শৰণীয়া কছাৰী
| এই প্ৰবন্ধটোৰ সত্যাপনযোগ্যতা প্ৰমাণ কৰিবলৈ অধিক তথ্য-উৎসৰ প্ৰয়োজন। অনুগ্ৰহ কৰি বিশ্বাসযোগ্য উৎসৰ উল্লেখ কৰি প্ৰবন্ধটো উন্নত কৰাত সহায় কৰক। কিয়নো তথ্যৰ উৎসৰ উল্লেখ নকৰা প্ৰবন্ধক লৈ প্ৰশ্ন উঠিব পাৰে। অনুগ্ৰহ কৰি আলোচনা পৃষ্ঠাতো এই সম্পৰ্কীয় কিবা তথ্যৰ বাবে চক ফুৰাব।
অধিক সহায়ৰ বাবে কাষৰ "[দেখুৱাওক]" লিংকটোত ক্লিক কৰক।
উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজনীয়তা এইবাবেই যে ৱিকিপিডিয়াত ব্যক্তিগত গৱেষণালব্ধ তথ্য গ্ৰহণযোগ্য নহয়, যদিহে ই কোনো নিৰ্ভৰযোগ্য উৎসৰ পৰা আহৰণ কৰা নহয়। মনত ৰাখিব যে ভুল তথ্যৰ বাবে পঢ়ুৱৈৰ ক্ষতিসাধন হ'ব পাৰে। তথাপিতো অসমীয়া ৱিকিপিডিয়া সৰু বাবে অনেক ক্ষেত্ৰত ঢিলাই দিয়া হয় বা কেতিয়াবা কেতিয়াবা দায়িত্বশীল সম্পাদকসকলৰ চকুৰ পৰা সাৰি যায় - তেতিয়া আপুনিয়েই প্ৰথম শাৰীত {{Reimprove}} বা {{Verify}} বুলি লিখি দিয়ে যেন। আনহাতে (অফলাইন) আলোচনীৰ বা বাতৰি কাকতৰ পৰা সহায় লৈ লিখা এটা প্ৰবন্ধৰ উত্সৰ সত্যতা নিৰূপন কৰিবৰ বাবে গৰিষ্ঠ সংখ্যক পাঠকৰ উপায় নাথাকে। তদুপৰি এই প্ৰক্ৰিয়াৰে কিছুমান দুষ্টলোকে ভুল ৰেফাৰেঞ্চৰেও পাঠকক দিগভ্ৰান্ত কৰি তুলিব পাৰে। অনলাইন উত্সৰ পৰা উদ্ধৃতিবোৰ দিলে এনে অসুবিধা নহয়। তেনে ক্ষেত্ৰত কোনোবাই আপত্তি কৰিলেও সত্যতা নিৰূপন কৰিবলৈ একো অসুবিধা নহয়। উল্লেখযোগ্য যে ব্যক্তিগত ব্লগৰ পৰা ৱিকিত উদ্ধৃতি দিয়া নিষেধ। |
শৰণীয়া কছাৰী অসমৰ চীনা-তিব্বতীয় ভাষা পৰিয়ালৰ বড়ো-কছাৰী ঠালৰ এটা জনগোষ্ঠী।[1] ১৮৮১ আৰু ১৮৯১ চনৰ লোকপিয়লত সুকীয়াকৈ জনজাতি শ্ৰেণীত বিভক্ত কৰা শৰণীয়াসকল নামনি অসমত শৰণীয়া কছাৰী বুলি পৰিচিত। অসমৰ বাক্সা, বৰপেটা, নলবাৰী, কামৰূপ, বঙাইগাঁও, ওদালগুৰি, দৰং, শোণিতপুৰ, লখিমপুৰ, ধেমাজি, কামৰূপ মহানগৰ, মৰিগাঁও, কোকৰাঝাৰ আদি জিলাত সিঁচৰতি হৈ থকা শৰণীয়া কছাৰীসকল বৃহত্তৰ মংগোলীয় জনগোষ্ঠীৰ বড়ো, ৰাভা, সোণোৱাল কছাৰী, ঠেঙাল কছাৰী, মেচ কছাৰী, মিচিং, মৰাণ, মটক, তিৱা-লালুং, হাজং, কাৰ্বি, ডিমাচা, হোজাই, বৰাহী, আহোম, চুতীয়া, কোচ, মদাহি আদি জনগোষ্ঠীয় গোটসমূহৰ দৰেই সাংস্কৃতিক পৰম্পৰাৰে সমৃদ্ধ এটা জনজাতীয় জনগোষ্ঠী। অসমৰ এই জনগোষ্ঠীটোৰ জনসংখ্যা প্ৰায় চাৰি লাখৰ ওচৰে পাজৰে। তেওঁলোক বিভিন্ন জিলাত সিঁচৰতি হৈ থকা বাবে সেই জিলাবোৰৰ লোকভাষা আৰু সংস্কৃতিৰ প্ৰভাৱো তেওঁলোকৰ ওপৰত পৰিছে। শৰণীয়া, ডেকা, কছাৰী, চৌধুৰী, দাস, বৰুৱা, কাকতি, শইকীয়া, বৰ্মন, মজুমদাৰ, হাজৰিকা, লহকৰ, মহন্ত আদি উপাধিৰে পৰিচিত শৰণীয়া কছাৰীসকলে হিন্দু ধৰ্মত শৰণ লৈ অসমীয়া ভাষাক মাতৃভাষাৰূপে গ্ৰহণ কৰিলেও বিহুকেন্দ্ৰিক আৰু ধৰ্মীয় উৎসৱমূলক গীত-মাতত জনজাতীয় প্ৰভাৱ আংশিক পৰিমাণে হ’লেও ৰৈ গৈছে।[2]
| উল্লেখযোগ্য জন-অধ্যুষিত অঞ্চলসমূহ | |||
|---|---|---|---|
| |||
| ধৰ্ম | |||
| সংশ্লিষ্ট নৃতাত্ত্বিক গোষ্ঠী | |||
উৎসৱ / অনুষ্ঠান
সম্পাদনা কৰকএওঁলোকৰ সাংস্কৃতিক পৰম্পৰাবোৰৰ মাজত আছে বিভিন্ন ধৰণৰ কৃষিমূলক ৰীতি-নীতিভিত্তিক উৎসৱ-অনুষ্ঠান, ধৰ্মকেন্দ্ৰিক সেৱামূলক অনুষ্ঠান, ভাদমহীয়া বাম্বোলপিটা বা হেপৰপিটা উৎসৱ, বাঁহ-গোসাঁই উৎসৱ আদি। ইয়াৰে বাঁহ-গোসাঁই উৎসৱ হ’ল ব'হাগ মাহৰ পৰম্পৰাগত লোক-উৎসৱ। আন উৎসৱ বিভিন্ন প্ৰসংগত বিভিন্ন সময়ত আয়োজন কৰা হয়।
শৰণীয়া কছাৰীসকলৰ জীৱনধাৰা কৃষিকৰ্ম আৰু লোকশিল্পকলাৰ সৈতে জড়িত। কছাৰীমূলীয় এই জনগোষ্ঠীটোৱে জনজাতীয় ধৰ্মীয় পৰম্পৰা এৰি প্ৰথমে বৈদিক বামুণীয়া পৰম্পৰা আৰু পোন্ধৰ-ষোল শতিকাত শংকৰী ধৰ্মীয় পৰম্পৰা গ্ৰহণ কৰি শৰণীয়া পৰিচিতি লাভ কৰাৰ পাছতো তেওঁলোকৰ লোকজীৱনৰ স্বকীয় সাংস্কৃতিক পৰম্পৰা অব্যাহত থাকিল। মূলতঃ বড়ো, কোচ, ৰাভা মদাহি আদি জনগোষ্ঠীৰ জীৱনধাৰাৰ সৈতে সম্পৰ্কিত শৰণীয়া কছাৰীসকলে যি সাংস্কৃতিক পৰম্পৰা পালন কৰে তাত কৃষি আৰু ঘৰুৱা শিল্পকৰ্মৰ সৈতে বাঁহে গুৰুত্ব লাভ কৰি আহিছে। সেয়ে শৰণীয়া কছাৰী বিহুৰ বিভিন্ন পৰম্পৰা আৰু পৰিৱেশন পদ্ধতিৰ সৈতে সম্পৰ্ক ৰক্ষা কৰি অহাৰ উপৰিও বাঁহক মুখ্যস্থান দি ধৰ্মীয় পৰম্পৰাভিত্তিক বাঁহ-গোসাঁই উৎসৱ পালন কৰি আহিছে।
