হৰ্ষবৰ্ধন কাপুৰ (জন্ম ১৯৯০) অভিনেতা। অনিল কাপুৰক তেওঁৰ সন্তানসকলে 'এ.কে.' বুলি অভিহিত কৰে।[10]

অভিনয় পেচা

সম্পাদনা কৰক

১৯৭০ চনত 'তু পায়েল মেঁ গীত' চলচ্চিত্ৰত কাপুৰ এগৰাকী তৰুণ শশী কাপুৰৰ ভূমিকাত অভিনয় কৰিছিল।[11] চলচ্চিত্ৰটো অবশ্য নাট্যমঞ্চত মুক্তি পোৱা নাছিল।[12]

অনিল কাপুৰ তেওঁৰ হিন্দী চলচ্চিত্ৰ উমেশ মেহৰাৰ 'হমাৰে তুমহাৰে' (১৯৭৯) এটা সৰু চৰিত্ৰৰ দ্বাৰা অভিষেক কৰিছিল। ইয়াৰ পিছত ১৯৮০ চনত তেখেত প্ৰবীণ বাপু পৰিচালিত তেলুগু চলচ্চিত্ৰ, 'বংশ বৃক্ষ'ত প্ৰধান অভিনেতা হিচাপে অভিনয় কৰিছিল। সেই বছৰত, তেখেত আৰু দুখন হিন্দী চলচ্চিত্ৰত অভিনয় কৰিছিল- 'এক বাৰ কহো' আৰু 'হম পাঁচ'। ১৯৮১ চনত, তেখেত এম এচ সত্যিউৰ 'কহাঁ কহাঁ চে গুজাৰ গয়া'ত অভিনয় কৰে।[13] 'শক্তি' (১৯৮২)-ত এটা সৰু চৰিত্ৰত অভিনয় কৰাৰ পিছত তেখেত মণি ৰত্নমৰ 'পল্লবী আনু পল্লবী' (১৯৮৩)-ৰে কন্নড় চলচ্চিত্ৰৰ সূচনা কৰিছিল। তেখেত 'ৱহ চাত দিন' (১৯৮৩) ছবিত প্ৰথম হিন্দী চলচ্চিত্ৰৰ প্ৰধান চৰিত্ৰত অভিনয় কৰিছিল, যিটো বাপু পৰিচালিত আছিল আৰু ইয়াত পদ্মিনী কলহাপুৰ আৰু নাসিৰউদ্দিন শ্বাহ আছিল। য়শ চোপ্ৰাৰ নাটক 'মচাল' (১৯৮৪) ত তাপৰিৰ ভূমিকাত তেখেত বলিউডত স্বীকৃতি অৰ্জন কৰিছিল, যাৰ বাবে তেখেত শ্ৰেষ্ঠ সহ-অভিনেতা বিভাগত তেওঁ প্ৰথম ফিল্মফেয়াৰ বঁটা অৰ্জন কৰে। তেওঁৰ তাপৰি ব্যক্তিত্ব আৰু নৰাৰ চেহেৰাটো তেতিয়া প্ৰচালিত নাছিল, কিন্তু বহু বছৰ পিছত ভাৰতত সাজোনমতী হৈ উঠিছে।[14] কাপুৰৰ ১৯৮৫ ৰ মুক্তি পোৱাসমূহৰ মাজত 'যুদ্ধ' তথা 'চাহেব' অন্তৰ্ভুক্ত আছিল। 'যুদ্ধ' তেওঁক তেওঁৰ আইকনিক লাইন "এক দম ঝকাচ" উচ্চাৰণ কৰিছে। কিন্তু এইটো আছিল 'মেৰি জং' (১৯৮৫), য’ত তেখেত বিচাৰৰ বাবে যুদ্ধ কৰা এগৰাকী ক্ষুব্ধ তৰুণ আইনজীৱিৰ ভূমিকাত অভিনয় কৰিছিল যিটো তেওঁক তেওঁৰ প্ৰথম ফিল্মফেয়াৰ শ্ৰেষ্ঠ অভিনেতাৰ মনোনীত কৰিছিল। গতিকে ১৯৮৫ চনত অনিলৰ সকলো ছবি লক্ষ্য কৰা তথা পছন্দ কৰা হৈছিল আৰু তেখেত সঁচাই ইনডাষ্ট্ৰিত আহিছিল।

অনিল কাপুৰ আকৌ এটা কমিক তাপৰি অভিনয় কৰিছিল 'কৰ্ম' (1986)ত, যিটো বছৰৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ সাফল্য আছিল।[15] ১৯৮৬ চনত, কাপুৰ হিট 'জানবাজ'ত অভিনেতা প্লেবয়ৰ চৰিত্ৰত অভিনয় কৰিছিল, আৰু সহ-অভিনেতা ফিৰোজ খান।[16][17] ৰেখাৰ লগত কাপুৰৰ অন্যান্য মুক্তিপ্ৰাপ্ত 'ইনচাফ কি আৱাজ' বক্স অফিচত বৰ হিট হৈছিল।[18] একেই বছৰত বসু চ্যাটাৰ্জী পৰিচালিত 'চামেলি কী চাদি' অভিনয় কৰিছিল আৰু তেখেত কৌতুক অভিনেত্ৰীত তেওঁৰ কৰ্কশ শিখা প্ৰদৰ্শন কৰিছিল।[19]

