ভাৰতত ৱিকিমিডিয়া প্ৰকল্পসমূহৰ কাম-কাজ পৰিচালনা কৰা Centre for Internet and Society- Access to Knowledge (CIS-A2K) নামৰ সংস্থাটোৱে মাজে-সময়ে ৱিকি স্বেচ্ছাসেৱীসকলৰ বাবে ভিন ভিন ঠাইত প্ৰশিক্ষণ, কৰ্মশালা আদিৰ আয়োজন কৰি থাকে। তেনে এটা অনুষ্ঠান যোৱা মাহত গুৱাহাটীতো হৈ গৈছে। স্বেচ্ছাসেৱীসকলে এইবোৰত যোগদান কৰিলে দুটা লাভ হয়- নতুন নতুন কথা শিকিব পাৰি আৰু নতুন নতুন ঠাই ফুৰিব পাৰি। জুন মাহত ময়ো তেনে এটা সুযোগ লাভ কৰিলোঁ। তেওঁলোকে Wiki Technical Training নামেৰে আগেয়ে নপতা প্ৰশিক্ষণ অনুষ্ঠান এটা পাতিব খুজিলে আৰু সকলোকে আবেদন কৰিবলৈ ক'লে। এই প্ৰশিক্ষণৰ উদ্দেশ্য আছিল ৱিকিমিডিয়া প্ৰকল্পসমূহত সাধাৰণভাৱে বৰঙণি আগবঢ়োৱা স্বেচ্ছাসেৱীসকলৰ কাৰিকৰী জ্ঞান বৃদ্ধি কৰা যাতে তেওঁলোকে এই নতুন কৌশেলেৰে বলিয়ান হৈ অৱদানৰ পৰিসৰ বৃদ্ধি কৰে। আবেদন কৰাত অসমীয়া ৱিকিমিডিয়া সমাজৰ পৰা কেৱল মই নিৰ্বাচিত হ'লোঁ। অসমৰে আন এজন স্বেচ্ছাসেৱক চাওঁতালি ৱিকিৰ পৰা নিৰ্বাচিত হৈছিল। গৰম দিন হোৱা সত্বেও পূৰ্বে চেন্নাই দৰ্শন কৰা নাই বাবে মই যাবলৈ টঙালি বান্ধিলোঁ। প্ৰশিক্ষণৰ বাবে সপ্তাহান্তিক ২২ আৰু ২৩ জুন তাৰিখ দুটা বাছি লোৱা হৈছিল। সেইমৰ্মে ২১ তাৰিখে আবেলি উৰাজাহাজত উঠি চেন্নাইত ভৰি থ'লোঁগৈ।
২২ তাৰিখে পুৱাৰ আহাৰ খোৱাৰ পাছত কাৰ্যসূচীৰ প্ৰথম বৈঠক আছিল ৱিকি প্ৰকল্পসমূহত বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ হোৱা Template বা সাঁচৰ বিষয়ে। ওড়িয়া ৱিকিমিডিয়ান আৰু পেছাগত অভিযন্তা জ্ঞানৰঞ্জন চাহুৱে অংশগ্ৰহণকাৰীসকলক সহজ ভাষাৰে প্ৰাথমিক ৰূপৰ পৰা উচ্চ স্তৰলৈ কেনেদৰে সাঁচ সাজিব পাৰি সেয়া দেখুৱাই গ'ল। প্ৰশিক্ষণটো হাতে-কামে কৰা বিধৰ আছিল বাবে সকলোৱে লেপটপত লগে লগে অভ্যাস কৰি গ'ল আৰু নিজে নিজে সাঁচ কিছুমান সাজি উলিয়ালে। Common.js পৃষ্ঠাৰ সালসলনিৰে কেৱল নিজৰ বাবে বা সকলোৱে বাবে ৱিকি প্ৰকল্পৰ সঁজুলি, ৰূপ আদি কিদৰে সলাব পাৰি সেয়াও দেখুওৱা হ'ল। এইখিনি কাম মোৰ বাবে বিশেষ টান নাছিল। দুপৰীয়া আহাৰৰ পাছতহে টান কামটো আহিল। ৱিকিমিডিয়া ফাউণ্ডেচনৰ তথ্য বিজ্ঞানী (Data scientist) কৃষ্ণ চৈতন্য ভেলাগাই পৰিচালনা কৰা এই বৈঠক আছিল SQL আৰু Quarry সম্পৰ্কীয়। SQL বা Structured Query Language তথ্যভঁৰাল বা Database সৃষ্টি, সালসলনি বা সন্ধান কৰা এক বিশেষ কাৰিকৰী ভাষা। ৱিকিমিডিয়া প্ৰকল্পসমূহৰ প্ৰতিটো তথ্য, প্ৰতিটো শব্দৰ বাবে এক বৃহৎ তথ্যভঁৰাল আছে। সেই তথ্যভঁৰালৰ পৰা কোনো তথ্য উলিওৱা ইণ্টাৰফেইচটোৰ নাম Quarry। প্ৰশিক্ষণৰ আগতেই আমাৰ প্ৰত্যককে কোনো তথ্য উদ্ধাৰ কৰিব পৰাকৈ এটা-দুটা প্ৰশ্ন ভাবি থ'বলৈ কোৱা হৈছিল। SQL খাইনে-পিন্ধে নজনাৰ বাবে প্ৰশিক্ষণৰ দুদিনমানৰ আগতে ইণ্টাৰনেটৰ সহায়ত চুৰ্চুৰীয়াকৈ জ্ঞান ল'বলৈ চেষ্টাও কৰিছিলোঁ। পিছে লেপটপত ৱিকিমিডিয়াৰ তথ্যভঁৰাল খুলি অথাই সাগৰত পৰা যেন লাগিল। আনৰ সহায় লৈ যুঁজি যুঁজি এটা অনুসন্ধানৰ উত্তৰ উলিয়ালোঁ: ভাৰতত ক'ভিড লক্ডাউন ঘোষণা হোৱাৰ আগৰ মিনিটলৈকে অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াত কিমান পঞ্জীভুক্ত ব্যৱহাৰকাৰী আছিল আৰু লক্ডাউন ঘোষণা হোৱা মিনিটৰ পাছৰেপৰা কিমান আছিল!