বড়োসকলে যি তেৰগৰাকী দেৱতাক সেৱা অৰ্চনা কৰি আহিছে তাৰে তেৰ নম্বৰ গৰাকী হ’ল নবাব বাদছাহ। আন বাৰ গৰাকী হ’ল ক্ৰমে-বাথৌ বৰাই, আইলেং, আগ্ৰাং, খইলা, ৰাজখন্দ্ৰা, সংৰাজা, আলাই খুংগী, ভাণ্ডাৰী, ৰণচণ্ডী, বুল্লি-বুৰি আৰু লাওখাৰ গোসাঁই। নৃতাত্ত্বিক গৱেষণাৰ পৰা জনা গৈছে যে অসমৰ বড়ো আৰু শৰণীয়া কছাৰী সকল একে কছাৰী মূলৰ মানুহ। সেয়ে পূৰ্বতে বড়োসকলৰ দৰেই শৰণীয়া কছাৰী সকলৰ মাজতো ধৰ্মনিৰপেক্ষ লোকপৰম্পৰাৰ অনেক সমল আছিল বুলি ধাৰণা কৰিব পাৰি।
শৰণীয়া কছাৰীসকলৰ মাজত চ’ত বিহুৰ অনেক পৰম্পৰা আছে। গৰু বিহুৰ দিনা গৰুক গা ধুৱাই নতুন পঘা পিন্ধোৱা, প্ৰথম ব'হাগৰ পৰা জ্যেষ্ঠজনে কনিষ্ঠ জনক আশীৰ্বাদ আৰু মৰম জনোৱা, কনিষ্ঠজনে জ্যেষ্ঠজনক সেৱা জনাই আশীৰ্বাদ বিচৰা, আপোনজনক বিহুৱান উপহাৰ দিয়া, আত্মীয় আৰু শুভাকাংক্ষীৰ ঘৰলৈ গৈ বিহুৰ আপ্যায়ন গ্ৰহণ কৰা, হুঁচৰি আৰু বিহুমৰা আদি পৰম্পৰাও শৰণীয়া কছাৰীসকলৰ মাজত দেখা যায়। আন জনগোষ্ঠীৰ গাভৰুৰ দৰে শৰণীয়া কছাৰী গাভৰুসকলেও বিহুনাচ নাচে। তেওঁলোকৰ মেখেলা-চাদৰৰ ৰং সেউজীয়া, মেখেলা আৰু চাদৰৰ পাৰিবোৰ ৰঙা, বেঙুনীয়া, বগা আৰু হালধীয়া ৰঙৰ সংমিশ্ৰিত ফুলেৰে সজ্জিত। কিছুমান গাঁৱত কেঁচবছা চাদৰো ব্যৱহাৰ কৰা দেখা যায়। নাচনীৰ চোলাও সেউজীয়া ৰঙৰ। নাচনীয়ে হাতত গাম খাৰু, খোপাত কপৌফুল, ডিঙিত ঢোলবিৰি, জোনবিৰি আদি পৰিধান কৰে। আনহাতে নাচনী বা বিহুৱাই চুটিকৈ সেউজীয়া ৰঙৰ (কিছুমানে বগা ৰঙৰো) চুৰিয়া বা দীঘল গামোচা পৰিধান কৰে আৰু গাত মুগা, বগা বা সেউজীয়া ৰঙৰ হাতকটা বিহুচোলা পিন্ধি লয়। আন জনগোষ্ঠীৰ বিহুৱাৰ দৰেই শৰণীয়া কছাৰী জনগোষ্ঠীৰ বিহুৱাই মুৰত বগা বা সেউজীয়া ৰঙৰ বিহুৱান পিন্ধি বিহু মাৰে। শৰণীয়া কছাৰীসকলে বিহুৱানক ‘বিহান’ বুলি কয়। তাঁতশালত ফুলবছাৰ পৰম্পৰা থকা বাবে শৰণীয়া কছাৰী গাভৰু সকলে বাবৰিফুলীয়া, ভমকাফুলীয়া আদি ফুলবছা বিহুৱানবোৰ বৈ আপোনজনক উপহাৰ দিয়ে।
লোক-সংস্কৃতি
সম্পাদনা কৰকশৰণীয়া কছাৰী গাঁওবোৰৰ জীৱনযাত্ৰা আৰু সাংস্কৃতিক পৰম্পৰাৰ সৈতে নৈ আৰু জান-জুৰি ওতঃপ্ৰোতভাৱে জড়িত হৈ আছে। মাছ মৰা পৰম্পৰা সৈতেও শৰণীয়া কছাৰীসকল ওতঃপ্ৰোতভাৱে জড়িত। তেওঁলোকৰ নিজস্ব দোৱানৰ আধাৰত গোৱা বিভিন্ন উৎসৱ-অনুষ্ঠান গীত-মাতত মাছ মৰা পৰম্পৰা আৰু নৈ-জানৰ উল্লেখ লক্ষ্য কৰিবলগীয়া বিষয়। শুদ্ধ আৰু মান্য অসমীয়া ভাষাত বিহুনাম গায় যদিও শৰণীয়া ডেকা-গাভৰুসকলে তেওঁলোকৰ ঘৰুৱা দোৱানতো বিহুনাম গায়। তেনে বিহুনামৰ বেছি ভাগেই ধেমেলীয়া জোৰানাম বা জাত নাম।