শেখৰ কাপুৰৰ কল্পবিজ্ঞানৰ ছবি 'মিষ্টাৰ ইণ্ডয়া' (১৯৮৭) চনৰ বছৰৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ হিট ছবিত অনিল কাপুৰৰ শিৰোনামৰ ভূমিকা আছিল।[20] ছবিখন তেওঁৰ বক্স অফিচত অন্যতম বৃহত্তম হিট হৈ উঠে আৰু চুপাৰষ্টাৰ ষ্টাটাচত শুট কৰে।[21] মহেশ ভট্ট পৰিচালিত ছবি ঠিকানাত অনিল কাপুৰ সমানভাৱে চিত্তাকৰ্ষক আছিল।[22] ১৯৮৮ চনৰ বৃহত্তম ব্লকবাষ্টাৰ 'তেজাব' ছবিত অভিনয়ৰ বাবে ১৯৮৮ চনত তেখেত তেওঁৰ প্ৰথম ফিল্মফেয়াৰ শ্ৰেষ্ঠ অভিনেতা বঁটা পাইছিল।[23] একেই বছৰ উমেশ মেহৰা পৰিচালিত একচন ড্ৰামা আৰু ৰোমাণ্টিক ছবি অনিল কাপুৰ অভিনীত 'কচমৰ' মুক্তিও চাইছিল। ৰাম-অৱতাৰ আৰু 'বিজয়'-ৰ নিচিনা ফ্লপসমূহত অনিল একমাত্ৰ সঞ্চয়কাৰী অনুগ্ৰহ হিচাপে প্ৰমাণিত হৈছিল।[24] পিছৰ বছৰ তেখেত 'ৰাম লক্ষণ' প্ৰকাশ কৰিছিল (যি ১৯৮৯-ৰ দ্বিতীয় সৰ্বোচ্চ বক্স অফিচত অৰ্জনকাৰী হৈ উঠিছিল)[25] 'ৱান টু কা ফ’ৰ' গীতৰ সৈতে। 'পৰিন্দ' ছবিত, কাপুৰ দৃঢ়তাৰ সৈতে তেওঁৰ ভূমিকা পালন কৰিছিল আৰু তেওঁৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ প্ৰাপ্তি আছিল তেওঁৰ চৰিত্ৰৰ দুৰ্বলতাটোক ইমান নিখুঁতভাৱে প্ৰদৰ্শন কৰিছিল।[26] 'ৰখৱালাত', কাপুৰ আকৌ এক তপোৰিৰ ভূমিকাত অভিনয় কৰিছিল, আৰু ছবিখন এটা সাফল্য হিচাপে ঘোষণা হৈছিল।[21][27] ১৯৮৯ চনত ঈশ্বৰ ছবিত অটিষ্টিক ব্যক্তিৰ চৰিত্ৰত কাপুৰ অভিনয় কৰিছিল আৰু এই ছবিখনত এগৰাকী অভিনেতা হিচাপে তেওঁৰ বহুমুখিতাৰ প্ৰমাণ কৰিছিল।[28]

১৯৯০ চনত তেখেত দ্বৈত ভূমিকা পালন কৰিব দেখিছিল, অত্যন্ত সফল 'কিষাণ কানহাইয়া'ত যমজ ভাই হিচাপে আৰু একেখন বছৰত তেখেত 'ঘৰ হো তো এইচা'ক লৈ বক্স অফিচত যুক্তিসংগত সাফল্য অৰ্জন কৰিছিল।[29] কাপুৰ সমালোচিত প্ৰশংসিত অভিনেত্ৰী লৈ অহা 'আওৱাৰ্গী'ত বহু সমালোচকে কৈছিল যে তেওঁৰ শ্ৰেষ্ঠ অভিনয়টো কিন্তু চলচ্চিত্ৰটো বিক্সঅফিছত ব্যাৰ্থ হৈছে। ইয়াৰ উপৰিও 'জামাই ৰাজা' আৰু 'জীৱন' এক সংঘৰ্ষৰ নিচিনা দুটা ছবিয়েই দক্ষিণৰ ৰিমেকবোৰ প্ৰধান ব্যাৰ্থ আছিল। ১৯৯০-ত তেওঁৰ পেচাত এইটো একটা হেঁচা আছিল- এনে বছৰ হোৱাৰ কথা আছিল য’ত অনিলক বলিউডৰ এক নম্বৰ মুকুট হিচাপে ভূষিত কৰা হব। কিন্তু এই ব্যাৰ্থতা লগত অনিলৰ বেয়া হাত আছিল।[30] ইয়াৰ পিছত য়শ চোপ্ৰাৰ ৰোমাণ্টিক ড্ৰামা 'লামহে'-ত এগৰাকী মধ্য বয়স্ক ব্যক্তি হিচাপে এটা সংযত অথচ আকৰ্ষণীয় অভিনয় কৰিছিল, বিপৰীত অভিনেত্ৰী শ্ৰীদেৱী যিয়ে তেওঁৰ চলচ্চিত্ৰ চলচ্চিত্ৰৰ শ্ৰেষ্ঠ অভিনেত্ৰীৰ বঁটা পাইছিল ভাৰতীয় চলচ্চিত্ৰৰ এটা যুগান্তকাৰী চলচ্চিত্ৰ আৰু য়শ চোপ্ৰাৰ এতিয়ালৈকে শ্ৰেষ্ঠ কাম আছিল। এইটো প্ৰথম চলচ্চিত্ৰ যত তেখেত মোচ অবিহনে উপস্থিত হৈছিল। যদিও ছবিখন ভাৰতত বক্স-অফিচত ব্যৰ্থ আছিল, এইটো বিদেশত সাফল্য হিচাপে প্ৰমাণিত হৈছিল। ১৯৯১ চনত অনিল কাপুৰৰ মুক্তিপ্ৰাপ্ত 'বেনাম বাদশা'-ক টিকটৰ ৱিণ্ডত গড়ৰতকৈ তলত নাম দিয়া হৈছিল।[31]

