বৰমালা

বৰমালা বা জয়মালা (ইংৰাজী: Varmala) ভাৰতীয় উপমহাদেশৰ বিশেষকৈ হিন্দু সংস্কৃতিৰ জনপ্ৰিয় বিবাহ অনুষ্ঠানৰ প্ৰতীক বিবাহৰ মালা। আঞ্চলিক পৰম্পৰা অনুসৰি বৰমালা ফুল আৰু বিভিন্ন সামগ্ৰীৰে তৈয়াৰ কৰা হয়। বৰমালাত বিশেষকৈ গোলাপ ফুল ব্যৱহাৰৰ কৰা হয় যদিও টকাৰ নোটৰ পৰা আন ফুল আৰু পৰিয়াল আধাৰিত পাৰম্পৰিক সামগ্ৰীৰে তৈয়াৰ কৰা হয়।

মীনাক্ষী মন্দিৰত বৰমালা পৰিহিত নৱবিবাহিত দম্পতী

মালা বিনিময়ৰ এই ৰীতি প্ৰাচীন কালৰ বৈদিক সাহিত্যত উল্লেখ কৰা হৈছে। ইয়াক জয়মালা বুলিও কোৱা হয়। বৰমালাৰ অৰ্থ হৈছে কইনা আৰু দৰাৰ দ্বাৰা মালা বিনিময় কৰা। ই সতেজ ফুলেৰে নিৰ্মিত। প্ৰাচীন কালত এই ৰীতি বিবাহৰ বাবে কইনা আৰু দৰাৰ দ্বাৰা গ্ৰহণৰ ৰীতি বুলি বিশ্বাস কৰা হৈছিল। আনকি গন্ধৰ্ব বিবাহতো মালা বিনিময়ৰ দ্বাৰা বিবাহ অনুষ্ঠান সম্পন্ন কৰা হৈছিল।

ৰাম আৰু সীতাৰ বৰমালা অনুষ্ঠান

উৎপত্তি

বৰমালা অনুষ্ঠান বেদৰ পৰা উৎপত্তি হৈছে। বেদত হিন্দু দেৱ-দেৱীয়ে তেওঁলোকৰ বিয়াৰ সময়ত একে ধৰণৰ অনুষ্ঠান কৰিছিল বুলি উল্লেখ আছে। অতীতত ছোৱালীসকলে ডিঙিত মালা পিন্ধাই স্বয়ম্বৰ তেওঁলোকৰ স্বামী বাছনি কৰিছিল। বহুতো পুৰণি শাস্ত্ৰ আৰু মহাকাব্যত ইয়াৰ উল্লেখ পোৱা গৈছে।

উপাখ্যান

ৰামায়ণত হৰধনু ভঙাৰ পিছত সীতায়ে ভগৱান ৰামৰ ডিঙিত বৰমালা পিন্ধাইছিল আৰু তেওঁ ৰামক নিজৰ স্বামী হিচাপে গ্ৰহণ কৰিছিল। ৰাম অযোধ্যাৰ ৰাজকুমাৰ আৰু ৰজা দশৰথৰ পুত্ৰ আছিল। ৰামৰ গুৰুৱে তেওঁক ৰজা জনকৰ প্ৰাসাদলৈ লৈ গৈছিল আৰু ইয়াত তেওঁ সীতাক দেখিছিল। ৰাম আৰু সীতাক ভগৱান বিষ্ণু আৰু দেৱী লক্ষ্মীৰ অৱতাৰ হিচাপে বিশ্বাস কৰা হয়। ৰজা জনকে ঘোষণা কৰিছিল যে শিৱৰ ধনুভংগ কৰিব পৰা সাহসী যুৱকে তেওঁৰ জীয়েকক বিয়া কৰিব। হিন্দু ধৰ্মীয় শাস্ত্ৰ অনুসৰি ভগৱান ৰামে শুক্ল পক্ষৰ পঞ্চম দিনা শিৱৰ ধনু ভাঙিছিল আৰু তাৰপিছত তেওঁ সীতাৰ সৈতে বিবাহ পাশত আৱদ্ধ হৈছিল।

মহাভাৰতত দ্ৰৌপদীয়ে অৰ্জুনক বৰমালা পিন্ধাই তেওঁৰ স্বামী বাছনি কৰিছিল। মহাৰাজ দ্ৰুপদে তেওঁৰ জীয়েকক অৰ্জুনলৈ বিয়া দিয়াৰ উদ্দেশ্য ৰাখিছিল। জাতুগৃহত পাণ্ডৱৰ মৃত্যুৰ কথা শুনি তেওঁ প্ৰতিযোগিতামূলক প্ৰতিযোগিতাৰ পৰা বাছনি কৰিবলৈ দ্ৰৌপদীৰ বাবে এক স্বয়ম্বৰ প্ৰতিযোগিতাৰ আয়োজন কৰিছিল। স্বয়ম্বৰৰ সময়ত প্ৰায় সকলো যোদ্ধা ৰাজকুমাৰে এই প্ৰতিযোগিতা সম্পূৰ্ণ কৰিবলৈ অক্ষম হৈছিল। কৰ্ণৰ অংশগ্ৰহণৰ বিষয়ে তিনিটা প্ৰাথমিক তাৰতম্য আছে। জনপ্ৰিয় উপস্থাপনত দেখা যায় যে দ্ৰৌপদীয়ে সুত হোৱাৰ বাবে কৰ্ণক বিয়া কৰিবলৈ অস্বীকাৰ কৰিছিল। কৌৰৱকে ধৰি আন অংশগ্ৰহণকাৰীসকলে প্ৰতিযোগিতা বিজয়ী এজন ব্ৰাহ্মণৰ প্ৰতিবাদ হিচাপে অৰ্জুন আৰু ভীমে দ্ৰৌপদীক সুৰক্ষা দিয়ে আৰু তেওঁলোক পশ্চাদপসৰণ কৰিবলৈ বাধ্য হয়। যেতিয়া দ্ৰৌপদী পঞ্চ পাণ্ডৱৰ সৈতে কুন্তীক লগ কৰিবলৈ আহে। কুন্তীয়ে নজনাকৈ অৰ্জুনে অনাক নিজৰ মাজত ভাগ বতৰা কৰিবলৈ কয়। মাতৃৰ আদেশৰ ফলত দ্ৰৌপদীয়ে পাঁচজন স্বামী লাভ কৰে।

শিৱ পাৰ্বতীৰ বিয়া

ভগৱান শিৱ আৰু দেৱী পাৰ্বতীৰ প্ৰাচীন বিবাহতো বৰমালা অনুষ্ঠানৰ কথা উল্লেখ আছে। শিৱৰাত্ৰি অমাবস্যা আন্ধাৰ নিশাত যেতিয়া শিৱয়ে নন্দীৰ ওপৰত বহি হিমালয়ৰ পাৰ্বতীৰ ঘৰলৈ যায়। বিবাহ অনুষ্ঠানত পাৰ্বতীয়ে শিৱক বৰমালা পিন্ধাই পতি বাৰণ কৰে।