শৰণীয়া কছাৰী সমাজত ‘সোণামুৱা’ হ’ল মৰমৰ সম্বোধন। তেনেদৰে মাজনীৰ সলনি তেওঁলোকে গাভৰুক ‘মাইচেনা’ বুলি মাতে। বিহুৱানক ‘বিহান’ কোৱাৰ দৰে গামোচাক ‘মুকচা’ বুলি কয়। শৰণীয়া কছাৰী সমাজত ব’হাগ বিহুক কেন্দ্ৰকৰি প্ৰচলিত গীত-মাতত বৰপেটীয়া লোকভাষাৰ যথেষ্ট প্ৰভাৱ আছে। তদুপৰি কিছুমান গীত-মাতত তিৱাসকলৰ লালিলাং গীতৰ প্ৰভাৱো লক্ষ্য কৰা যায়।
শৰণীয়া কছাৰী জনগোষ্ঠীৰ লোকবিশ্বাস আৰু পৰম্পৰা
সম্পাদনা কৰকপ্ৰতিটো জনগোষ্ঠীৰে নিজ নিজ সংস্কৃতি, লোকবিশ্বাস আৰু পৰম্পৰা, আচাৰ-ব্যৱহাৰ আৰু লোকাচাৰ আদি অতীজৰে পৰা প্ৰচলিত হৈ আহিছে। শৰণীয়া কছাৰী জনগোষ্ঠীৰ লোকসকলৰ মাজতো তেনে কিছুমান লোকবিশ্বাস আৰু পৰম্পৰা আদি অতীজৰে পৰা প্ৰচলিত হৈ আহিছে।
গোঁসাই বাঁহ ফুৰোৱা উৎসৱ
সম্পাদনা কৰকগোঁসাই বাঁহ ফুৰোৱা উৎসৱ শৰণীয়া জনগোষ্ঠীৰ এটি অতি জনপ্ৰিয় লোক উৎসৱ। ই শৰণীয়া সমাজত পৰম্পৰাগতভাৱে প্ৰচলিত হৈ আহিছে। গোঁসাই বাঁহ নামঘৰ, হৰি মন্দিৰ বা ব্যক্তিগত নামঘৰৰ পৰা আৰম্ভ কৰা হয়। ই এক প্ৰতীকধৰ্মী লোক উৎসৱ। গোঁসাই বাঁহক বিষ্ণু বা শিবৰ প্ৰতীক হিচাপে জ্ঞান কৰা হয়। ব’হাগ মাহৰ গৰু বিহুৰ দিনা শৰণীয়া জনগোষ্ঠীৰ ৰাইজে গোঁসাই বাঁহ সাজি উলিয়ায়। গঞা ৰাইজ নামঘৰত সমবেত হৈ, নামঘৰৰ দেউৰীজনে ঠগী দিয়াৰ পিছত ৰাইজে নিৰ্দ্ধাৰিত কৰি থোৱা বাঁহজুপিৰ পৰা পুৰঠ জাতি বাঁহ (মাকাল) এডাল কাটি আনে। এই বাঁহডাল ধুই পখালি, চুচি-চাঁচি পৰিষ্কাৰ কৰাৰ পিছত বগা কাপোৰৰ জামা পিন্ধাই দি তাৰ ওপৰত ‘ছোৱাৰ’, ৰুমাল, ফুলাম গামোছা আদি ৰচীৰে টানকৈ বান্ধি দিয়া হয়। ওপৰৰ পিনে কলডিল আকৃতিৰ ১০ বা ১২ ইঞ্চি দীঘল পিতলৰ ‘চুলা’ লগাই তাত এটি সৰু টিলিঙা আঁৰি দি টিলিঙাটো চকুত নপৰাকৈ ফুলৰ মালাৰে ঢাকি দিয়া হয়। নামঘৰ বা হৰি মন্দিৰ ভিতৰত ঢোল, তাল, শঙ্খ, ঘণ্টা, বৰকাঁহ আদি বজাই এই পৰ্ব আৰম্ভ কৰা হয়। প্ৰথমে গাঁওবুঢ়া বা মুৰব্বী মানুহৰ ঘৰলৈ নি তাৰ পিছত গাঁৱৰ প্ৰতিঘৰ মানুহৰ পদূলিৰে পৰিভ্ৰমণ কৰোৱা হয়। জনবিশ্বাস মতে, এই পূজা শ্ৰদ্ধাৰে ভক্তিৰে কৰিলে কৃষিকাৰ্যত কোনো বিঘিণি নঘটে, খেতি-বতি নদন-বদন হয়, মনোবাঞ্চা পূৰণ হয়।