১৯৯২ চনত, মাধুৰী দীক্ষিতৰ লগত বছৰৰ আটাইতকৈ ডাঙৰ ব্লকব্লাষ্টাৰ - ইন্দ্ৰ কুমাৰৰ বিটাত তেওঁ হাৰ্ড-হিট অভিনয়ৰ বাবে কাপুৰ দ্বিতীয়খন ফিল্মফেয়াৰ শ্ৰেষ্ঠ অভিনেতাৰ বঁটা পাইছিল।[32] 'খেল'ত তেওঁৰ হাস্যকৰ অভিনয়ৰ বাবে কাপুৰ বৰ চিত্তাকৰ্ষক আছিল আৰু তেওঁৰ হাস্যকৰোৰ সময়টোও চলচ্চিত্ৰৰ অন্যতম প্ৰধান বিষয় আছিল।[33] ১৯৯৩ চনত, বনী কাপুৰৰ অনেক বিলম্বিত মেগা-বাজেট, ৰূপ কী ৰাণী চোৰোঁ কা ৰাজা বক্স-অফিচত এটা বিপৰ্যয় আছিল আৰু সেই সময়ৰ শিল্পৰ বৃহত্তম তাৰকা হিচাপে কাপুৰৰ খ্যাতিৰ ক্ষতিগ্ৰস্থ কৰিছিল। এই বছৰসমূহ একমাত্ৰ ডাঙৰ সাফল্য হ’ল নীতিন মনমোহন প্ৰযোজিত, শ্ৰীদেৱীৰ লগত 'লাড়লা এগেইন'[34] '১৯৪২: এ লাভ ষ্টোৰি'ৰ হিট মিউজিকেলটোত কাপুৰ সৰলতা প্ৰেমিক হিচাপে দুৰ্দান্ত অভিনয় কৰিছিল। ১৯৯৫ চনত তেওঁৰ মুক্তিপ্ৰাপ্ত 'ত্ৰিমূৰ্তি' বক্স অফিচত বিপৰ্যয় ঘটোৱায়, যদিও কাপুৰৰ অভিনয় বিশ্বাসযোগ্য আছিল।[35] গড় অভিনেতা ঘৰৱালী বাহাৰৱালীত শালীন অভিনয় লৈ উপস্থিত হয় কাপুৰ।[36]

কিছুমান বক্স-অফিচত ব্যৰ্থতাৰ পিছত তেখেত জুহি চাওলাৰ লগত 'লোফাৰ' (১৯৯৬) ৰ নিচিনা ছবিত সাফল্য অৰ্জন কৰিছিল।[37] জুদাইত, কাপুৰৰ দুগৰাকী স্ত্ৰীৰ মাজত ভঙা প্ৰেমময় স্বামীৰ চিত্ৰ প্ৰশংসা হৈছিল আৰু এই ছবিখন বক্স-অফিচত বৰ ভাল অভিনয় হিট হৈছিল।[38] 'দিৱানা মাস্তানা' (১৯৯৭), 'বিবি নং ১' (১৯৯৯) আৰু 'হম অপনে দিল মেঁ ৰেহতে হ্যেঁ' (১৯৯৯) বক্স অফিচত হিট হৈছিল।[39] 'তাল'(১৯৯৯)ৰ এক উদ্যোগী, অসাধু মিউজিকেল চুপাৰষ্টাৰ আৰু কাপুৰৰ অস্বাভাৱিক চৰিত্ৰটো জনগণ আৰু সমালোচক উভয়ক আচৰিত কৰি দিছিল।[40] কমল হাচান কাপুৰৰ ভূমিকাত অভিনয় কৰিছিল তামিল চলচ্চিত্ৰ, থেভাৰ মাগান (১৯৯২)ৰ ৰিমেক, বিৰাশাত তেওঁৰ দুৰ্দান্ত অভিনয়ৰ বাবে তেখেত ৰেভ ৰিভিউ অৰ্জন কৰিছিল। তেখেত জুহি চাওলাৰ লগতে অসমাপ্ত ঝূট বোলে কাউৱা কাটে-ত অভিনয় কৰিছিল, যিটো চলচ্চিত্ৰ নিৰ্মাতা হৃষীকেশ মুখাৰ্জিৰ সৰ্বশেষ বাণিজ্যিক মুক্তি আছিল। তেখেত ছবিৰ দ্বিতীয়াৰ্ধৰ বাবে আকৌ মোচ খুৰাইছিল।