দ্বিতীয়দিনা পুৱাৰ বিষয় আছিল বৰঙণি আৰু প্ৰচাৰৰ বাবে ব্যৱহাৰ হোৱা কেইটামান সঁজুলিৰ বিষয়ে। কেৰালাৰ অভিযন্তা জিনয়ে কোনো অনুষ্ঠান, প্ৰুফৰিড্থন আদি পাতিব খুজিলে মেটা ৱিকিত কিদৰে পঞ্জীয়ন সঁজুলি সক্ৰিয় কৰিব পাৰি, প্ৰচাৰৰ ডেশ্বব'ৰ্ড সাজিব পাৰি, ৱিকিৰ পৃষ্ঠাবোৰত নথকা তথ্য বিচাৰিবলৈ পেট্স্কেন নামৰ সঁজুলি কেনেকৈ ব্যৱহাৰ কৰে আদি বুজাই গ'ল। দুবাৰমান অনুৰোধ কৰাৰ পাছতো তেওঁৰ দ্ৰুত কথনৰ বাবে কিছুমান বস্তু বুজা-নুবুজাকৈয়ে থাকিল। আবেলি অংশগ্ৰহণকাৰীসকলক দুটা দলক ভগাই এটা দলক অ'পেন্ ৰিফাইন নামৰ তথ্য সজোৱা আৰু তথ্যৰ ৰূপ সলোৱা সঁজুলিৰ বিষয়ে শিকালে। মই থকা আনটো দলে নাভ্যা নামৰ আন এগৰাকী তথ্য বিজ্ঞানীৰ অধীনত ছুপাৰছে'ট নামৰ সঁজুলি এটাৰে Quarryৰ সহায়ত আমি উলিওৱা তথ্যবোৰ সাধাৰণ ব্যৱহাৰকাৰীয়ে বুজি পোৱাকৈ বাৰ ডায়েগ্ৰাম আদিৰ সহায়ত উপস্থাপন কৰিবলৈ শিকিলোঁ। ইতিমধ্যে দুপৰীয়াৰ আহাৰৰ পাছতে এগৰাকী-দুগৰাকীকৈ অংশগ্ৰহণকাৰী যাবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল। সন্ধ্যা লগাৰ আগে আগে ময়ো চেন্নাই ভ্ৰমণৰ বাবে আয়োজক আৰু বাকী অংশগ্ৰহণকাৰীসকলৰ পৰা বিদায় ল'লোঁ।
প্ৰশিক্ষণটোত ভাগ লৈ উপলব্ধি কৰিলোঁ যে ৱিকি সমুদ্ৰত প্ৰায় ১৩ বছৰ কটোৱাৰ পাছতো মোৰ কাৰিকৰী জ্ঞান তেনেই নিশকতীয়া। অৱশ্যে আন কেইগৰাকীমানৰো একে অৱস্থা দেখি সন্তোষ নোপোৱা নহয়। এতিয়া অসমীয়া ৱিকি সমাজৰ লোকসকলক প্ৰশিক্ষণৰ পৰা গোটাই অনা আটাইখিনি কথা বিলাবলৈ গ'লে খেলিমেলি লগাৰ সম্ভাৱনা অধিক, কাৰণ মই নিজে অভিজ্ঞ হোৱা নাই। গতিকে নিজে কেইমাহমান সময় লৈ আৰু অলপ শিকাৰ বাহিৰে অন্য উপায় নাই। এই স্তৰৰ কাৰিকৰী ক্ষেত্ৰত অসমীয়া স্বেচ্ছাসেৱকৰ সংখ্যা বঢ়োৱাৰো উপায় উলিয়াব লাগিব। এতিয়া এই ক্ষেত্ৰত দক্ষিণ ভাৰতৰ দপ্দপনি প্ৰত্যক্ষ কৰিলোঁ। বহুকেইগৰাকী প্ৰশিক্ষক আৰু অংশগ্ৰহণকাৰী ঘৰৰ পৰা চাকৰি কৰা অভিযন্তা; তেওঁলোকে ঘনাই ঘনাই এনেবোৰ অনুষ্ঠানত ভাগ লয়! অসমীয়া ৱিকি সমাজত এনে লোক নাই বাবে অংশগ্ৰহণো কম হয়। বাৰু যি কি নহওক, আগলৈ এনে অনুষ্ঠান হ'লে আমাৰ যোগ্য স্বেচ্ছাসেৱকসকলে আবেদন কৰাত কৃপণালি নকৰিব। শিকিব, ফুৰিব, খাব, শুব- আৰু কি লাগে!
— গীতাৰ্থ বৰদলৈ (
বাৰ্তা)
12:10, 31 July 2024 (ইউ.টি.চি.)[উত্তৰ দিয়ক]