ঠগী সই থোৱা
সম্পাদনা কৰককোনো ব্যক্তিৰ গাত যদি গোঁসায়ে ধৰে বা অপদেৱতাই লম্ভে তেন্তে সেই ব্যক্তিজনৰ নামত গোঁসাইলৈ এখন ঠগী থোৱা হয় বা মানস কৰা হয়। গোঁসায়ে ধৰা ব্যক্তিজন আৰোগ্য হোৱাৰ পিছত এটা নিৰ্দিষ্ট দিনত গোঁসাইলৈ ঠগীখন আগবঢ়োৱা হয়। শৰণীয়া কছাৰী সকলৰ মাজত প্ৰচলিত লোকবিশ্বাস অনুসৰি বহুকেইজন গোঁসাই (গোঁহাই) বা দেৱতা আছে যেনেঃ ঘৰ গোঁসাই (লোকবিশ্বাস মতে, প্ৰতিঘৰ শৰণীয়া কছাৰীৰে ঘৰত নিজা নিজা আৰধ্য গোঁসাই থাকে, এই গোঁসাইজনক ঘৰ গোঁসাই বোলে।), গোপাল গোঁসাই (শৰণীয়া কছাৰীসকলে গোঁহালিৰ গৰু ভালে কুশলে থাকিবলৈ বা গৰুৰ বেমাৰ হ’লে এই গোঁসাইলৈ এখন ঠগী বা কল এথোক সই থয়), জল দেৱতা (জল দেৱতাই লম্ভিলেও ঠগী থোৱা হয়, জল দেৱতাৰ ঠগীত কণী (ডিমা), নয়নতৰা (কাথন্দা) ফুল, সেন্দূৰৰ দৰকাৰ)।
শঠা তোলা
সম্পাদনা কৰকশৰণীয়া কছাৰী লোক সকলৰ পৰিয়াল কাৰোবাৰ ডাঙৰ বেমাৰ হ’লে শঠা তোলে। শঠা তোলাক সই থোৱাৰে নামান্তৰ বুলিব পাৰি যদিও শঠা তোলাত কিছুমান উপৰেঞ্চি নিয়ম মানি চলা হয়। শঠা তোলাৰ লগতে কোনো কোনোৱে গোঁসাই বা দেৱতালৈ বেমাৰীজনৰ নামত পঠা ছাগলী, হাঁহ-পাৰ, মূৰ্গী আদি সই থয় বা মানস কৰে। ব্যক্তিজন আৰোগ্য হোৱাৰ পিছত এটা নিৰ্দিষ্ট দিনত গোঁসাইলৈ শঠাটো আগবঢ়োৱা হয় (সই থোৱা বস্তুবোৰ (ছাগলী, হাঁহ-পাৰ, মূৰ্গী আদি) বলি হিচাপে দেৱ-দেৱীৰ উদ্দেশ্যে আগবঢ়োৱা হয়।
তথ্য সংগ্ৰহ
সম্পাদনা কৰক- ↑ DeLancey, Scott (2012). Hyslop, Gwendolyn; Morey, Stephen; w. Post, Mark (eds.). "On the Origin of Bodo-Garo". Northeast Indian Linguistics. 4: 3–20. doi:10.1017/UPO9789382264521.003. ISBN 9789382264521.
- ↑ শৰণীয়া কছাৰী জনগোষ্ঠীৰ ৰঙালী বিহুৰ পৰম্পৰা আৰু বাঁহ-গোসাঁই উৎসৱ, ইছমাইল হোছেইন, (প্ৰান্তিক-৩২শ বছৰ ১০ম সংখ্যা ১৬-৩০ এপ্ৰিল/২০১৩)
- ↑ শৰণীয়া কছাৰী সমাজ আৰু সংস্কৃতিৰ আভা, নলিনী ডেকা শৰণীয়া (শৰণীয়া কছাৰী জনগোষ্ঠীৰ ৰূপৰেখা, পৃ: ৪৫)