 
আগৰাৰ তাজমহলত টম ক্ৰাজৰ সৈতে কাপুৰ।

অনিল কাপুৰৰ প্ৰথম মুক্তি পাইছিল ২০০০ চনৰ বুলিন্দী, য'ত তেওঁ দুবাৰ ভূমিকা পালন কৰিছিল, য'ত জ্যেষ্ঠ ঠাকুৰ হিচাপে সংৰক্ষণ আৰু পৰিপক্কতা দেখুওৱা হৈছিল।[41] ২০০০ চনত ৰাজকুমাৰ সম্প্ৰতিৰ সমালোচনাৰ দ্বাৰা প্ৰশংসিত পুকাৰত তেওঁৰ ভূমিকাৰ বাবে তেওঁ শ্ৰেষ্ঠ অভিনেতা শ্ৰেণীত প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটা লাভ কৰিছিল। কাপুৰে ২০০০ চনত হমাৰা দিল আপকে পাচ হ্য-ৰ সৈতে পুনৰ মাৰাত্মক আৰু বাণিজ্যিক সফলতাৰ স্বাদ লৈছিল।[42][43] ৰাকেশ ৰোশনৰ দ্বাৰা পৰিচালনা কৰা এখন চিনেমাত, কাপুৰে ৰাজীৱ হিচাপে শ্ব'টো চুৰি কৰিছিল, য'ত কাপুৰৰ সংলাপ বিতৰণৰ প্ৰশংসা কৰা হৈছিল।[44] তেওঁ শংকৰৰ নায়কত এক পাউজাৰপেণ্ট প্ৰদৰ্শন প্ৰদান কৰিছিল যাক বহুতে তেওঁৰ সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ প্ৰদৰ্শন বুলি গণ্য কৰে।[45][46][47][48]

২০০২ চনত কাপুৰে হলিউড হিট নাটি প্ৰেছৰ ৰ পৰা লোৱা বধাই হো বধাই-ত এজন চৰ্বিব্যক্তিৰ ভূমিকাত উৎকৃষ্ট প্ৰদৰ্শন কৰিছিল।[49][50] তেওঁ ইন্দ্ৰ কুমাৰ পৰিচালনা কৰা ছবি ৰিচতে-ত আৰু এক গৰিহপুৰোহ প্ৰদৰ্শন কৰিছিল।[51][52] ওম জয় জগদিছত তেওঁ এক আশ্চৰ্য্যকৰ প্ৰদৰ্শন কৰিছিল।[53] কাপুৰে প্ৰথমবাৰ বলীউডঅভিনেতা অমিতাভ বচ্চনৰ সৈতে আৰমানত স্ক্ৰীণখন শ্বেয়াৰ কৰে, আৰু তেওঁৰ এক নেৰ্চাৰ্জনৰ আখৰটো অতি ভালদৰে খেলিছিল।[54][55]

২০০৩ চনৰ মুক্তিত, ক'লকাতা মেইলে তেওঁৰ এক সৰ্বশ্ৰেষ্ঠ প্ৰদৰ্শন প্ৰদান কৰে। তেওঁৰ আখৰটো এই স্ক্ৰীণপ্লে চালিত প্ৰদৰ্শনত প্ৰদৰ্শন কৰাৰ পৰ্যায়ৰ সুযোগেৰে নিৰ্ধাৰণ কৰা হৈছিল আৰু শক্তিশালী সমৰ্থন কাৰী কাষ্ট স্বত্বেও, এয়া সঁচাকৈয়ে কাপুৰৰ এক-পুৰুষৰ প্ৰদৰ্শন হিচাপে ওলাই আহিছিল।[56][57] তেওঁ সমীৰা ৰেড্ডী, আদিত্য পাঁচোলি, সঞ্জয় দত্ত আৰু কোনা মিত্ৰৰ কাষত মোচাফাৰত কৰ্টিভিট প্ৰদৰ্শনেৰে ৰূপৰ পৰ্দাখন প্ৰখৰিত কৰিছিল।[58][59] কাপুৰে তেওঁৰ প্ৰস্তুত কৰা ফ্ৰিলাৰ মাই ৱাইফৰ মাৰ্ডাৰ ত পীড়ন কৰা স্বামী হিচাপে অবিশ্বাস্যভাৱে সংৰক্ত প্ৰদৰ্শন কৰিছিল।[60][61][62][63] এনেছ বাজমীৰ চুপাৰ হিট কমেডী নো এণ্ট্ৰি (২০০৫) সেই বছৰ কাপুৰৰ বাবে অনুসৰণ কৰে। ছবিখন বছৰটোৰ সৰ্বাধিক উপাৰ্জনকাৰী ছবি হৈ পৰিছিল।[64] তেওঁ বেৱাফা চিনেমাখনত আছিল, এজন ধনী ব্যৱসায়ী ৰূপে অভিনয় কৰিছিল যি সন্তান জন্মৰ সময়ত মৃত্যুহোৱাৰ পিছত পত্নীৰ ভনীয়েকক বিয়া কৰিবলৈ বাধ্য হয়।

কাপুৰে ২০০৫ চনৰ চুৰিলাৰ চকলেটত সুক্ষ্মতাৰে এটা ধূসৰ আখৰ খেলিছিল।[65][66] অনিলৰ প্ৰথম মুক্তি ২০০৭ চনৰ চালাম-ই-ইশ্বক: এ ৰিটাৰ্বিট টো লাভ আছিল বিদেশীত আঘাতপ্ৰাপ্ত বক্স অফিচ যদিও ভাৰতত এটা লপ।[67] ২০০৭ চনৰ ২১ ডিচেম্বৰত মুক্তি প্ৰাপ্ত এনেছ বাজমিৰ স্বাগতমক বছৰৰ সৰ্ববৃহৎ সফলতা ঘোষণা কৰা হৈছিল।[68] সুভাষ ঘৈৰ ক'লা এণ্ড হোৱাইটত কাপুৰৰ মূল্যাঙ্কন কৰা প্ৰদৰ্শনক যথেষ্ট প্ৰশংসা কৰা হৈছিল।[69][70][71] ২০০৮ চনত তেওঁৰ প্ৰথম মুক্তি আবাব মাষ্টনৰ চুৰিলাৰ ৰেচ বক্স অফিছত আঘাতপ্ৰাপ্ত হয়। বিজয় কৃষ্ণ আচাৰ্যৰ, তাশানে য়শ ৰাজ ফিল্মলৈ অনিলৰ প্ৰৱৰ্তন চিহ্নিত কৰিছিল কিন্তু বক্স অফিচত ভাল কৰিবলৈ ব্যৰ্থ হয়।

তেওঁৰ শেহতীয়া ছবিসমূহ আছিল তেওঁৰ প্ৰথম ইংৰাজী ভাষাৰ ছবি স্লামডগ মিনিয়ৰ, যাক ২০০৮ চনৰ ১২ নৱেম্বৰত মুক্তি দিয়া হৈছিল, আৰু ২০০৮ চনৰ ২১ নৱেম্বৰত মুক্তি লাভ কৰা যুবৰাজ। ইয়ুৰভাৰজে, শ্বাহৰুখ খান আৰু কেটৰিনা কাইফৰ সৈতে, বক্স অফিচত ভাল কৰিবলৈ ব্যৰ্থ হয়। ইফালে, স্লামডগ মিনিয়ৰে বহুতো আন্তৰ্জাতিক বঁটা লাভ কৰিছে আৰু সমালোচকৰ পৰা সমীক্ষা লাভ কৰিছে, যাৰ মূল্য হৈছে কেৱল US$15 নিযুত (আমেৰিকান ডলাৰ), কিন্তু বিশ্বজুৰি 352 নিযুত ডলাৰতকৈ অধিক টকা। ২০০৯ চনৰ জানুৱাৰী মাহে তেওঁ চাৰিটা গল্ডেন গ্লব এৱাৰ্ড লাভ কৰা স্লামডগ মিনিয়ৰ দলৰ সৈতে ৬৬ তম গল্ডেন গ্লব বঁটা প্ৰদান অনুষ্ঠানত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। স্লামডগে শ্ৰেষ্ঠ ছবিৰ একাডেমী বঁটা (আঠটা বঁটাৰ ভিতৰত এটা) লাভ কৰাৰ পিছত কাপুৰে তেওঁৰ প্ৰচণ্ড উৎসাহ প্ৰদৰ্শন কৰিছিল। তেওঁ 2008 চনৰ গ্লাক ৰিল এৱাৰ্ডত শ্ৰেষ্ঠ এনিছেবলৰ বাবে মনোনয়ন লাভ কৰিছিল আৰু এক মোচন ছবিত কাষ্টৰ দ্বাৰা উৎকৃষ্ট প্ৰদৰ্শনৰ বাবে স্ক্ৰীণ এণ্টাৰচ গিল্ড বঁটা লাভ কৰিছে।

  1. 1.0 1.1 1.2 "My dad is a liar: Sonam Kapoor". Hindustan Times. 23 March 2012. http://www.hindustantimes.com/entertainment/my-dad-is-a-liar-sonam-kapoor/story-85noueENZiI8YE4Ru0AnyK.html. Sonam Kapoor, his daughter, 'He is 1956 born.'
  2. 2.0 2.1 "Sonam Shares Heartfelt Birthday Post for Daddy Anil Kapoor; His Reply Will Make You Teary-Eyed". News18. 25 December 2018. https://www.news18.com/news/movies/sonam-kapoor-ahuja-shares-heartfelt-birthday-post-for-dad-anil-kapoor-his-reply-will-make-you-teary-eyed-1983029.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 21 August 2019. 
  3. "After 24, Anil Kapoor set to feature in international web series". Cinestaan. 23 November 2016. Archived from the original on 10 April 2018. https://web.archive.org/web/20180410203219/https://www.cinestaan.com/articles/2016/nov/23/3042/after-24-anil-kapoor-set-to-feature-in-international-web-series. 
  4. Subhash K Jha (23 January 2010). "Anil Kapoor trying to get '24' to India". Thaindian News. Archived from the original on 12 March 2012. https://web.archive.org/web/20120312012538/http://www.thaindian.com/newsportal/entertainment/anil-kapoor-trying-to-get-24-to-india_100308370.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 23 May 2012. 
  5. K Jha, Subhash (22 January 2010). "Anil Kapoor outstages his '24′co-stars, gets rave reviews". Thaindian.com. Archived from the original on 20 January 2012. https://web.archive.org/web/20120120031948/http://www.thaindian.com/newsportal/entertainment/anil-kapoor-outstages-his-24co-stars-gets-rave-reviews_100307820.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 December 2010. 
  6. "The 14th Annual WIEF Presents: India- Breaking Boundaries". Whartonindia.com. 27 March 2010. Archived from the original on 25 July 2010. https://web.archive.org/web/20100725195036/http://www.whartonindia.com/speakers.php। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  7. Entertainment Desk (21 February 2018), 'Sonam Kapoor, Anil Kapoor and Arjun Kapoor are the perfect baraatis for Mohit and Antara's wedding', 'Times Now'. Retrieved 12 December 2012.
  8. "Anil Kapoor Age". Archived from the original on 20 June 2018. https://web.archive.org/web/20180620101258/https://celebsid.com/anil-kapoor/। আহৰণ কৰা হৈছে: 6 June 2018. 
  9. "Sandeep Marwah | Renowned International Media Personality" (en-US ভাষাত). Archived from the original on 26 December 2018. https://web.archive.org/web/20181226191348/http://sandeepmarwah.com/। আহৰণ কৰা হৈছে: 19 December 2018. 
  10. "Koffee With Karan with Sonam, Rhea and Harshvardhan Kapoor: 6 things to expect from tonight's episode" (en ভাষাত). www.hindustantimes.com. 30 December 2018. https://www.hindustantimes.com/tv/koffee-with-karan-with-sonam-rhea-and-harshvardhan-kapoor-6-things-to-expect-from-tonight-s-episode/story-rRjGgPGZea5j3qQGcCLMrK.html. 
  11. "Anil Kapoor in Tu Payal Mein Geet". itimes.com. 9 December 2009. http://ww.itimes.com/photo/anil-kapoor-in-tu-payal-mein-geet। আহৰণ কৰা হৈছে: 6 September 2015. 
  12. Kapoor, Anil (16 August 2015). Anil Kapoor - The Anupam Kher Show - Season 2 - 16th August 2015 (in Hindi). India: Colors. Retrieved 6 September 2015. 
  13. "My friendship with Anil Kapoor has survived over 30 years". http://www.rediff.com/movies/report/my-friendship-with-anil-kapoor-has-survived-over-30-years/20161226.htm. 
  14. Naval-Shetye, Aakanksha (28 April 2012). "I was called the ganda hero: Anil Kapoor". Daily News and Analysis. http://www.dnaindia.com/entertainment/interview_i-was-called-the-ganda-hero-anil-kapoor_1681762। আহৰণ কৰা হৈছে: 28 April 2012. 
  15. "BoxOffice India.com". BoxOffice India.com. Archived from the original on 18 September 2010. https://web.archive.org/web/20100918080016/http://boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=192&catName=MTk4Ng%3D%3D। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  16. "Janbaaz box office, news, reviews". Ibosnetwork.com. Archived from the original on 26 January 2013. https://archive.today/20130126010244/http://www.ibosnetwork.com/asp/filmbodetails.asp?id=Janbaaz। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  17. "Film Review: Janbaaz". Planet Bollywood. Archived from the original on 16 June 2011. https://web.archive.org/web/20110616184424/http://www.planetbollywood.com/Film/Jaanbaaz/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2 September 2010. 
  18. "Insaaf Ki Awaaz – box office, news, reviews". Ibosnetwork.com. 14 November 1986. Archived from the original on 26 January 2013. https://archive.ph/20130126041643/http://www.ibosnetwork.com/asp/filmbodetails.asp?id=Insaaf+Ki+Awaaz। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  19. "Chameli Ki Shaadi – movie review by Shahid Khan". Planet Bollywood. http://www.planetbollywood.com/displayReview.php?id=040306105630। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  20. Top Grosses by Decades and Years – 1987. Ibosnetwork.com
  21. 21.0 21.1 Top Earners 1980–1989 Archived 2013-01-02 at Archive.today. Boxofficeindia.com
  22. "Thikana – movie review by Akshay Shah". Planet Bollywood. http://www.planetbollywood.com/displayReview.php?id=041806055402। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  23. "BoxOffice India.com". BoxOffice India.com. Archived from the original on 18 September 2010. https://web.archive.org/web/20100918075941/http://boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=194&catName=MTk4OA%3D%3D। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  24. "Ram Avtaar – Movie review by Akshay Shah". Planet Bollywood. Archived from the original on 19 September 2016. https://web.archive.org/web/20160919215923/http://www.planetbollywood.com/displayReview.php?id=041706041039। আহৰণ কৰা হৈছে: 2 September 2010. 
  25. "BoxOffice India.com". BoxOffice India.com. Archived from the original on 18 September 2010. https://web.archive.org/web/20100918075549/http://boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=195&catName=MTk4OQ%3D%3D। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  26. "Parinda – Film Review". Planet Bollywood. Archived from the original on 19 August 2010. https://web.archive.org/web/20100819104143/http://www.planetbollywood.com/Film/Parinda/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2 September 2010. 
  27. Rakhwala: Film details. Ibosnetwork.com
  28. "Eeshwar box office, news, reviews". Ibosnetwork.com. 24 February 1989. Archived from the original on 25 January 2013. https://archive.ph/20130125181401/http://www.ibosnetwork.com/asp/filmbodetails.asp?id=Eeshwar। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  29. "BoxOffice India.com". BoxOffice India.com. Archived from the original on 18 September 2010. https://web.archive.org/web/20100918075203/http://boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=196&catName=MTk5MA%3D%3D। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  30. "Awaargi – Film Review". Planet Bollywood. Archived from the original on 30 August 2010. https://web.archive.org/web/20100830113105/http://www.planetbollywood.com/Film/Awaargi/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2 September 2010. 
  31. "BoxOffice India.com". BoxOffice India.com. Archived from the original on 18 September 2010. https://web.archive.org/web/20100918075225/http://boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=197&catName=MTk5MQ%3D%3D। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  32. "BoxOffice India.com". BoxOffice India.com. Archived from the original on 18 September 2010. https://web.archive.org/web/20100918074946/http://boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=198&catName=MTk5Mg%3D%3D। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  33. "Khel – Film Review". Planet Bollywood. Archived from the original on 16 November 2010. https://web.archive.org/web/20101116074805/http://www.planetbollywood.com/Film/Khel/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2 September 2010. 
  34. "Laadla – box office, news, reviews". Ibosnetwork.com. 25 March 1994. Archived from the original on 7 September 2012. https://archive.ph/20120907150857/http://www.ibosnetwork.com/asp/filmbodetails.asp?id=Laadla। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  35. "Film Review: Trimurti". Planet Bollywood. Archived from the original on 18 September 2010. https://web.archive.org/web/20100918071345/http://www.planetbollywood.com/Film/trimurti.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2 September 2010. 
  36. "Film Review – Gharwali Baharwali". Planet Bollywood. Archived from the original on 16 June 2011. https://web.archive.org/web/20110616190201/http://www.planetbollywood.com/Film/gbwali.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2 September 2010. 
  37. "Box Office 1996". http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=202. 
  38. "Film Review – Judaai". Planet Bollywood. Archived from the original on 16 June 2011. https://web.archive.org/web/20110616190538/http://www.planetbollywood.com/Film/judaai.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2 September 2010. 
  39. Box Office 1997. Boxofficeindia.com. Retrieved 2 September 2010.
  40. Box Office 1999. Boxofficeindia.com. Retrieved 2 September 2010.
  41. Sukanya Verma. "Stars save the day". Rediff. http://www.rediff.com/movies/2000/jan/07bula.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 2 September 2010. 
  42. "Hamara Dil Aapke Paas Hai Movie Review – Hindi Movie". Apunkachoice.com. http://www.apunkachoice.com/titles/ham/hamara-dil-aapke-paas-hai/mid_17252/reviews-editor/। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  43. "Film Reviews". Planet-Bollywood. 25 August 2000. Archived from the original on 23 August 2010. https://web.archive.org/web/20100823041348/http://www.planetbollywood.com/Film/hdakph.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  44. "Karobaar – Movie Review". http://www.mouthshut.com/review/Karobaar-69842-1.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2 September 2010. 
  45. "Nayak – The Real Hero (2001) – Review". Archived from the original on 4 February 2002. https://web.archive.org/web/20020204112522/http://www.fortunecity.com/lavender/ridleyford/1007/nayak.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  46. "'Nayak' By N K Deoshi Film critic review". ApunKaChoice.Com. http://www.apunkachoice.com/movies/mov172/nayak-review.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  47. "'Nayak' Review". Planet Bollywood. http://www.planetbollywood.com/Film/Nayak/। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  48. "Nayak Movie Review". Archived from the original on 24 April 2010. https://web.archive.org/web/20100424062028/http://www.fullhyderabad.com/profile/movies/572/2/nayak-movie-review। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  49. "Film Review – Badhaai Ho Badhaai". Planet-Bollywood. 14 June 2002. Archived from the original on 16 June 2011. https://web.archive.org/web/20110616190740/http://www.planetbollywood.com/Film/BadhaaiHoBadhaai/। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  50. "Badhai Ho Badhai Movie Review – Hindi Movie". Apunkachoice.com. http://www.apunkachoice.com/titles/bad/badhai-ho-badhai/mid_214/reviews-editor/। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  51. "Film Review – Rishtey". Planet-Bollywood. 6 December 2002. Archived from the original on 16 June 2011. https://web.archive.org/web/20110616190753/http://www.planetbollywood.com/Film/Rishtey/। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  52. "Rishtey Review - Rishtey Movie Review on fullhyd.com". .fullhyderabad.com. http://www.fullhyderabad.com/profile/movies/822/2/rishtey-movie-review। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  53. "Om Jai Jagadish : Movie Review by Taran Adarsh". Bollywoodhungama.com. 19 July 2002. http://www.bollywoodhungama.com/movies/review/6918/index.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  54. "Film Review – Armaan". Planet-Bollywood. 16 May 2003. Archived from the original on 16 June 2011. https://web.archive.org/web/20110616190802/http://www.planetbollywood.com/Film/Armaan/। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  55. "Armaan Review - Armaan Movie Review on fullhyd.com". Fullhyderabad.com. Archived from the original on 28 August 2010. https://web.archive.org/web/20100828120956/http://www.fullhyderabad.com/profile/movies/857/2/armaan-movie-review। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  56. "Film Review – Calcutta Mail". Planet-Bollywood. 5 September 2003. Archived from the original on 24 April 2010. https://web.archive.org/web/20100424000240/http://planetbollywood.com/Film/CalcuttaMail/। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  57. "Anil's cleverly packaged one-man show". Rediff.com. http://www.rediff.com/movies/2003/sep/05mail.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  58. "Musafir : Movie Review by Taran Adarsh". Bollywoodhungama.com. 10 December 2004. http://www.bollywoodhungama.com/movies/review/7305/index.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  59. "Bollywood – Film Review – Musafir". Planetbollywood.com. 10 December 2004. Archived from the original on 3 April 2010. https://web.archive.org/web/20100403032911/http://www.planetbollywood.com/Film/Musafir/। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  60. "My Wife's Murder: Movie review by Taran Adarsh". Bollywood Hungama. http://www.bollywoodhungama.com/movies/review/7248/index.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  61. "Film Review – My Wife's Murder". Planet Bollywood. Archived from the original on 16 June 2011. https://web.archive.org/web/20110616191105/http://www.planetbollywood.com/Film/MyWifesMurder/। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  62. "Anil Kapoor's A Series Of Unfortunate Events". Rediff. http://www.rediff.com/movies/2005/aug/19raja.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  63. "My Wife's Murder: Review". Archived from the original on 21 July 2011. https://web.archive.org/web/20110721070034/http://www.fullhyderabad.com/profile/movies/1429/2/my-wifes-murder-movie-review। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  64. "Box Office 2005". http://www.boxofficeindia.com/showProd.php?itemCat=211। আহৰণ কৰা হৈছে: 18 January 2010. 
  65. "Chocolate Bollywood Movie Review". IndiaGlitz. 17 September 2005. http://www.indiaglitz.com/channels/hindi/review/7643.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  66. "Movie Review:Chocolate". Sify.com. http://sify.com/movies/bollywood/review.php?id=13941564&ctid=5&cid=2425। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  67. "BoxOffice India.com". BoxOffice India.com. Archived from the original on 25 May 2012. https://archive.ph/20120525225821/http://www.boxofficeindia.com/cpages.php?pageName=overseas_earners। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  68. "Top Grosses by Decades and Years – 2007". IBOS. Archived from the original on 8 December 2012. https://archive.is/20121208194810/http://www.ibosnetwork.com/asp/topgrossersbyyear.asp?year=2007। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  69. "Black and White: Review by Taran Adarsh". Bollywood Hungama. 7 March 2008. Archived from the original on 21 October 2012. https://web.archive.org/web/20121021092127/http://entertainment.oneindia.in/bollywood/reviews/2008/black-and-white-review-070308.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  70. "Black & White is a relevant watch". Rediff. http://www.rediff.com/movies/2008/mar/07black.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 
  71. "Black & White Review by Subhash K Jha". 8 March 2008. Archived from the original on 8 October 2012. https://web.archive.org/web/20121008180937/http://www.nowrunning.com/movie/3796/bollywood.hindi/black-white/1531/review.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 9 August 2010. 

বহিঃ সংযোগ

সম্পাদনা কৰক